Sveitarstjórnarmál - 01.06.1996, Blaðsíða 17

VERKASKIPTING RÍKIS OG SVEITARFÉ LAGA
Störf kostnaðarnefndar og samninga-
nefndar vegna yfirfærslu grunnskólans
frá ríki til sveitarfélaga
Karl Björnsson, bœjarstjóri á Selfossi ogjulltrúi sambandsins
í kostnaðarnefnd og samninganejnd vegna flutnings grunnskólans
A. Yfirlit um störf kostnaöar-
nefndar
I. Skipun kostnaðarnefndar
Með erindisbréfi, dags. 26. júní 1995,
skipaði menntamálaráðherra nefnd til að
ineta kostnað við tilfærslu grunnskólans til
sveitarfélaga og gera tillögur um hvernig
sveitarfélögunum verði tryggðar auknar
tekjur til reksturs þess hluta grunnskólans
sem enn er í höndum ríkisins.
I nefndinni áttu sæti Halldór Amason. til-
nefndur af fjármálaráðherra, en hann var
formaður nefndarinnar, Húnbogi Þorsteinsson, tilnefnd-
ur af félagsmálaráðherra, Karl Bjömsson, tilnefndur af
Sambandi íslenskra sveitarfélaga, og Olafur Darri
Andrason, skipaður án tilnefningar, en hann var starfs-
maður menntamálaráðuneytisins.
Með nefndinni störfuðu Leifur Eysteinsson frá fjár-
málaráðuneytinu og Garðar Jónsson, starfsmaður Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga.
Nefndin hélt 22 bókaða fundi auk þess sem einstakir
fulltrúar hennar unnu mikið starf milli funda við ýmsar
kostnaðarrannsóknir.
II. Verkefni kostnaðarnefndar
Verkefni kostnaðamefndar voru:
- Að leggja mat á núverandi kostnað við rekstur
grunnskólans, kostnað við grunnskólahald, áhrif líf-
eyrisréttinda og kostnað ríkisins við framkvœmd
grunnskólalaganna eftir yfirfœrsluna.
- Að gera tillögur um breytingar á gildandi skatt-
stofnum vegna kostnaðar sem flyst frá ríki til sveitarfé-
laga, um jöfnunaraðgerðir og stöðu og hlutverk Jöfn-
unarsjóðs sveitarfélaga við framkvœmd laganna.
Nefndin skilaði fimm áfangaskýrslum til verkefnis-
stjórnar, þeirri fyrstu 9. október 1995 og þeirri fimmtu
9. febrúar 1996. Þannig var verkefnisstjórninni haldið
vel upplýstri um starf nefndarinnar og þau
viðfangsefni sem hún fékkst við. Eg og
Garðar höfðum mjög náið samband um
vinnslu þeirra verkefna sem til umfjöllunar
voru og áttum við góða samvinnu við for-
mann og framkvæmdastjóra sambandsins
auk þess sem formenn og framkvæmda-
stjórar landshlutasamtakanna fengu reglu-
lega upplýsingar um gang mála. Einnig
komum við á fjölmarga fundi á vegum
sveitarfélaga og kennara til að upplýsa
menn um stöðu og þróun mála. Stjórn sam-
bandsins var að sjálfsögðu höfð með í ráðum allan tím-
ann.
III. Helstu þættir lokaskýrslu kostnaðarnefndar
Kostnaðarnefndin skilaði lokaskýrslu f febrúar 1996.
Nefndin var sammála um innihald skýrslunnar að því er
laut að mati á kostnaði vegna þeirra verkefna sem færast
frá ríki til sveitarfélaga og tillögum um flutning tekju-
stofna frá ríki til sveitarfélaga til að mæta þeim kostnaði.
Ég setti þó fram nokkur sérálit í skýrslunni sem fjölluðu
um þann nýja kostnað sem framkvæmd grunnskólalag-
anna leiddi af sér sem þýddi aukin útgjöld fyrir sveitarfé-
lögin sem ekki fengjust bætt með fiutningi á tekjustofn-
um sem næmu sömu upphæð og núverandi útgjöld ríkis-
ins væru vegna grunnskólans. Hér á eftir verður gerð
nánari grein fyrir þessum kostnaði.
a) Kostnaður ríkisins við rekstur grunnskólans
vegna verkefna sem færast til sveitarfélaga
Niðurstaða kostnaðamefndar miðað við ákveðnar for-
sendur er eftirfarandi:
Arið 1996 kr. 6,27 milljarðar sem samsvarar 2,46%-
stiga hækkun útsvars
Arið 1997 kr. 6,61 milljarðar sem samsvarar 2,54%-
79