Dagblaðið Vísir - DV - 10.08.2007, Blaðsíða 43

yrsta sólóplata söngkon-
unnar Elízu, Empire Fall,
kemur út á mánudaginn en
Elíza gerði garðinn frægan
á tíunda áratug síðustu ald-
ar sem söngkona stúlknasveit-
arinnar Kolrössu krókríðandi
sem seinna varð að Bellatrix og vakti
mikla athygli víða um heim. Elíza M.
Geirsdóttir Newman byrjaði snemma
að leggja tónlistina fyrir sig en hún
var einungis sex ára gömul þegar hún
hóf blokkflautunám í Tónlistarskóla
Keflavíkur. „Maður þurfti alltaf að
læra fyrst á blokkflautu áður en mað-
ur lærði á eitthvað annað hljóðfæri og
ég sló svo í gegn á blokkflautunni að
eftir tveggja ára undirbúningsnám á
flautunni var ég örugglega ein af fáum
sem vildi alls ekki hætta en ætlunin
var þó að læra á selló. Sellókennslan
var hins vegar ekki í boði svo ég fór
að læra á fiðlu í staðinn og harkaðist
á henni í mörg ár. Þegar við stofnuð-
um svo hljómsveitina hætti ég í fiðlu-
náminu,“ segir Elíza sem var einung-
is sextán ára gömul þegar hún ásamt
vinkonunum úr Keflavík tók ákvörð-
un um stofna hljómsveitina Kolrössu
krókríðandi. „Við vorum bara svona
fjórar saman í nördagengi sem hafði
verið í leiklistarfélaginu og með ein-
hverja brjálaða athyglissýki. Ég hafði
ekki sungið svo mikið sem eina nótu
en við völdum bara hver ætti að gera
hvað í sveitinni og ætli söngkon-
an hafi ekki bara þurft að vera með
mesta „attitjúdið“ og ég þess vegna
látin í það hlutverk,“ segir Elíza hlæj-
andi en alltaf er stutt í húmorinn og
brosið hjá þessari hressu söngkonu.
„Þetta byrjaði sem einhver ægilega
fyndin hugmynd bara og voðalega
gaman. Við vorum alltaf alveg á fullu
að grúska í tónlist og okkur fannst
einfaldlega bara betri hugmynd að
stofna okkar eigin hljómsveit og eign-
ast okkar eigin grúppíur í stað þess
að við værum grúppíur hjá einhverri
annarri sveit.“ Þótt stelpurnar hafi
ekki haft neina reynslu af hljóðfæra-
leik þegar sveitin var stofnuð stóð
það ekki í vegi fyrir þeim. „Bíbí var
kannski búin að læra á píanó í eitt ár
eða eitthvað svoleiðis. Ég samdi alltaf
textana en svo bara spunnum við lög-
in. Það var ekkert verið að vinna þetta
út frá neinum nótum eða neitt slíkt.
Stelpurnar píndu mig svo til að spila
á fiðluna sem mér fannst þá alveg
hrikaleg hugmynd og fannst ég alls
ekki nógu góð til þess en það opnað-
ist bara alveg nýr heimur með því að
bæta fiðluleiknum inn í lögin.“
Alltaf til í eitthvað nýtt og
spennandi
Kolrassa krókríðandi hafði ein-
ungis verið starfandi í nokkra
mánuði þegar stelpurnar gerðu sér
lítið fyrir og sigruðu í Músíktilraun-
um árið 1992. „Þetta var á miðju
dauðarokkstímabilinu og það voru
bara dauðarokkssveitir sem tóku þátt
þetta árið. Við vorum kannski bara
svolítið svona öðruvísi og eitthvað
nýtt og ferskara í gangi hjá okkur. Það
var alltaf rosaleg orka í okkur á svið-
inu og við byrjuðum kannski tónleik-
ana á að öskra geðveikt hátt eða gera
eitthvað allt annað en hin böndin.
Það leiddi svo í rauninni til þess að
árið á eftir voru fleiri svona indí- og
nýbylgjuhljómsveitir sem tóku þátt
í keppninni.“ Elíza segir að það hafi
ekki verið neitt hrikalegt sjokk fyrir
hana þegar í ljós kom að þær hefðu
sigrað. „Ég hef alltaf óbilandi trú á
öllu og finnst allt æðislega sniðugt
og tilbúin í að taka þátt í einhverju
nýju og spennandi. Stelpurnar voru
kannski aðeins meira skelkaðar og
það lá við að þær þyrðu ekki upp á
sviðið.“
Með góðan stuðning frá
mömmu
Í kjölfar sigursins í Músíktil-
raunum hlutu stelpurnar að laun-
um plötusamning hjá Smekkleysu
útgáfufyrirtækinu en undir þeirra
merkjum gaf Kolrassa krókríðandi
út þrjár plötur auk einnar safnplötu
sem gefin var út í Bandaríkjunum.
„Síðustu plötuna tókum við upp í
Bandaríkjunum og hún var gefin út
þar. Sú plata var svona samansafn af
því besta af hinum þremur plötun-
um. Þetta var algjört ævintýri en við
vorum náttúrulega allar undir aldri í
Bandaríkjunum, rétt orðnar tvítugar.
Við spiluðum á nokkrum tónleikum
þar en það mátti ekkert fara mikið
fyrir því þar sem við vorum ekki með
neitt atvinnuleyfi.“ Aðspurð hvernig
foreldrar þeirra hafi tekið í það þegar
litlu stelpurnar þeirra voru allt í einu
byrjaðar í rokksveit og túrandi um
allt land, segir Elíza þá bara hafa tek-
ið nokkuð vel í þetta framtak. „Móðir
mín studdi alltaf vel við bakið á okkur
þótt foreldrar okkar hafi eflaust líka
haft smááhyggjur í fyrstu. Í byrjun
vorum við bara litlar stelpur úr Kefla-
vík sem voru kannski örlítið barna-
legar í hugsun og allt í einu var bara
allt voða gaman og spennandi.“
Karlmaður bætist í stúlkna-
sveitina
Ári eftir sigurinn í Músíktilraun-
um bættist þó einn karlmaður í
stelpuhópinn en það var hann Karl
Ágúst trommuleikari sem fyllti upp í
skarð Birgittu sem áður hafði mund-
að kjuðana. „Við vissum af Kalla og að
hann væri rosalega góður trommu-
leikari og ég held að hann hafi
bara haft eitthvað pervertískt
gaman af því að vera eini karl-
maðurinn í hópnum. Nema
kannski þegar við vorum all-
ar eitthvað að tuða í honum
en þá var Kalli bara vanur að
stynja, Oh er þetta þessi tími
mánaðarins núna,“ segir El-
íza glottandi en segir þær
þó oft hafa fundið fyrir nei-
kvæðni frá karlmönnum
sem voru ekki alveg á því
að samþykkja stelpurokk-
sveit á þessum tíma. „Karl-
mennirnir skiptust svolít-
ið til helminga eftir að við
sigruðum í Músíktilraunum. Einn
helmingurinn sá sér leik á að reyna
aðeins við okkur því nú hlytum við
náttúrulega að vera orðnar frægar
en hinn helmingurinn var frekar á
neikvæðu nótunum. Það er reyndar
nokkuðð sem við höfum alltaf fengið
að finna fyrir en við leiddum það bara
hjá okkur.“
Úr Kolrössu krókríðandi í
Bellatrix
Þegar plötusamningurinn við
Smekkleysu rann út árið 1998 fannst
hljómsveitarmeðlimum kominn tími
til að breyta til. „Við vorum einhvern
veginn búin að gera allt sem okk-
ur langaði að gera sem Kolrassa kró-
kríðandi svo við poppuðum þetta allt
saman upp og hentum örlitlu elektró
inn í stílinn okkar og breyttum nafn-
inu í Bellatrix,“ segir Elíza sem hugs-
aði á þessum tíma með sér í sinni óbil-
andi jákvæðni að nú væri kominn tími
á að fara út og fá plötusamning í Bret-
landi. „Við sendum eitthvað efni út og
vorum svo heppin að fá strax viðbrögð
frá gæja sem heitir Trevor Holdin sem
ég hef svo starfað mikið með í gegnum
tíðina. Trevor vann þá hjá Fire Rec-
ords sem var mjög frægt indí-útgáfu-
fyrirtæki en hann var að fara að stofna
sitt eigið fyrirtæki, Global Warning, og
bauðst til að gefa plötuna okkar út og
þá byrjaði allt að rúlla.“
Allt rúllaði á hugsjónum og sam-
vinnu
Hljómsveitarmeðlimir flökkuðu
mikið á milli Bretlands og Reykjavík-
ur fyrsta árið eftir að útgáfusamning-
urinn við Global Warning var und-
irritaður. „Á þessu ári gáfum við út
plötu sem hét G. og tvær smáskífur. Í
kjölfarið byrjuðum við svo að fá mjög
mikla og jákvæða athygli frá bresku
pressunni enda vorum við heppin
með aðilana sem unnu frítt í þessu
með okkur úti. Það voru til dæmis
tvær konur sem sáu alfarið um alla
fjölmiðla og við vorum bara hérna
heima að hafa það voða gaman og
vissum í rauninni ekkert hvað var í
gangi þegar við vorum allt í einu far-
in að fá rosa mikið af flottum dómum
úti og farið var að seljast upp á alla
tónleikana okkar. Þetta gerðist allt
svo hratt og það var svo skemmtileg
þessi grasrótarstemning þar sem allt
rúllaði bara á hugsjónunum og sam-
vinnunni.“
Gjafir frá aðdáendum
Nú þegar allt var farið að ganga
vel hjá Bellatrix erlendis tóku með-
limirnir ákvörðun um að flytja út til
Bretlands og gera samning við Fierce
Panda sem er mjög svo leiðandi indí-
útgáfufyrirtæki og hafa margar af
þekktari hljómsveitum heims gefið
út sína fyrstu plötu hjá fyrirtækinu
meðal annars sveitirnar Death Cab
For Cutie, Placebo og Coldplay. „Við
unnum mikið með þeim og gáfum
út nokkrar smáskífur og eina plötu.
Allt í einu var bara alltaf troðfullt hús
á tónleikum og aðdáendur farnir að
færa manni einhverjar gjafir. Þegar
maður lítur til baka var þetta í raun-
inni bara eins og einhver draumur.
Ég man sérstaklega eftir einum að-
dáanda sem stóð alltaf fremst upp
við sviðið á öllum tónleikunum okk-
ar úti og hélt á rauðri rós sem hann
gaf mér. Í eitt skiptið ákvað ég svo að
spjalla við hann og þakka honum fyr-
ir en þá fríkaði hann bara út og mætti
ekki á fleiri tónleika eftir það. Ég man
líka eftir einum sem gaf mér einhvers
konar heimatilbúið Star Wars-dót
sem var búið að skrifa Elíza á og mað-
ur gat fest það svona í sig. Það var orð-
ið svolítið þekkt á meðal aðdáenda
okkar hvað við vorum miklir Star
Wars-aðdáendur eftir að við gáfum
út smáskífuna JediWannabe. Fólk fór
meira að segja að mæta í svona Jedi-
búningum á tónleika og það varð allt
í einu eitthvað voðalegt költ.“
Coldplay hitaði upp
Bellatrix spilaði með mörgum
hljómsveitum og voru dugleg í tón-
leikahaldinu en það sem stendur þó
upp úr er væntanlega tónleikaferð
með hinni heimsfrægu hljómsveit
Coldplay. „Rétt áður en fyrsta platan
þeirra kom út og þeir voru nánast á
barmi heimsfrægðar fórum við sam-
an í tónleikaferð þar sem við skipt-
umst á að hita upp fyrir hvort annað.
Eitt kvöldið var Coldplay aðalnúm-
erið en daginn eftir hituðu þeir svo
upp og við vorum aðalnúmerið,“ seg-
ir Elíza og gantast með þá staðreynd
að svo fræg hljómsveit hafi eitt sinn
hitað upp fyrir Bellatrix. „Við vorum
í sama vinahópnum á tímabili en ég
get ekki sagt að við séum í miklu sam-
bandi í dag,“ segir Elíza.
Sex mánaða pása varð sex ár
Árið 2001 ákvað Bellatrix svo að
taka sér sex mánaða pásu sem í dag
er orðin að sex árum en Elíza úti-
lokar ekki endurkomu hljómsveit-
anna. „Það er aldrei að vita nema við
verðum með smá „comeback“. Það
er samt spurning hvort við myndum
þá bara spila sem Kolrassa fyrir hlé
en sem Bellatrix eftir hlé,“ segir hún
hlæjandi. Meðlimir Bellatrix hafa þó
ekki getað slitið sig alfarið frá tónlist-
arbransanum og hafa flestir haldið
áfram að vinna með tónlistina. „Ég
hafði farið í óperunám í Söngskól-
anum í Reykjavík þegar ég var tví-
tug og kláraði það svo ég ákvað að
skella mér í framhaldsnám í óperu-
söng útí Bretlandi þar sem ég lærði í
þrjú ár hjá Sigríði Ellu í góðu yfirlæti
en hún er alveg frábær manneskja.
Ég vil alltaf vera að gera eitthvað nýtt
og spennandi en fannst kominn tími
til að kúpla mig aðeins út úr popp-
inu og glamúrnum svo það var gam-
an að fara aftur í agann. Það er mjög
djúsí og krefjandi að vera í svona óp-
erunámi,“ segir Elíza sem var þó ekki
lengi að finna sér nýtt hljómsveitar-
verkefni og setti saman hljómsveitina
Skandinavíu. „Ég hafði eitthvað ver-
ið að íhuga að fara sóló en fannst ég
bara ekki tilbúin í það ennþá svo ég
stofnaði frekar hljómsveit. Það voru
allt Bretar í þeirri hljómsveit nema
ég. Kærastinn minn spilaði á bass-
ann og svo auglýsti ég bara í tónlist-
artímaritinu NME eftir fólki,“ seg-
ir Elíza sem á breskan kærasta sem
henni hefur nú tekist að drösla með
sér heim til Íslands eins og hún sjálf
orðar það. „Honum finnst bara ágætt
hérna. Honum finnst sumt við Ísland
svolítið skrítið en er samt smátt og
smátt að fatta hvernig hlutirnir ganga
fyrir sig hérna.“
Þjóðernisremban fór
að segja til sín
Elíza segist hafa verið farin að finna
fyrir mikilli þjóðernisrembu og var far-
ið að dreyma um íslenskt vatn og fjöll
svo hún ákvað að flytjast aftur hingað
heim og hóf nám í tónlistarkennslu-
námi við Listaháskólann síðastliðið
haust. „Þetta var nám sem mig lang-
aði líka bara að taka hér heima. Það
er svo gott að koma heim og tengjast
aftur við fólk og jörð og svo var námið
líka æðislega gefandi,“ segir hún en El-
íza hefur nú lokið námi og hefur haft í
nógu að snúast. Ekki nóg með að hún
hafi samið heila plötu sem kemur í
verslanir hérlendis á mánudag, heldur
stofnaði hún líka eigið útgáfufyrirtæki,
Lavaland Records, og gaf plötuna út
sjálf. „Heimurinn er orðin svo breytt-
ur í dag með allri þessari nýju tækni.
Nú kemur tónlistarfólk sér bara sjálft á
framfæri í gegnum myspace og inter-
netið og maður þarf ekkert að reiða sig
á stóru karlana lengur. Grasrótin hefur
þar af leiðandi miklu meiri áhrif í dag
og ég hugsaði bara með mér að fyrst
ég hefði borgað sjálf fyrir mínar upp-
tökur hlyti ég líka bara að geta gefið
sjálf út. Þannig ræð ég mér sjálf og á
allan útgáfurétt að lögunum mínum.
Þetta er mjög spennandi á þessu stigi
en ef eitthvað brjálað gerist getur vel
verið að eitthvað stærra fyrritæki grípi
inn í en þegar maður er bara svona
sólóartisti og gerir allt sjálfur held ég
að þetta sé eina leiðin.“
Tekur hlutunum
eins og þeir koma
Plötuna, sem nefnist Empire
Fall, tók Elíza upp í hinu fræga stúd-
íó Geimsteini í Keflavík og stúd-
íó Sýrlandi í Hafnarfirði í samvinnu
við Kidda í hljómsveitinni Hjálm-
um. „Kiddi er búinn að vera æðis-
legur samstarfsmaður. Ég spila sjálf
á píanó, klukkuspil og eitthvað alls
kyns drasl og að sjálfsögðu á fiðluna
en ég þarf að finna með mér hljóm-
sveit til að spila með mér á tónleikum
samt.“ Elíza stefnir á að ná að halda
útgáfutónleika hérlendis í septemb-
er en í október kemur Empire Fall út
í Bretlandi og Bandaríkjunum, auk
þess að vera dreift um allan heim í
stafrænu formi. „Þetta verður örugg-
lega allt alveg rosalega spennandi.
Efnið á þessari plötu er öðruvísi en
það sem ég hef gert hingað til. Þema
plötunnar var frekar mínímalískt og
söngurinn einfaldari. Við leituðumst
líka mikið við að skapa stemningu og
sumar upptökurnar eru bara fyrsta
eða önnur taka sem er mjög óalgengt
nú til dags. Við tókum þetta upp aft-
ur á bak og byrjuðum á píanó og söng
og enduðum á trommunum sem oft-
ast er byrjað á að taka upp. Ég ætla
náttúrulega bara að taka hlutunum
eins og þeir koma og ef einhver vill fá
mig til að spila geri ég það en ég ætla
alls ekki að vera að rembast eitthvað
brjálað við að reyna að fá að halda
tónleika einhvers staðar. Ég hef fulla
trú á að allt geti gerst og hef mikla
trú á að þetta geti gengið,“ segir hin
jákvæða og skemmtilega söngkona
að lokum en þeir sem vilja fá smjör-
þefinn af því sem heyra má á Empire
Fall er bent á myspace-síðu Elízu þar
sem heyra má nokkur lög af plötunni.
Slóðinn er myspace.com/elizanew-
man. krista@dv.is
DV Helgarblað Föstudagur 27. apríl 2007 43
GANGI UPP
MEÐ
ÓBILANDI
TRÚ Á AÐALLT
Bellatrix á tónleikum í London árið 2000 gríðarleg orka
var alltaf á tónleikum sveitarinnar. Ljósmyndari Gísli Egill Hrafnsson
Hljómsveitin Kolrassa
krókríðandi í æfingahús-
næðinu gryfjunni í Keflavík.
Ljósmyndari Björg
Sveinsdóttir
Elíza Það er alltaf stutt í húmorinn hjá söngkonunni.