Árbók skálda - 01.12.1956, Side 30
28
þekktur maður, í áríðandi erindagerðum, að panta kost fyrir sitt skip — þarf
að tala í gegnum símann. Og þarna sem ég stend og fylgist með hinum ágæta
matsveini verð ég vitni að hörmulegu atviki: Skyndilega er kallað. Nikolja
nemur staðar. Maður gengur í veg fyrir hann, þrífur í hann. Nikolja streitist
á móti; það varð handapat og læti, flaska á lofti, ryskingar, þá rykský og
tvisvar glampi af gleri. Síðan hverfa þeir saman inn í port, dveljast þar drykk-
langa stund — og svo kemur matsveinninn aftur í ljós og hleypur nú við fót
uppá símstöð þorpsins.
Þá vissi ég hvað klukkan sló, fyrst hann fór að hlaupa. Og grunur minn
reyndist réttur, því að dagur leið að kvöldi án þess að bólaði á Nikolja —
og þar við sat unz Hlölli kom um borð um sexleytið með þær fréttir, að það
hafi verið eitthvað meira en bara brauðin sem Nikolja hefði pantað frá Akur-
eyri, því að hann sæti nú ofurölvi uppá Hótel Hesteyri og væri illur viður-
eignai'. Mótoristinn hikstaði og þótti viðeigandi að bæta við: „Ég skil ekkert
í mönnum sem drekka sig svona fulla." Sjálfur stóð hann varla á fótunum.
Það var ekki um annað að gera en leggja land undir fót og hafa tal af
matsveininum. Kvöldverðinn um borð varð að hafa til á réttum tíma.
Ég hitti Nikolja einan í veitingasalnum. Aðra gesti var hann búinn að
flæma burt fyrir löngu, en í hliðarherbergi sat að snæðingi mötuneyti yfir-
manna í verksmiðjunum, forstjórar, skrifstofumenn og annar aðall þorpsins.
„Púh!" sagði hótelstýran maddama Jona, sem í þessu sigldi hjá, hnarreist
og holdmikil, með nýja krás á fati handa mötuneytinu. „Getið þér ekki komið
þessu svíni út, hann sénerar Fólkið."
Það var ekki ofsögum sagt, að matsveinninn væri illa til reika. Hann hafði
marghellt ofan í borðdúkinn, stráð tóbaksösku þar yfir, og hvíta kollinn á
kaskeitið vantaði, en gjörð húfunnar lá á borðinu og vínglasið innan í
henni. Tveir pokar með brauðum lágu í gluggakistunni.
Matsveinninn leit upp þegar ég settist. Hann var slappur í framan og
skuggalegur til augnanna. Hann hló máttleysislega. „Þú hér, hvuti litli."
Hann varð skyndilega klökkur. „Ljótur minn," sagði hann, „þegar ég er dá-
inn og þú ert orðinn kokkur ..."
„Nikolja," sagði ég. „Það er að koma kvöldverðartími."
„Matur! Djöfullinnl" Stálbliki brá fyrir í augum matsveinsins. Hann lyfti
höfðinu, sperti eyrun og hlustaði. Innan úr herbergi mötuneytisins barst
glamur í göfflum og gleri. Augun í matsveininum urðu ægileg. „Heyrirðu
hamaganginn í þeim," hvæsti hann. „Sósan er svona þunn, þeir ná henni
ekki með göfflunum, hún er svona þunn. Éta, éta, éta."
Hann reis á fætur hægt og stirðlega; það var stjarfi í augunum og nístandi
hatur í svipnum. „Þannig á að taka þá, leiftursnöggt. Þá eru þeir varnar-
lausir. — Þeir ná henni ekki með göfflunum, en þeir gefast ekki upp, þeir
mega ekki einu sinni vera að því að tala saman. Sósan! Þeir sjá ekkert
nema sósuna, en þeir ná henni ekki með göfflunum. Éta, éta, éta."
Nikolja staulaðist að dyrum mötuneytisins, studdist við dyrakarminn og
horfði hatursaugum á kostgangarana. „Éta, éta, éta," hvæsti hann.
Kostgangararnir virtu hann ekki viðlits, þessa skítfullu kokkdruslu. Hótel-