Nýtt Helgafell - 01.12.1956, Blaðsíða 44

Nýtt Helgafell - 01.12.1956, Blaðsíða 44
188 NÝTT HELGAFELL gerum meiri kröfur til neyzlu og fjórfestingar en framleiðslan þolir, hlýtur það að leiða til ófarnaðar. Okkur væri hollt að kynna okkur betur fordæmi þeirra smáþjóða, sem þó eru miklu stærri en við, sem eiga afkomu sína undir útflutningsatvinnuvegunum, svo sem Sviss- lendingar, Danir og Hollendingar. Allar hafa þær lagt kapp á að halda verðlagi sínu í skefjum og stuðla að sem frjálsustum við- skiptum við umheiminn. Með því hafa þær ekki aðeins eflt velmegun sína og framfarir, heldur einnig styrkt aðstöðu sína og athafna- frelsi í samfélagi þjóðanna. IV. Á þeim árum, sem liðin eru síðan ísland varð sjálfstætt ríki, höfum við tekið þátt í margháttaðri samvinnu við erlendar þjóðir. Öll hefur afstaða okkar til þessara mála mótazt af efnahagsástandinu heima fyrir. Um það hefur verið hugsað fyrst og fremst, hvað við gætum haft upp úr samvinnunni, en minna um hitt að styðja þau málefni til sigurs, sem hún hefur byggzt á. Þegar Marshall-hjálpin var við líði, þáðum við þar ríkulega hjálp, enda þótt við hefðum komið efnaðri út úr styrjöldinni en flestar aðrar þjóðir Evrópu. Hins vegar höfum við lítið sem ekkert lagt á okkur til að koma stefnumálum Efnahagssamvinnustofnunar Evrópu fram til sigurs, en hún var helzti ávöxtur Marshall- áætlunarinnar. Þannig er það í flestum greinum, við erum reiðubúnir til að vera með, ef við höfum eitthvað áþreifanlegt upp úr því, en við veigrum okkur ætíð við því að taka á okkur nokkrar af þeim skyldum, sem á móti eiga að koma. Þessi afstaða hefur ekki aðeins verið hnekkir fyrir virðingu okk- ar bæði út á við og gagnvart sjálfum okkur, heldur hefur hún orðið til þess, að við erum í rauninni orðnir utngarðs í allri efnahags- samvinnu vestrænna þjóða, sem máli skiptir. I stað þess að auka frelsi í gjaldeyrisvið- skiptum í samvinnu við aðrar þjóðir Evrópu hafa viðskipti okkar meira og meira færzt yfir á vöruskipti undanfarin ár. Nú eru um- ræður að hefjast um það í Evrópu, hvort ekki sé hægt að koma á víðtæku tollabanda- lagi. Engin þjóð mundi hafa meiri ávinn- ing af slíkri samvinnu en Islendingar, en að óbreyttri stefnu í efnahagsmálum eru eng- in líkindi til, að þeir geti orðið þátttakendur. Þannig er nú komið málum okkar; í stað þess að standa í fremstu röð þeirra, sem vinna að því að treysta viðskiptabönd hinna frjálsu þjóða, erum við orðnir óvirkir og áhugalausir um þau efni. Eftir eitt mesta veltutímabil í sögu okkar virðast menn ekki eygja annað úrræði en að sjá okkur far- borða með taumlausum erlendum lántökum, vel vitandi, að það er hernaðarlegt mikil- vægi landsins en ekki lánstraust okkar sjálfra, sem þar er sterkasta trompið á hendi. Nú er verið að taka eða nýbúið að taka örlagaríkar ákvarðanir um áframhaldandi dvöl varnarliðsins hér á landi. Vonandi verður það gert án tillits til efnahagslegra röksemda með eða móti. Hér verður annað sjónarmið, styrjaldarhættan og ógn kommún- ismans, að ráða úrslitum. Hitt ætti engum Islendingi að dyljast, að á meðan efnahags- leg málefni þeirra eru í því ástandi, að þeir þurfi sífellt að leita á náðir annarra, verða þeir aldrei algerlega frjálsir gerða sinna. Hér á það sama við og um einstaklinginn, efnahagslegt sjálfstæði eykur sjálfstraust hans og frjálslyndi. Þess vegna hafa hinir fjölmörgu smáatvinnurekendur og einyrkjar, svo sem bændur, iðnaðarmenn, útvegsmenn og kaupsýslumenn, þráfaldlega verið for- vígismenn lýðræðis og mannréttinda, þótt fleiri hafi lagt hönd að því verki. V. Að lokum skal ég viðurkenna, að ég sé alls ekki, hvert þjóðarskútunni er nú stefnt eða hvaða örlög bíða okkar jafnvel á næstu mánuðum. Hitt er von mín, að Islendingar læri að meta mikilvægi trausts efnahags og heilbrigðra utanríkisviðskipta fyrir sjálfstæði þjóðarinnar og setji sér það markmið að vinna ötullega með fordæmi sínu og stefnu að eflingu alþjóðasamvinnu bæði í efnahags-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Nýtt Helgafell

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Nýtt Helgafell
https://timarit.is/publication/1049

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.