Sveitarstjórnarmál - 01.03.2000, Blaðsíða 27

MENNINGARMAL
miðstöð fyrir ferðamenn.
Þessi upptalning gefur nokkra
vísbendingu um þá fjölþættu starf-
semi sem fram fer í Sögusetrinu.
Fyrir utan sýningarnar sem áður
voru taldar hefur Sögusetrið boðið
gestum að njóta leiðsagnar sérffóðra
manna um nokkra helstu sögustaði
Njálu. Þar er einkum um að ræða
stuttar ferðir, u.þ.b. 2 1/2-3 klst.
fyrir hópa, þar sem farið er hjá
Hofsbæjunum upp að Keldum,
staldrað við hjá Gunnarssteini á
bökkum Rangár, ekið yfir ána á
vaði og haldið áfram - reiðleiðina
frá tímum Njálu - niður Vatnsdal,
að Hlíðarenda í Fljótshlíð. Eftir að
hafa tafið um stund á Hlíðarenda er
svo haldið að Rauðaskriðum og
Gunnarshólma og þaðan aftur á
Hvolsvöll, en stundum er hringurinn
stækkaður og farið niður í Landeyj-
ar, að Bergþórshvoli. í vetur hafa
fannfergi og erfið færð valdið því að
farið hefur verið með gesti í enn
styttri ferð, þar sem skoðaðir hafa
verið sögustaðir í Fljótshlíð og á
Markarfljótsaurum. Þessi litli hring-
ur hefiir ekki tekið nema u.þ.b. eina
og hálfa klukkustund, sem oft hefur
verið ærið nóg, þegar grimmir vind-
ar hafa geisað á svæðinu. Það getur
Tröllaskógarnælan, sllfurnæla frá tíma
Njáls sögu, fannst í rústum eyðibýlisins
Tröllaskóga, en sá bær kemur við sögu í
Njálu. Nælan er í Þjóðminjasafni. Gísli B.
Björnsson hafði næluna tll hllðsjónar
þegar hann teiknaði merki Söguseturs-
ins. Ljósmynd: (var Bryjólfsson.
reyndar verið áhrifamikið að fara
þennan stutta hring á sögustaði
Njálu í misjöfnum vetrarveðrum.
Slík ferð er til þess fallin að veita
mönnum óvenjulega innsýn í líf
þeirra sem ólu manninn á þessum
slóðum við misjafnan kost á sögu-
öld.
Það er reyndar ekki aðeins ná-
lægðin við hetjur Brennunjálssögu
sem gerir þessar ferðir bæði heill-
andi og áhugaverðar. Mér er til efs
að nokkurs staðar sé á jafn skömm-
um tíma unnt að fá jafn góða innsýn
í átök feðra okkar við eyðingaröflin
á liðnum öldum. Hér kynnist fólk
ekki aðeins eyðingarmætti sand-
bylja og öskufalls úr Heklugosum,
heldur líka þeim opnu sárum sem
beljandi vatnsföll hafa skilið eftir
sig í ásjónu landsins. Og mitt á milli
eldfjallsins og vatnanna verða menn
jafnframt vitni að ódrepandi seiglu
og viðleitni þjóðarinnar til að
spoma við eyðingunni með því að
rækta skóg.
Þannig má segja að ferðirnar um
sögustaði Njálu séu ekki aðeins til
þess fallnar að auðga og dýpka
skilning ferðalanga á einu merkasta
bókmenntaverki íslendinga, heldur
veita þær jafhffamt lifandi innsýn í
mikilsverða þætti íslenskrar þjóðar-
sögu.
Og fyrir hópa sem vilja njóta
ferðarinnar á Njáluslóðir til fulls er
Skarphéðlnn á ísnum, málverk eftlr Otto Bache, Llstasafn íslands.