Nýtt Helgafell - 01.07.1957, Blaðsíða 46
92
HELGAFELL
hann sé sætur". Höíuðeinkenni dægurlaga
kemur skýrt fram í nafninu, sem þeim hefur
verið gefið. Þau eru dægurflugur, sem fólk
verður leitt á. Þegar búið er að leika þau
nokkurn tíma eru þau lögð á hilluna, önnur
taka við. Ef Þjóðleikhúsið þarf á slíku létt-
meti að halda til þess að fá peninga í kass-
ann, ætti það að minnsta kosti að reyna
að fylgjast með tímanum. Hitt er svo aftur
annað mál hvort ekki væri heppilegra fyrir
menningu þjóðarinnar, að það léti Skemmti-
klúbb templara dægurlögin eftir, en sneri
sér að viðameiri viðfangsefnum.
Aðalhlutverkið í óperettunni, Jósafína
Volgelhuber, var leikið og sungið af sænsku
söngkonunni Evy Tibell. Ekki held ég, að
annað verði sagt en að Þjóðleikhúsið hafi
farið yfir lækinn til að sækja vatn, er það
réði hana til starfa. Frú Tibell kann vitanlega
ekki íslenzku, og fór hún því með hlutverkið
á sænsku. Nú er það svo, að söngur er
harla lítill í hlutverkinu, en þeim mun meira
tal, og var það vægast sagt æði ankannalegt
að heyra málablendinginn á sviðinu. Það
er ekki nema gott og sjálfsagt, að Þjóðleik-
húsið ráði til sín erlenda gesti, þegar þess
þarf með. I þetta skipti var þó engin ástæða
til þess að fara út yfir pollinn, því að auðvelt
hefði verið að fá íslenzka stúlku í hlutverkið.
Hitt aðalhlutverkið, Leopold Brandmeyer,
lék Bessi Bjarnason. Eitt sinn heyrði ég
sögu af manni, sem tók veiki eina, sem
hagaði sér mjög einkennilega. Maðurinn
kenndi sér ekki nokkurs meins svo lengi
sem hann lá útaf, en um leið og hann reyndi
að rísa á fætur, var eins og hann væri
í andarslitrunum. Við rannsókn kom í ljós
að nál ein mikil hafði komizt inn í líkama
mannsins og að hjartanu, en aðeins þegar
hann stóð upp var hún honum til trafala. Eftir
að nálin hafði veríð fjarlægð með skurð-
aðgerð var maðurinn jafn góður. Þessi saga
datt mér í hug, er ég sá og heyrði Bessa
í þessu hlutverki. Hann var hinn ágæti leik-
ari, sem allir viðurkenna, í upphafi sýning-
arinnar, en svo fór hann að syngja, og þá
var eins og nál stæði gegnum hjartað í
honum. En svo var söngnum lokið, og viti
menn, nálin var horfin. Svona gekk það allt
kvöldið, ýmist ágæt frammistaða í leik, eða
alls engin í söng. Nú vil ég ekki halda því
fram, að nægilegt sé að gera einhverja
aðgerð á Bessa til þess að gera hann að
söngvara, því að það held ég hann verði
aldrei. Hann þarf heldur ekki að taka sér
það nærri, því að það eru til margir ágætis-
menn, sem ekki eru söngvarar. En þeim
mun meiri ástæða er til að athuga andlega
heilbrigði þeirra manna, sem drógu hann
upp á leiksviðið til að syngja, því að ekki
trúi ég því, að hann hafi gert það ónauð-
ugur. Hversvegna geta þeir ekki lofað hon-
um að vera í friði það, sem hann er: góður
leikari?
Af smærri hlutverkum er ástæða til að
geta þeirra Baldvins Halldórssonar sem
Hinzelmans prófessors, Ævars Kvarans sem
Giesecke forstjóra og Helga Skúlasonar sem
Sigmundar Sulzheimer. Ævar er ætíð traust-
ur í óperettum. Baldvin skapar í örsmáu
hlutverki mjög heilsteyptan persónuleika, en
um Helga er það að segja, að hann er kann-
ske sá eini af þeim, sem þama komu
fram, sem skilaði hlutverkinu fullkom-
lega samkvæmt þeim kröfum, sem gera
verður til þeirra, sem koma fram á sviði
Þjóðleikhússins. Hann skapaði kómíska
persónu, sem maður getið hlegið að, löngu
eftir að maður er hættur að horfa á hana.
Um söng Helga er það að segja, að enda
þótt hann sé ekki mikill raddmaður í venju-
legum skilningi, þá hefur hann vísnasöngs-
stíl, sem í þessu tilfelli hæfði mjög vel.
Þá er eftir að geta sviðsetningar Svend
Aage Larsen. Hún var afbragðs góð að
því er við kemur hraða og staðsetningum,
en auðvitað tókst honum ekki betur en efni
stóðu til með þá, sem fóru með hin ýmsu
hlutverk.
Um tónlistarstjóm Dr. Urbancic er ekki
mikið að segja. Ég býst við, að honum hafi
tekizt eins vel og búast mátti við að vekja
upp þessa afturgöngu.
Þorsteinn Hannesson