Læknablaðið - 15.11.1999, Blaðsíða 23

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
875
uráhrif vegna allópúrínóls og lýst er í læknis-
fræðiritum höfðu fullnægjandi ábendingar fyrir
meðferðinni (5). Ráðleggja þarf sjúklingum að
stöðva notkun lyfsins við fyrstu merki ofnæmis-
viðbragða. Utbrot geta verið fyrsta merki um alv-
arlegar hjáverkanir og er því mikilvægt að stöðva
notkun lyfsins samstundis og útbrota verður vart.
Upplýsingastreymi milli stofnana um
lyfjanotkun: Annað vandamál tengt ofan-
greindu sjúkratilfelli er að konan fékk lyf á
stofnun sem hún hafði fengið lífshættuleg of-
næmisviðbrögð gegn á annarri stofnun. Á
sjúkrahúsinu sem hún var upphaflega lögð inn
á var ekki ljóst að um allópúrínólofnæmi væri
að ræða því hætt hafði verið að gefa lyfið fyrir
innlögn, en nákvæm dagsetning var ekki skráð.
Hins vegar varð það ljóst á vistheimili sjúk-
lingsins og var allópúrínólofnæmi skráð þegar í
stað. Þar sem gamalt lyfjablað fór með sjúk-
lingi fyrir mistök bárust þær upplýsingar ekki á
seinni spítalann. Á vistheimili konunnar var
ekki ljóst að hún hefði haft lifrarbólgu í fyrri
sjúkrahúsdvölinni svo þær upplýsingar bárust
heldur ekki á seinni spítalann, en augljóslega er
mikilvægt að upplýsingar um lifrarbólgu berist
svæfingalæknum sem þurfa að meta hvaða lyf
skuli nota við svæfingar.
Til þess að forðast mistök af því tagi sem hér
er lýst mætti hugsa sér að bæta upplýsinga-
flæðið á eftirfarandi hátt:
1. a) Með skýrari skráningu lyfjanotkunar, með
nákvæmum dagsetningum hvenær lyfjum er
hætt og hvenær notkun þeirra hefst.
b) Með skýrri ógildingu á gömlum lyfjablöð-
um þannig að eingöngu þau réttu geti hugs-
anlega verið í notkun.
2. Við útskrift sjúklinga af bráðasjúkrahúsum
sé gert læknabréf um leið með nákvæmri
lýsingu á sjúkdómsgangi og hvers beri að
gæta eftir útskrift.
3. Ef skrifaðar upplýsingar eru óljósar eða ónóg-
ar verði haft samband símleiðis við lækna eða
hjúkrunarfræðinga til að kanna hvemig mál-
um er háttað. Til þess að það gangi snurðu-
laust fyrir sig þyrfti að koma skýrt fram í
gögnum nafn læknis, nafn stofnunar og síma-
númer og/eða símboði viðkomandi læknis.
Á vistheimili konunnar sem sjúkratilfelli
þetta fjallar um höfðu þegar verið gerðar ráð-
stafanir til að bæta skráningu lyfja. Þegar þess-
ir atburðir áttu sér stað voru ný lyfjablöð í notk-
un en lítil reynsla var komin á notkun þeirra.
Þessi nýju blöð voru framför frá fyrri skráningu
lyfja en þá var mjög erfitt að rekja sögu
lyfjanotkunar og það að lyfjafyrirmæli voru
endurrituð jók talsvert möguleika á misritun.
Hins vegar bendir þessi saga til að þrátt fyrir
vissar framfarir var notkun lyfjablaðanna
ábótavant, þar með talin ógilding fyrri blaða og
tímasetningar þess hvenær lyfjameðferð var
hafin og hvenær henni var lokið. Nú er þess
vandlega gætt að gömul lyfjablöð séru ógilt og
dagsetningar settar þegar lyfjum er hætt.
Lokaorð
Þessi reynslusaga ítrekar mikilvægi upplýs-
ingaflæðis milli stofnana. Ýmsar leiðir eru
hugsanlegar varðandi upplýsingastreymið, til
dæmis að stofnanir hafi það sem skilyrði fyrir
móttöku sjúklings frá annarri stofnun að
læknabréf fylgi sjúklingi. Það myndi í sumum
tilfellum tefja flutning því gerð læknabréfa tek-
ur tíma og krefst fyrirhyggju. Stundum eru ein-
hverjar rannsóknarniðurstöður ókomnar við út-
skrift og því ekki skráðar í læknabréf. Ekkert
tryggir heldur að þær upplýsingar sem mót-
tökustofnun vill fá séu í bréfinu nema það sé
skilgreint fyrirfram. Annar möguleiki væri
miðlægur upplýsingabanki um lyfjaútskriftir,
notkun þeirra og ofnæmissögu, til dæmis í
formi tölvukorts með upplýsingu um heilsufar
sem sjúklingur ber með sér. Tölvuskráning per-
sónuupplýsinga er viðkvæmt mál og þyrfti
augljóslega að ræða nánar. Æskilegt er að frek-
ari umræða verði um þessi atriði til þess að
auka á öryggi meðferðar svo sem mest má verða.
Þakkir
Höfundar þakka Pálma V. Jónssyni öldrunar-
lækni, Hugrúnu Ríkarðsdóttur smitsjúkdóma-
lækni og Helga Jónssyni gigtarlækni fyrir yfir-
lestur á greininmi og ráðleggingar.
HEIMILDIR
1. Emmerson BT. The Management of Gout. N Engl J Med
1996; 334:445-51.
2. Kelley WN, Palella TD. Gout and other disorders of Purine
Metabolism. Harrison's Principles of Intemal Medicine.
12th ed. USA; McGraw-Hill Inc; 1991.
3. Scott JT. Gout and Other Crystal Arthropathies. Oxford
Textbook of Geriatric Medicine. Oxford: Evans and Willi-
ams; 1992: 375-9.
4. Wolfe MM, Lichtenstein DR, Singh G. Gastrointestinal
Toxicity of Nonsteroidal Antiinflammatory Dmgs. N Engl J
Med 1999; 340: 1888-99.
5. Singer ZS, Wallace SL. The Allopurinol Hypersensitity
Syndrome. Uneccessary Morbidity and Mortality. Arthritis
Rheuma 1986; 29: 82-7.
6. Arellano F, Sacristán JA. Allopurinol Hypersensitivity Syn-
drome: A Review. Ann Pharmacother 1993; 27: 337-43