Nýtt Helgafell - 01.07.1957, Blaðsíða 42

, . , , ,,,* „Fyrsta hljómleikahátíð íslenzkra tón-
islenzk fcnlisfarnatio Skálda" var haldin síðustu dagana í
apríl með fornlúðrablæstri og talsverðum trumbuslætti, svo sem við
var að búast og segja má að til heyri. Á þrennum tónleikum voru flutt
yfir 30 tónverk, smá og stór, eftir 22 núlifandi höfunda, og má
gera ráð fyrir, að hér hafi komið fram nokkum veginn rétt mynd
íslenzkrar tónsmíði, með þeim þroska, sem hún hefir náð á síð-
ustu árum.
Við efnisval hátíðatónleikanna virtist hafa ráðið mestu það
sjónarmið, sem eflaust má styðja gildum rökum, að koma að sem
allra flestum höfundum. Þess vegna bar óeðlilega mikið á einstök-
um smálögum, sumum áður alþekktum, en öðrum, sem litla hug-
mynd gáfu um hæfileika og getu höfunda sinna. Svipur tónleik-
anna yfirleitt varð af þessum sökum harla losaralegur, og vafa-
líiið hefði hátíðin í heild orðið veigameiri og eftirminnilegri, ef önn-
ur stefna hefði orðið ofan á í þessu efni.
Það er ekki nýjung, sem fram kemur í ávarpi formanns Tón-
skáldafélagsins, Jóns Leifs, í efnisskrá hátíðarinnar, að „íslenzk
tónsmíð nær þegar yfir allar stíltegundir hinnar alþjóðlegu tón-
menntar, allt frá stíl Hdndels og Bachs að nýjustu tilraunum hinn-
ar konkretu og elektrónisku tónlistar."
Enda þótt slíkar almennar staðhæfingar séu jafnan fremur hæp-
in vísindi, má þó með sanni segja, að tónsköpun síðustu 250 ára
speglast í samtímatónsmíð íslenzkri með ótrúlegri fjölbreytni. Þetta
mun varla geta talizt tónlist okkar til gildis í sjálfu sér en er þó
með vissum hætti vaxtar- og þroskamerki, — við erum hér að
reyna að gera það sama og á svo mörgum öðrum sviðum: að
byggja upp á fáum áratugum, það sem aðrar þjóðir hafa gert á
öldum. — Vafalítið er þessi „yfirgangur" nauðsynlegur, áður en
Islendingar verða líklegir til að leggja mikið sjálfstætt til málanna
á alþjóðavettvangi tónlistar, og starf þeirra manna, sem hér hafa
lagt hönd á plóginn við hin erfiðustu skilyrði, verður naumast of-
metið.