Læknablaðið - 15.11.1999, Blaðsíða 34

884
LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
Umræða og fréttir
Af sjónarhóli stjórnar
Að loknum aðalfundi LÍ
Á liðnum aðalfundi Lækna-
félags íslands má segja, að tvö
mál hafi borið hæst, gagna-
grunnsmálið og málefni stóru
sjúkrahúsanna í Reykjavík.
Önnur mál voru vissulega til
umfjöllunar og kann að koma
í ljós mikilvægi þeirra, þegar
fram líða stundir. Þau tvö fyrr-
nefndu voru hins vegar í
sviðsljósinu og ágreiningur
um þau mest áberandi.
Aðalfundurinn sendi frá sér
tvær ályktanir er varða gagna-
grunnsmálið. Í hinni fyrri
sagði fundurinn lögum um
gagnagrunn á heilbrigðissviði
áfátt, „þar sem ekki er gert ráð
fyrir upplýstu samþykki sjúk-
lings og lögin geta því grafið
undan þeim trúnaði, sem ríkja
þarf milli læknis og sjúk-
lings“. í hinni síðari segir
fundurinn „það ófrávíkjanlega
kröfu, að við framkvæmd laga
um miðlægan gagnagrunn á
heilbrigðissviði verði tryggt,
að framkvæmd brjóti ekki
siðareglur lækna, lög um rétt-
indi sjúklinga, læknalög eða
þær aðlþjóðlegu samþykktir,
sem að þessu máli lúta ....“
Með þessum yfirlýsingum
hefur aðalfundurinn staðfest
þá stefnu, sem stjórn LÍ hefur
unnið eftir liðið starfsár og
með góðum meirihluta varðað
veginn við úrlausnarefni fram-
tíðarinnar í þessum efnum.
Komið hefur fram í máli full-
trúa Alþjóðfélags lækna
(World Medical Association,
WMA) er hingað komu í óktó-
ber og í Appleyard-skýrslunni
sem er til umfjöllunar hjá
WMA, að undir þessi
sjónarmið er tekið. Lögð hef-
ur verið rík áhersla á það af
fulltrúum WMA að skilyrðið
um upplýst samþykki sjúk-
lings, þegar gögn um hann eru
notuð til vísindarannsókna og
réttur hans til að hverfa úr
rannsókn fyrirvaralaust, er ein
af grundvallarástæðum fyrir
tilurð og tilvist Alþjóðasam-
taka lækna.
Lögð var fram á fundinum
skýrsla vinnuhóps lækna um
samvinnu og verkaskiptingu
stóru sjúkrahúsanna tveggja í
Reykjavík. Niðurstaða hóps-
ins var, að sameining sjúkra-
húsanna gæti einungis orðið
raunhæf undir einu þaki. Að
vonum urðu miklar umræður
um þessi mál. Er það eðlilegt
þar sem um er að ræða stærstu
vinnustaði lækna og gríðar-
lega stóra vinnustaði á ís-
lenskan mælikvarða. Það kom
fram í máli manna að varlega
þyrfti að fara í allri þessari
umræðu og af tillitssemi við
starfsfólkið. Vinnustaðirnir
eru sérhæfðir og ekki í önnur
hús að venda hér á landi, ef
vinnuaflið unir sér ekki af
einum eða öðmm ástæðum.
Það, sem mestu máli skiptir
er, að það er mikill vilji í
læknahópnum að leggja sitt af
mörkum til skynsamlegrar
stefnumótunar og að lækna-
samtökin standi að skipulegri
umræðu um þetta mál. Það
þarf að mynda breiða pólitíska
samstöðu um framtíðarsýnina.
Fagstéttirnar þurfa að koma
að þeirri stefnumótum með
kjörnum fulltrúum almenn-
ings.
í þessum efnum getur aldrei
orðið kyrrstaða. Sagt hefur
verið: „Svo mótsagnakennt,
sem það virðist, er raunveru-
legt öryggi einungis að finna í
vexti, endurbótum og breyt-
ingu“. í baráttu fyrir óbreyttu
ástandi verður tilveran hverful
og getan til að hafa áhrif á ör-
lög sín þverr.
Sá þroski, sem tekinn er út
með sköpunargleði og þátt-
töku í breytingum, eykur
sjálfsöryggið og hjálpar okkur
að mæta nýjum aðstæðum í
umhverfi, sem við mótum
sjálf.
Þetta eru auðvitað almenn
sannindi og stefna ekki til
neinnar sérstakrar áttar í
sjúkrahúsamálinu. Þau eru
hins vegar hvatning til að vera
virk í umræðunni og gæta
þess, að læknar verði ekki ein-
ungis áhorfendur að þeim
leik, sem nú fer fram.
Sigurbjörn Sveinsson
formaður LI