Morgunblaðið - 16.05.2013, Síða 25
25
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 2013
Klifurköttur Unnur Björk Berndsen var heldur betur hugrökk þegar hún klifraði alla leið upp í klifurturni á uppskeru- og útihátíð lífsstílshópa Rimaskóla í Gufunesbæ í Grafarvogi í gær.
Eggert
Stundum er því sleg-
ið fram í hálfkæringi að
það skipti ekki máli
hverjir stjórna. Mitt
svar er að það hafi bein
áhrif á lífsgæði borg-
arbúa hvernig staðið er
að rekstri borgarinnar.
Margt er hægt að
benda á þessu til
stuðnings og eftir því
sem líður á kjörtímabil
Besta flokksins og Samfylking-
arinnar verða skilin á milli verka
þeirra og stefnu Sjálfstæðisflokks-
ins skýrari. Og ef einhver skyldi nú
trúa því í alvöru að það skipti ekki
máli hverjir stjórna þá hafa tvö
mikilvæg gögn verið til umræðu í
borgarstjórn þar sem lagt er hlut-
laust mat á árangur þeirra sem með
völdin fara. Annars vegar er það
ársreikningurinn fyrir árið 2012 og
hins vegar er það skýrsla úttekt-
arnefndar borgarstjórnar um
stjórnkerfi og stjórnsýslu Reykja-
víkurborgar.
Skýrslu úttektarnefndar um
stjórnkerfi og stjórnsýslu borg-
arinnar unnu hlutlausir sérfræð-
ingar og samstaða var innan borg-
arstjórnar að láta gera slíka úttekt.
Hún var lögð fram í síðustu viku og
í þessari viku fór fram umræða um
ársreikninginn fyrir árið 2012. Ef-
laust hafa meirihlutaflokkarnir ekki
haft mikinn áhuga á því að þessar
tvær heimildir um störf þeirra væru
lagðar fram samtímis og hlið við
hlið enda draga þær upp óskemmti-
lega mynd af árangrinum. Niður-
staðan er að ómarkviss stjórnsýsla
leiðir af sér slaka þjónustu og óvið-
unandi fjármálastjórn.
Pólitískar ráðningar
Í skýrslu sinni gagnrýnir úttekt-
arnefndin losarabrag í
stjórnsýslu borgar-
innar sem hefur leitt
til þess að óvissa ríkir
um það hvar valdið
liggur í borgarkerfinu
og hvar ákvarðanir
eru teknar. Sér-
staklega er gagnrýnt
vinnulag borgarstjór-
ans sem hefur valið
sér að sinna ekki hlut-
verki sínu sem fram-
kvæmdastjóri sveitar-
félagsins eins og
samþykktir Reykjavíkurborgar
kveða á um. Slík staða hefur auðvit-
að afleiðingar og skilur mörg mál
eftir í lausu lofti. Það kemur niður á
öllum ákvörðunum. Til dæmis
stendur í skýrslunni: „Að mati út-
tektarnefndarinnar er ósamræmi
varðandi hvaða aðili ber ábyrgð á
ráðningu tiltekinna starfsmanna í
stjórnsýslunni og það ber þess
merki að pólitísk sjónarmið komi til
álita við ráðningu þessara starfs-
manna“. Núverandi meirihluta hef-
ur tekist að færa stjórnmálin marga
áratugi aftur í tímann.
Úttektarnefndin gagnrýnir líka
að stjórnkerfisbreytingar, sem þeg-
ar eru orðnar fjórar á þessu kjör-
tímabili, hafi ekki skilað þeim ár-
angri sem að var stefnt. Slíkur
hræringur í stjórnkerfinu án sjáan-
legs tilgangs hefur valdið óvissu hjá
starfsfólki og borgarbúum sem leita
eftir þjónustu. Borgarfulltrúar
Sjálfstæðisflokksins hafa bent á að
sumar þessara breytinga hafa bein-
línis verið gerðar til þess að lengja
bilið á milli borgarstjóra og borgar-
búa. Þannig þarf skipulagsfulltrúi
Reykjavíkurborgar nú eftir stjórn-
kerfisbreytingar Besta flokksins og
Samfylkingarinnar að fara í gegn-
um tvö til þrjú ný stjórnsýslustig
áður en hann kemst að borgarstjór-
anum sem hann hafði beintengingu
við áður. Ekki mun það auka á skil-
virkni í skipulagsmálum.
Rekstrarhagnaður breyttist í
rekstrartap
Ársreikningurinn sýnir afleið-
ingar lausataka í stjórn borgarinnar
í tölum. Besti flokkurinn og Sam-
fylkingin hafa haft tvö heil ár, 2011
og 2012, til þess að sanna getu sína í
fjármálastjórn. Einkunnin getur
ekki verið há. Bæði árin er borgar-
sjóður (A hluti) rekinn með tapi sem
samanlagt er upp á 2,8 milljarða
króna þrátt fyrir miklar skattahækk-
anir. Til samanburðar var borgar-
sjóður rekinn með rekstrarafgangi
allt síðasta kjörtímabil. Afgangurinn
frá rekstrinum síðustu tvö ár þess
tímabils, 2009 og 2010, var samanlagt
4,8 milljarðar króna. Það skiptir máli
hverjir stjórna fjármálunum.
Og til frekari samanburðar á mis-
munandi vinnubrögðum þá er í
skýrslu úttektarnefndar fjallað um
viðbrögð borgaryfirvalda í kjölfar
falls bankanna á haustmánuðum árið
2008. Nefndin segir að það verklag að
virkja almenna starfsmenn hafi skil-
að góðum árangri. Skipaður var
starfshópur með fulltrúum meiri- og
minnihluta í borgarstjórn. Um hann
segir: „Meginmarkmiðið með skipan
hans var að móta pólitískar megin-
áherslur í fjárhagsáætlunargerð
borgarinnar fyrir næstu tvö ár þar
sem staðinn yrði vörður um ábyrga
fjármálastjórn samhliða traustri
grunnþjónustu. Að mati úttektar-
nefndarinnar er þverpólitísk sam-
staða eitt af lykilatriðum í því að ná
fram markvissum árangri við slíkar
aðstæður.“ Á þessum tíma voru
Sjálfstæðisflokkur og Framsóknar-
flokkur í meirihlutasamstarfi í borg-
arstjórn og stýrðu aðgerðum til að
lágmarka skaðann með svo farsæl-
um hætti að vakið hefur athygli út
fyrir landsteinana.
Skýrsla úttektarnefndarinnar og
niðurstöður ársreiknings Reykjavík-
urborgar senda skýr skilaboð.
Stjórnarháttum í ráðhúsinu þarf að
breyta. Þar skortir forystu og að-
hald. Miklar kröfur hafa verið gerð-
ar til borgarbúa á þessu kjörtímabili
með óhóflegum hækkunum á skött-
um og gjaldskrám. Sams konar kröf-
ur hefur meirihlutinn ekki gert til
sjálfs sín.
Eftir Júlíus Vífil
Ingvarsson
» Sérstaklega er gagn-
rýnt að borgarstjór-
inn sinnir ekki því hlut-
verki að vera
framkvæmdastjóri
Reykjavíkurborgar.
Júlíus Vífill Ingvarsson
Höfundur er borgarfulltrúi.
Það skiptir máli hverjir stjórna
Morgunblaðið/Golli
„Það hefur bein áhrif á lífsgæði borgarbúa hvernig staðið er að rekstri borgarinnar,“ segir greinarhöfundur.