Nýtt Helgafell - 01.12.1956, Blaðsíða 40

184
NÝTT HELGAFELL
keppninni, heldur um það, hvaða verð
framleiðandinn ,,þurfi“ að £á. Síðan er
framleiðandanum tryggt það verð. Ef ekki
er unnt að ná því beint frá neytandanum,
án þess að vísitalan fan á kreik, hleypur
ríkið undir bagga og greiðir það, sem neyt-
andinn kallar framleiðslustyrk og framleið-
andinn kallar neytendastyrk. Á þann at-
vinnuveg, sem heldur uppi að heita má allri
útflutningsverzlun þjóðarinnar, eru lagð-
ar langtum þyngn byrðar en hann fær ris-
íð undir. Það er vissulega ekki ofmælt,
þótt tekið só undir hið gamla vísuorð, að
,,öllu er snóið öfugt þó“, þegar íslenzkur
sjávarótvegur er gerður að bónbjargar-
manni, sem þarf að hfa á bátagjaldeyri,
bílastyrkjum, framleiðslusjóðsstyrkjum, —
og kannski eru enn ný styrkjaform í vænd-
um. Þótt nó stundi færri menn sjóinn á
Islandi heldur en landbónað eða iðnað, og
þótt við komum skipunum ekki á flot án
þess að kaupa erlendan vinnukraft, eru
fiskveiðarnar grundvöllurinn fyrir því, að
unnt só að halda uppi nótíma menningar-
þjóðfólagi á Islandi í dag. Satt er það, að
á undanförnum árum hefir okkur borizt
ýms önnur björg í bó, sem hefir hjálpað
okkur til að greiða hinn mikla innflutn-
mg síðustu ára. En nó vilja ýmsir slátra
hænunni, sem orpið hefur gulleggjunum
á Keflavíkurflugvelli, og ekki yrðum við
minna upp á sjávaraflann komnir á eftir.
Það er bein skrípamynd af öllum róttum
rökum, að þessi atvinnuvegur þurfi að
biðja um styrk frá þeim, sem lifa og blómg-
ast í skjóli hans eða beinlíms á því, sem
liann hefir aflað.
Ég var einu sinm í Rósslandi, og þeg-
ar óg kom þangað, þurfti óg að ráða mór
sknfstofustólku og bílstjóra. Ég bauð þeim
hátt kaup, sem þau að vísu þáðu með
þökkum, en aðalatriðið hjá þeim var ekki
kaupið, heldur hitt, í hvaða skömmtunar-
flokki þau lentu, ef þau tækju þessi störf
að sór. Mismunurinn á hinum opinberu
fríðindum, sem þegnar þjóðfólagsins nutu,
var orðinn aðalatriðið. Þanmg er þetta að
verða eða orðið hór. ,,Hvaða tegund af
styrk fæ óg, ef óg legg ót í þetta eða hitt?“
spyrja menn sjálfa sig í dag. Bátagjaldeyri,
framleiðslusjóðsstyrk, niðurgreiðslur, neyt-
endastyrk, hrávörur á frílista, tollvernd,
bann gegn ínnflutningi á erlendum varn-
íngi, sem við nng keppir?
I þessu völundarhósi hafta og styrkja
halda peningarmr áfram að vera verðmælir
fynr einstaklinginn, þeir leiðbeina honum
um gróðavonina, en sem leiðarsteinn fyr-
u þjóðfólagið fer nytsemi þeirra ór skorð-
um. Ef þeir hefðu málið, gætu þeir tekið
undir hin frægu einkunnarorð þingmanns-
íns, sem sagði. ,,Hvað varðar nng um þjóð-
arhag?“
Ég hefi nó rakið það nokkuð, hvernig
millihð allra milliliða tekst að rækja það
hór á landi, sem óg hefi nefnt hið þrí-eina
hlutverk hans, því að hvert þessara hlut-
verka grípur ínn í annað. Sem gjaldmiðill
hefir hann ekki svikið okkur, en menn eru
að verða tortryggnan og tortryggnari við
hann, þegar hann býðst til þess að geyma
fyrir þá verðmætin. Og í þriðja hlutverk-
ínu er hann orðinn áttavilltur, þegar hann
á að leiðbeina þjóðinm um hina arðsöm-
ustu verkaskiptingu.
Við, sem erum þjónar þessa nnkla milli-
liðs, hljótum að óska þess, að sem fyrst
verði þannig að honum bóið, að hann megi
rækja allar hliðar hins nnkla hlutverks síns
með prýði. Pétnr Benediktsson.