Morgunblaðið - Sunnudagur - 16.06.2013, Blaðsíða 14

14 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16.6. 2013
T
imburmenn Aðalheiðar
S. Eysteinsdóttur hafa
víða farið. Margir kann-
ast við karlana og kerl-
ingarnir en listamaður-
inn hefur líka skapað heilan
bústofn. Nú skal nefnilega blásið
til veislu.
Aðalheiður hélt eftirminnilega
sýningaröð í tilefni fertugsafmæl-
isins fyrir áratug; opnaði fjörutíu
sýningar á jafnmörgum dögum
víða um heim, og byrjaði strax fyr-
ir fimm árum að undirbúa fimm-
tugsafmælið, sem er þó ekki fyrr
en eftir rúma viku. Verkefnið bar
og ber enn heitið Réttardagur.
Fyrsta sýningin var í Reistarár-
rétt, fáeina metra frá heimili lista-
konunnar í Freyjulundi við Eyja-
fjörð, en um næstu helgi leggur
hún undir sig Listagilið á Akureyri
og næsta nágrenni.
Bjartsýn í byrjun
„Þetta eru lok fimmtíu sýninga
verkefnis sem ég hef reyndar ekki
farið með eins víða og ég ætlaði
mér í upphafi. Ég var ofsalega
bjartsýn og glöð þegar ég byrjaði,
rétt fyrir bankahrun; fyrsta sýn-
ingin var sett upp í júní 2008 en ég
hef þó farið til Þýskalands, Hol-
lands, Bretlands og Danmerkur og
haldið fleira en eina sýningu í
hverju landi.“
Svo hefur Alla sýnt á flestum
mögulegum stöðum á Íslandi, á
þessu fimm ára tímabili, segir hún!
En að verkefninu sjálfu: er það
konar óður til sauðkindarinnar?
„Þetta er eiginlega könnun. Mig
langaði að kanna stöðu íslensku
sauðkindarinnar og þeirrar menn-
ingar sem frá henni hlýst. Hvort
við værum komin langt frá bænda-
menningunni eða hvort hún væri
alltaf jafnsterkt í þjóðarsálinni.“
Og er komin niðurstaða?
„Þó að ég sé búin að hugsa um
þetta í fimm ár er ég rétt farin að
skrapa yfirborðið en þó nóg til að
fá á tilfinninguna að Ísland sé í
sjálfu sér enn bændasamfélag; við
erum ekki stórborgarleg í hugsun,
held ég; okkur líka vel smærri ein-
ingar. Þótt einn og einni vilji sækja
í álvershugmyndir og svoleiðis
stóriðjur og haldi enn að það
bjargi heiminum, þá líta margir Ís-
lendingar sér nær, sem betur fer,
og sjá fjársjóðinn og mannauðinn í
því sem við höfum í litlum sam-
félögum. Ef niðurstaðan úr þessari
könnun er einhver er hún sú að
okkur finnst gott að vera lítið
bændasamfélag – þó að við séum
reyndar ekkert að flíka því á al-
þjóðavettvangi!“
Sauðkindin heldur velli
Eftir hrun var mikið talað um ný-
sköpun og ýmsum skemmtilegum
hugmyndum skotið á loft. Það
gladdi Aðalheiði mikið að íslenskt
fé – sauðfé, altso – kom þar víða
við sögu. „Mörg fyrirtæki hafa síð-
ustu ár beinlínis sprottið upp af ís-
lensku sauðkindinni. Ég held líka
að ég hafi unnið að þessu verkefni
á hárréttum tíma; hefði það verið á
ferðinni tíu árum fyrr hefði það
ekki fengið sama hljómgrunn með-
al fólks og það gerir í dag. Það er
alveg sama hvar ég setti upp sýn-
ingar, alltaf kinkaði fólk kolli. Við
erum mjög sátt við sauðkindina og
þessa heimatilbúnu lifnaðarhætti.
Stór tæknifyrirtæki hafa gert rosa-
lega góða hluti, en sauðkindin held-
ur líka velli, og hvetur okkur til
dáða á svo mörgum sviðum.“
Aðalheiður nefnir tarnir, sem Ís-
lendingar eru svo frægir fyrir. „Ég
hef sett upp sýningar samkvæmt
dagatali sauðkindarinnar; sauðburð
á vorin, slátrun á haustin og svo
framvegis. Við þekkjum vel þessar
tarnir, ekki síður í fiskinum, vertíð-
irnar.“
Nú, í lok verkefnisins, dregur
hún saman það sem hún hefur gert
á „vertíðum“ síðustu fimm ára;
„sýni þverskurðinn af öllum sýn-
ingunum og verð líka með verk
sem ég hef gert í vetur og aldrei
hafa verið sýnd.“
Aðalheiður leggur áherslu á að
þótt um einkasýningu sé að ræða
komi mjög margir aðrir að verk-
efninu. „Ég hef allan tímann unnið
sýningarnar í samvinnu við lista-
menn og annað skapandi fólk á
þeim stöðum sem ég hef sýnt og
það gerist alltaf eitthvað nýtt með
nýju fólki. Nú vinn ég með fólki
sem tengist Akureyri eða Eyjafirði
og finnst mjög gaman að vera
komin heim og geta kallað til leiks
þá sem vinna að mér finnst í efni
eða þema sem tengist sauðkindinni
eða mínum vinnsluaðferðum. Ég
kalla það að bjóða öðrum lista-
mönnum þátttöku í sýningunum;
þeir eru gestalistamenn inni á sýn-
ingunni minni.“
Hinir listamennirnir eru Jón
Laxdal Halldórsson, Guðbrandur
Siglaugsson, Georg Óskar Gianna-
koudakis, Margeir Dire, Freyja
Reynisdóttir, Gunnhildur Helga-
dóttir, Arnar Ómarsson, Jón Einar
Björnsson, Miriam Blakkenhorst,
Arndís Bergsdóttir, Níels Hafstein,
Arna Valsdóttir, Þórarinn Blöndal,
Hlynur Hallsson og Nikolaj Lo-
nentz Mentze.
Fjölbreytni
Aðalheiður leggur undir sig Lista-
gilið á Akureyri um næstu helgi,
eins og áður kom fram. Í Lista-
safninu verða þrjár sýningar í jafn-
mörgum sölum, þar sem umfjöll-
unarefnið verður þrenns konar.
Fyrsta sýningin ber yfirskriftina
Listrænasti
fjárbóndi
lýðveldisins
AÐALHEIÐUR S. EYSTEINSDÓTTIR MYNDLISTARMAÐUR
HÓF UNDIRBÚNING AÐ FIMMTUGSAFMÆLI SÍNU FYRIR
FIMM ÁRUM MEÐ STÓRU VERKEFNI OG FAGNAR TÍMA-
MÓTUNUM MEÐ NOKKRUM SÝNINGUM ÞAR SEM HÚN
LEGGUR UNDIR SIG LISTAGILIÐ Á AKUREYRI.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
* Ef niðurstaðanúr þessarikönnun er einhver
er hún sú að okkur
finnst gott að vera
lítið bændasamfélag
– þó að við séum
reyndar ekkert að
flíka því á alþjóða-
vettvangi!
Arnar Ómarsson hefur aðstoðað móður sína mikið vegna sýningarhaldsins.
Boðið verður upp á kræsingar við sýningaropnun í Listagilinu á Akureyri um
næstu helgi. Rétt er að taka fram að þetta bakkelsi er ekki heppilegt til átu.
Svipmynd