Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.12.1929, Page 71

Stefnir]
Frá AJþingi 1929.
261
myndahús þessu gjaldi um allt að
þriggja ára bil, ef hann telur þörf.
Er það dálítið einkennilegt, að gera
ráðstafanir til þess að drepa eldri
fyrirtæki til þess eins að ný komi
i staðinn.
Ókunnugir spyrja ef til vill,
hvernig á þessu öllu standi. Kunn-
ugir eiga ekkert erfitt með að svara
þeirri spurning.
Um margra ára bil hafa sósíalist-
ar i Reykjavík verið að reyna að
ná sér í leyfi til kvikmyndasýninga.
Átti þetta að gera þeim kleift að
koma sér upp stórhýsi fyrirflokks-
starfsemina, og svo var auðvitað
gott, að geta sýnt þarna eitthvað
af myndum þeim, sem sósíalistar
nota til þess að vinna stefnu sinni
fylgi. En bæjarstjórninni hefir þótt
nóg að hafa tvö kvikmyndahús, og
hefir því hvorki viljað veita þeim
né öðrum leyfi þetta, enda tví-
mælalaust betra að hafa fá og góð
kvikmyndahús, ef á annað borð á
að skifta sér af því. í þessum rig
hefir málið verið.
En nú var sú mikla stund upp
runnin, að hollvinurinn góði var
kominn i valdasess. Var nú um að
gera að koma þessu mikla hags-
munamáli sósíalistaflokksins í hans
hendur.
Frá þessari uppsprettu er allt
runnið. Eftir frumvarpinu gátu só-
síalistar fengið þetta langþráða
leyfi, og auk þess mátti nota á-
kvæði frumvarpsins til þess að slá
eldri leikhúsin af hólmi með óbæri-
legum sköttum, en undanþiggja
nýja sósíalista-Ieikhúsið. Og ef eig-
endur hinna leíkhúsanna reyndist
»óverðugir« (t. d. væri »öfugu
megin« í pólitík), þá var ekkert
hægara en að losa sig alveg við
þá eftir 5 ár. Þetta ákvæði þótti
þó sósíalistunum varhugavert, því
að það gat líka snúist á móti þeim
sjálfum, og fengu þeir því leyfis-
tímann lengdan í 10 ár.
Myndskoðunin var náttúrlega
smávægilegt atriði hjá þessu, en
gat þó verið hentugt til þess að
fullnægja hinni sivaxandi eftirspurn
eftir smá-bitlingum.
Þetta var því dálaglegur óheil-
inda- og síngirnisvefur. Efri deild
afgreiddi þó málið viðstöðulaust.
En neðri deild sýndi hér sem
oftar, að þar lét ekki öllum jafn
vel að hoppa í haftinu. Málið mætti
þar seigri mótspyrnu og varð aldrei
útrætt. Þess síðasta var það, að
minni hluti mentamálanefndar (Á.
Á. og B. St.) skilaði áliti sínu, og
var frumvarpinu þar umturnað frá
rótum. Meiri hlutinn (Sv. ÓL, J. ÓI.
og M. J.) lét ekki svo mikið sem
að skila áliti um málið og kom það
ekki framar til umræðu.