Morgunblaðið - Sunnudagur - 16.06.2013, Blaðsíða 36

36 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16.6. 2013
Græjur og tækni
E
f að líkum lætur, hafðir
þú aldrei heyrt minnst á
Edward Snowden fyrir
tveimur vikum síðan.
Undanfarið hefur nafn hans og
mynd þó prýtt nánast hvern ein-
asta fréttamiðil hins vestræna
heims í tengslum við upplýsingar
um persónunjósnir bandarískra
stjórnvalda sem hann kom í
hendur fjölmiðla.
Þann 7. júní síðastliðinn birtust
fréttir af því í fjölmiðlum beggja
vegna Atlantsála að Örygg-
isstofnun Bandaríkjanna (National
Security Agency – NSA) hefði
síðan 2007 stundað umfangs-
miklar persónunjósnir í gegnum
svokallaða PRISM upplýs-
ingatækni. Eftir því sem næst
verður komist gerir PRISM
starfsfólki NSA kleift að safna
gögnum með því að tengjast
vefþjónum nokkurra af stærstu
þjónustuveitum internetsins, svo
sem Microsoft, Google, Apple,
Facebook, Yahoo, Skype og fleiri.
NSA getur þannig haft aðgang
að tölvupósti, leitarsögu, spjalli,
myndböndum og netsímasamtölum
og ljósmyndum þeirra sem versla
við þessar þjónustuveitur, jafnvel
í rauntíma. Slíkt myndi gera
NSA mögulegt að fylgjast með
gífurlegum fjölda netnotenda, þar
sem þessar þjónustuveitur halda
utan um stærstan hluta starf-
rænna samskipta í heiminum.
Þessar upplýsingar hafa vakið
talsverða reiði í Bandaríkjunum,
en þar þykir mörgum sem
stjórnvöld séu komin út á ansi
hálan ís við söfnun upplýsinga.
Samkvæmt stjórnarskrá Banda-
ríkjanna er stjórnvöldum þar í
landi óheimilt að stunda slíkt eft-
irlit með borgurum landsins
nema rökstuddur grunur um af-
brot, og dómsúrskurður þar um,
liggi að baki. PRISM sækir hins
vegar lagastoðir sínar í lög frá
árinu 2007 sem nefnd eru Pro-
tect America Act (Lög um vernd
Bandaríkjanna), og viðbætur frá
2008 við svokölluð FISA lög
(Foreign Intelligence Surveillance
Act) frá 1978 um söfnun upplýs-
inga frá útlöndum, sem veita
stjórnvöldum heimild til þess að
fylgjast með erlendum ríkisborg-
urum án dómsúrskurðar. Með
viðbótum við FISA lögin árið
2008 fengu stjórnvöld einnig leyfi
til þess að fylgjast með sam-
skiptum erlendra aðila við banda-
ríska ríkisborgara í allt að eina
viku án þess að dómsúrskurður
kæmi til. Samkvæmt lögunum er
þó óheimilt að beita þeim vísvit-
andi til þess að fylgjast með
bandarískum ríkisborgurum sér-
staklega.
Verðmæt upplýsingaveita
Öryggisstofnun Bandaríkjanna
(NSA) hefur haldið því stað-
fastlega fram að PRISM sé ein-
ungis notað til þess að fylgjast
með óvinum ríkisins erlendis,
einkum erlendum hryðjuverka-
mönnum, og brjóti hvorki gegn
stjórnarskrá Bandaríkjanna né
lögum landsins. Starfsemin sé
undir eftirliti sérstaks FISA
dómstóls sem starfi fyrir luktum
dyrum, en meti hvort eftirlitið sé
í samræmi við áðurgreind lög. Þá
sé þess gætt að reyna að halda
upplýsingasöfnun um bandaríska
ríkisborgara í lágmarki. Í yfirlýs-
ingu frá NSA vegna málsins seg-
ir að PRISM sé árangursríkasta
eftirlitstól sem þeir hafi yfir að
ráða, og hafi skipt sköpum í
AFP
UMTALAÐASTI MAÐUR VIKUNNAR
Stóra bróður
sprettur grön
Í KJÖLFAR UPPLJÓSTRANA EDWARDS SNOWDENS
UM UPPLÝSINGASÖFNUN BANDARÍSKRA STJÓRNVALDA
HEFUR VAKNAÐ MIKIL UMRÆÐA UM HVE LANGT
STJÓRNVÖLDUM ER HEIMILT AÐ GANGA Á RÉTT
BORGARA TIL FRIÐHELGI.
Sveinn Birkir Björnsson sveinnbirkir@gmail.com
Íbúi Hong Kong sýnir
stuðning sinn við Edward
Snowden, fyrrverandi
starfsmann bandarísku
leyniþjónustunnar, CIA.
Edward sagði frá því í
viðtali við útbreiddasta
dagblað Hong Kong að
Bandaríkjamenn hefðu
fylgst með tölvukerfum
Kínverja um árabil.
arahúsið stendur langt út frá eyranu, en það er til að koma hátöl-
urunum sem best fyrir og aðeins framan við eyrað til að gera hljóminn
náttúrulegri sem gengur og vel upp – ég hef ekki heyrt betri hljóm í
heyrnartólum svo mikið er víst.
Þegar fólk metur hljómgæði í heyrnartólum vilja menn einblína á
bassann, enda erfitt að ná góðum bassa með hátölurum sem eru á stærð
við tíkall. Það er þó meira sem skiptir máli því framleiðendur eiga það
til að fórna tærleika til að ná meiri botni og iðulega verður miðjan
sull þó að botn og toppur séu nálægt því að vera í lagi. HD 800
heyrnartólin eru frábærlega náttúruleg, hljómur tær á öllum
sviðum hvort sem það er grenjandi svartmálmskeyrsla, pí-
anóæfing eftir Debussy eða þungur reggítaktur the Con-
gos.
Ef maður hefur á annað borð það mikinn áhuga á
hljóm að fest eru kaup á dýrum heyrnartólum, Senn-
heiser HD 800 kosta 179.990 kr. í Pfaff, fær maður
sér magnara til að knýja tólin og hann þarf ekki að
vera dýr, meira að segja tiltölulega ódýr heyrn-
artólamagnari getur gert kraftaverk, enda hafa
spilastokkar og símar ekki kraftinn (spennuna) sem
þarf til að knýja gæðaheyrnartól. Í því eins og í
svo mörgu gildir þó að það borgar sig oft mikið að
borga meira.
Vasadiskó og ferðageislaspilarar og spilastokkar og svo framvegisbreyttu öllu – nú eiga allir heyrnartól og áhugi fyrir þeim fer sístminnkandi sem sjá má meðal annars á því að heyrnartól eru orð-
in tískuvara – sjáið bara Beats-heyrnartólin út um allt í óteljandi skær-
um litum.
Sennheiser hafa löngum ver-
ið í hávegum hjá þeim sem
hafa mikinn áhuga á
hljómgæðum og nokk-
ur af bestu heyrnar-
tólum sem ég hef átt í
gegnum árin hafa ein-
mitt verið Sennheiser,
ýmist til að hafa á eyr-
unum í vinnunni, á ferð
og flugi, eða til að geta
spilað hátt í græjunum
heima. Allt kallar það á mismunandi gerðir, eftir því
sem leitað er að hverju sinni, en þegar hljómurinn er í
aðalhlutverki toppar ekkert Sennheiser HD 800.
HD 800 eru nýleg heyrnartól frá Sennheiser og þau
bestu (og dýrustu) sem fyrirtækið býður í dag. Þau eru
opin heyrnartól og vekur strax athygli hvað hátal-
NÁTTÚRLEGA BESTI HLJÓMURINN
SÚ VAR TÍÐIN AÐ MAÐUR SÁ EKKI HEYRNARTÓL NEMA HJÁ NÖRDUM SEM VERULEGAN ÁHUGA HÖFÐU Á TÓN-
LIST OG ÞAÐ VORU ÞÁ YFIRLEITT FRAMÚRSKARANDI RÁNDÝR TÓL – OFTAR EN EKKI SENNHEISER.
Græja
vikunnar
* Gallinn við svo góð heyrn-artól eru svo þau að líklega mun
margur hissa sig á því hve sumar
plöturnar í mp3-safninu hljóma
illa – oftar en ekki eru menn
nefnilega að eyðileggja músíkina
þegar 1.411,2 kílóbitum er þjapp-
að niður í 320 eða jafnvel minna
(tónlist á geisladisk verður að
mp3-skrá).
* Þó þau séu rífleg um sig eruheyrnartólin ekki nema 330
grömm og hönnunin dreifir þung-
anum vel svo ekki verður maður
þreyttur á að hafa þau á kollinum.
Snúran er svo sérkapítuli út af
fyrir sig eins og svert snúið lakkr-
ísrör með taukápu.
ÁRNI
MATTHÍASSON
* Til að fá full gæði út úr tól-unum borgar sig að nota sér-
stakan hátalaramagnara eins og til
að mynda SPL Auditor 120 V sem
skilaði frábærum árangri. Senn-
heiser framleiðir reyndar sér-
stakan magnara fyrir HD 800, en
hann hefur ekki fengist hér. SPL
magnarinn kostar 139.900 kr.