Nýtt Helgafell - 01.12.1956, Blaðsíða 57

BÓKMENNTIR
UM NÝJAR BÆKUR
NÝTT HELGAFELL mun í þessum dálkum
leitast við að birta smám saman ritdóma
um merkustu bækur ársins 1956, góðar og
vondar. Engar nákvæmar skýrslur eru til
enn um bókafjölda ársins, en ætla má með
vissu, að hann sé ekki minni en nokkur
undanfarin ár, og sízt minna af vondum
bókum en áður. Um það tjáir ekki að sak-
ast, því að jafnvel hin versta bók á sér
einhverja formælendur, eí ekki lesendur,
þá ritdómara. Hins vegar eru nokkrar bæk-
ur sem komu út nú fyrir jólin, sem þola
samjöfnuð við hvaða bækur sem er undan-
farin ár og sérstök ástæða er til að fagna.
Ég nefni Kuml og haugfé eftir Kristján Eld-
jám, ritgerðir Einars Ól. Sveinssonar, ljóð
Steins Steinarrs, Steinamir tala eftir Þór-
berg Þórðarson, Ljóð frá liðnu sumri eftir
Davíð Stefánsson, ljóð Guðmundar Böðv-
arssonar og nýja útgáfu á ljóðum Matthías-
ar.
Á HINN BÓGINN verður að harma það,
að ekki skuli hafa komið út í þýðingu fleiri
góðar leynilögreglusögur, en raun ber vitni,
úr því að talsvert er gefið út af þýddum
reyfurum á annað borð. Ég á samt ekki við
að slíkar sögur hefðu átt að sitja fyrir endur-
útgáfum á frægum ástasögum eins og t. d.
Cymbelínu hinni fögru og Felsenborgarsög-
unum.
EN ÚR ÞVl að ég nefndi nokkrar athyglis-
verðar bækur íslenzkar, get ég ekki stillt
mig um að minna sérstaklega á eina nýja
bók, úr því að ekki er kostur á ritdómi um
hana að þessu sinni. Það eru smásögur
Geirs Kristjánssonar, Stofnunin, fyrsta bók
höfundar. Sögurnar eru yfirleitt mjög vel
gerðar og stíllinn gáfulegur og vandaður.
En það sem gefur bókinni sérstakt gildi er
hið sérkennilega og ekki alþýðlega höfund-
rrskap, sem lýsir upp sögurnar.
ÓLlKU MÁLI gegnir um annað byrjenda-
verk, sem svo verður að kallast, Heimsbók-
menntasögu Kristmanns Guðmundssonar,
enda þótt höf. sé frægur maður í annarri
grein. Hér verður ekki að þessu sinni birtur
ritdómur um bókmenntasögu þessa. Um
fyrra bindið var áður ritað lítillega í þessum
dálkum, vegna blaðaskrifa um vafasama
heimildanotkun höf. Fæ ég ekki betur séð
en þau hljóti að standa óbreytt, enda þótt
höf. hafi nú birt heimildaskrá með síðara
bindinu. Ég vildi aðeins gera athugasemd
við þá staðhæfingu, sem komið hefir fram
bæði f auglýsingum og ritdómum, að bókin
bæti úr brýnni þörf og að það hafi ekki ver-
ið ,,vanzalaust" eins og nú er tízka að taka
til orða, að eiga ekki slíka bók. Ég fæ ekki
séð að okkur hafi verði nein sérstök nauð-
syn á heimsbókmenntasögu meðan erlend
bókmenntasaga er að heita má hvergi
kennd á öllu landinu og almenningur (sem
höf. telur sig skrifa fyrir) hefir svo rýran
kost bóka af því tagi sem getið er um í bók-