Nýtt Helgafell - 01.07.1957, Blaðsíða 47

LISTIR
93
mvnrllid ^ SÝNINGU Guðmundar Guð-
• mundssonar (Ferró) er mikill fjöldi
mynda. Flestar þeirra eru figurativar. Mynd-
irnar eru all misjafnar að gæðum, og hefði
sýningin grætt á því, að þær hefðu verið
færri. Við slíkum mistökum má búazt hjá
manni, sem nýlega hefur lokið námi. Beztu
málverkin á sýningunni bera vott um
næma tilfinningu Guðmundar fyrir litum,
skynsamlega hugsun í teikningum og kom-
position. Ef til vill mætti segja, að sú innlifun
listamanns, sem skilur eftir dýpsta og óskýr-
anlegasta reynslu hjá áhorfandanum og
mestu máli skiptir, eigi þó óhægara um vik
í teikningu og komposition Guðmundar en
litum. En sumar myndanna stanndast samt
vel samanburð við það „klárasta", sem
hér hefur sést frá hendi yngri listamanna
um árabil. (nr. 32 og 40).
Guðmundur gefur myndum sínum nöfn
og stundum nokkuð þunglyndisleg. Senni-
lega er þeim ætlað meira hlutverk en
skynsamlegt er að búast við, að þau leysi
af hendi. Hefði „Skuggi dauðans" t. d. alveg
eins vel getað heitið „Skuggi lífsins" frá
mínu sjónarmiði. Ef við lítum í kringum okk-
ur og könnum lið hinna yngri listamanna
hér, er ekki ástæðulaust að fagna þessum
nýja listamanni. Ekki vegna þess, að hann
sé tiltakanlega betri listamaður en þeir sumir
hverjir, eða vinsældir hans komi til af því,
að hann skili umfram þá nokkru af því,
sem heitast brennur og útrásar leitar úr
brjóstum nútíma listamanna um heims-
kringluna, heldur vegna þess, að hann mál-
ar annars konar myndir, finnur öðruvísi til.
Eitt af aðaleinkennum nútímamyndlistar
frá stríðslokum, er hin mikla fjölbreytni henn-
ar og hinn síungi lífskraftur til endurnýjunar.
Þetta á ekki aðeins við um listina í heild,
heldur einnig um hvem einstakan lista-
mann.
Hérlendis hefur þessu samt vikið talsvert
öðruvísi við síðustu árin. Yngri listamenn
okkar hafa líkzt hver öðrum furðu mikið og
virzt sammála um það til langframa, að
að ástunda beri snurðulausar beinar línur
og slétta blæbrigðalausa litafleti. Virðist mér
það nokkuð þröngur stakkur, miðað við það,
að hann er sniðinn af „frjálsum vilja".
Ég vænti þess af manni með hæfileikum
og dugnaði Guðmundar, að hann standist
þá þolraun hér í heimahaganum að halda
áfram að vera svolítið öðruvísi en aðrir, og
þroskast samt.
Þegar þetta er skrifað hefur Guðmundur
selt flestar myndirnar á sýningunni, en hátt-
virt menntamálaráð þó ekki haft sinnu á
því að tryggja ríkissafninu neina þeirra.
Reykjavík 7. maí '57
Kristján Davíðsson
.. ÞAÐ ER EKKI ykjalangt
Skald gsrviholm- ... , ,
siðan ein glæsilegasta hof-
ans og Goethe uðborg álfunnar hafði dag-
lega fyrir augum ungan mann, Franz Schubert að
nafni, sem ráfaði um göturnar og beiddist ölmusu
með þeim kynlega hætti að reyna að fá menn til
að ávaxta fé sitt í einskonar verðbréfum, sem
hann trúði sjálfur að væru góð og gild og hann
hafði öll skrifað eigin hendi — á nótnapappír. Af
sjúklegum þráa, sem leit út fyrir að vera gersam-
lega ólæknandi, lagði þessi undarlegi maður allt
í sölurnar til að fá haldið iðju sinni áfram, og
pappírsskorturinn olli honum jafnvel enn sárari
þjáningar en hungrið. Á tímum sjálfs Beethovens,
í borg Haydns og Mozarts, virðist enginn áhrifa-
maður hafa verið gæddur þeim skilningi, að
hann kæmi auga á neitt athyglisvert í verkum
og fari þessa umkomulausa snillings, og þegar
hann sendi lag sitt við Álfakóng Goethes til
stærsta músikforlags í heimi, fékk hann það end-
ursent með þeim ummælum eins ninna sérfróðu
pokapresta forlagsins, að þetta væri klámskáld-
skapur. Og jafnvel Goethe sjálfum fannst lítið
tii lagsins koma.
Okkur, sem nú um stund látum fyrirberast í
álfu Franz Schuberts, finnst kannske misjafnlega
mikið til um skáldskap þessa skammlífa Vínar-
bams, er svalt til bana vegna þess, að enginn
áttaði sig á, hvað því lá á hjarta. En hitt get ég
að minnsta kosti fullyrt, að ennþá hef ég ekki
rekizt á neinn þann mann hér, er telji sig bein-
línis eiga sakir á hendur Schubert, svo að hann
t. d. álíti sig knúðan til að berja á honum eða,
það, sem verra er, að skrifa um hann níðgreinar
í blöð. Ég held miklu fremur að hér um slóðir sé
fágæt sú tegund manna, er mundi skipa Ave