Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.12.1929, Síða 59

Stefnir]
Friðarinálin.
249
grætt á ófriði. Alþjóðafjármagn var
líka til 1914. En þrátt fyrir þetta
er þó óhætt að segja, að vonirnar
og frið verður helzt að reisa á hags-
munum alþjóðafjármagnsins. Það
er víst, að ófrið er ekki hægt að
heyja gegn vilja þeirra, sem fjár-
magninu stýra. Það sýndi síðasti
ófriður alveg greinilega. Og friður-
inn er tryggari í þeirra höndum,
sem eiga áhugamál í öllum löndum,
en stjórnmálamannanna, sem oft
verða að láta undan heimskulegum
æsingum fjöldans út af smámunum,
og eru oft fullir af þjóðarrembingi.
Loks má svo nefna tvennt nýtt,
sem leitt gæti til friðar frekar en
hins.
Annað er bolsevikkaslefnan. Hún
er i raun og veru nýtt fyrirbrigði
í allra sinni ógn. Er þar ekki að-
eins átt við bolsjevikkabröltið í
Rússlandi, heldur öllu heldur við
það leynihólf í mannlegri sál, sem
hún hefir leitt í ljós. Hún sýnir
okkur þá vofu, sem situr fyrir okkur
við næsta húshorn, ef við förum
ógætilega með okkar marglöstuðu
menning. Bolsjevikkastefnan í Rúss-
landi hefir nú alveg sannað það,
sem margir vissu áður, að slíkt
þjóðskipulag getur með engu móti
staðizt, og er því á hverfanda hveli.
En bolsjevisminn, sem býr innifyrir
í mannssálinni og brýzt út þegar
öllu er velt í rústir með léttúð, hann
er enn til og verður til og kemur
í kjölfar næsta ófriðar eins og af-
leiðing fylgir orsök. Þetta mun
mönnum nú skiljast æðimikið betur
en áður og það ætti að vara við
ófriði. Því að fátt óttast menn meira,
að minnsta'kosti þeir sem rólyndir
eru og værukærir.
Þýzkaland var tætt sundur af
byltingum í, lok ófriðarins, England
og Frakkland komust svo að segja
á heljarþröm út af verkamanna-
óeirðum og allsherjarverkföllum. —
Jafnvel Bandaríkin fóru ekki alveg
varhluta af þessari »verkfallaöld«.
Alheimsbyltingin er ef til vill ekki
annað en draumórar í hugum bol-
sjevikka, og hún kemur ekki á
þeim tímum þegar allt er i friði og
spekt. En eitt skot kom heims-
styrjöldinni af stað og annað skot
gæti komið af stað þeim atburð-
um, að öll okkar marggylta mann-
félagshöll yrði ekki annað en rjúk-
andi rústir. Það hefir bolsjevism-
inn sýnt okkur. Hann er mikilvægt
atriði þegar gera skal út um frið
eða ófrið.
Hitt atriðið, sem komið hefir sið-
an ófriðurinn mikli var hafinn, er
Þjóðabandalagið. Guðirnir á Ólymps
fjalli nútímans brosa líklega þegar