Morgunblaðið - 28.12.2013, Blaðsíða 12
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Engar ákvarðanir hafa verið teknar
um niðurrif mannvirkja Sements-
verksmiðjunnar á Akranesi eða
framtíðarnot svæðisins. Akranes-
kaupstaður hefur nú fengið forræði
yfir meginhluta lóðarinnar og mann-
virkja þar og fær alla lóðina eftir
fimmtán ár. Hugmyndir verða
kynntar á íbúaþingi í næsta mánuði.
Eftir að framleiðslu var hætt í
Sementsverksmiðjunni á Akranesi
hafa farið fram umræður um framtíð
mannvirkjanna þar og lóðarinnar
sem er í hjarta bæjarins, alls um sjö
hektarar. Auk verksmiðjubygging-
arinnar eru þar miklar efnis-
geymslur, sementstankar og
strompurinn frægi.
Þegar ríkið undirbjó einkavæð-
ingu verksmiðjunnar fékk bærinn til
baka landið sem hann gaf undir
verksmiðjuna á sínum tíma. Ekki
tókst að tryggja að ríkið eða nýir
eigendur fyrirtækisins kostuðu nið-
urrif mannvirkja, þegar til þess
kæmi. Talið er að kostnaður við nið-
urrif mannvirkja verði um 250 millj-
ónir kr. Guðmundur Páll Jónsson,
formaður bæjarráðs, gaf þá skýr-
ingu í viðtali við Morgunblaðið í apríl
að strandað hefði á ákvæðum EES-
samningsins um ríkisstyrki.
Skásta lausnin fyrir bæinn
Samkvæmt samkomulaginu sem
gert var fyrir tíu árum hélt verk-
smiðjan lóðarréttindum sínum að
mestu í 25 ár og forleigurétti. Nú-
verandi eigendur Sementsverks-
miðjunnar höfðu frumkvæði að við-
ræðum við Akraneskaupstað um
afsal á eignunum vegna vinnu við
fjárhagslega endurskipulagningu fé-
lagsins. Töldu eigendurnir og við-
skiptabanki þess gjaldþrot blasa við
að óbreyttu.
Niðurstaðan varð að Sements-
verksmiðjan afsalaði lóðum og lóðar-
réttindum til bæjarins án endur-
gjalds. Sementsverksmiðjan heldur
eftir hluta reitsins til starfrækslu
sementsinnflutnings næstu fimmtán
árin, meðal annars sementstönk-
unum.
Samkomulagið var samþykkt
samhljóða á lokuðum bæjarstjórnar-
fundi í gær. Regína Ástvaldsdóttir
bæjarstjóri segir að samningar við
eigendur fyrirtækisins hafi verið
besta lausnin, úr því sem komið var.
Ef ekkert hefði verið aðhafst hefði
fyrirtækið orðið gjaldþrota með til-
heyrandi óvissu um svæðið. Í til-
kynningu frá Akraneskaupstað
kemur fram að samningar séu fjár-
hagslega hagstæðir fyrir bæjar-
félagið. Regína nefnir að kostnaður
við niðurrif eigna hefði fallið á bæ-
inn, hvort sem þessi samningur hefði
verið gerður eða ekki. Með honum
hafi bærinn fengið rúmar 23 millj-
ónir kr. til að kosta niðrrif efnis-
geymslu auk tekna af skemmu við
Faxabraut. Mikilvægast telur hún
þó að yfirráð bæjarins yfir þessu
mikilvæga svæði séu nú tryggð fyrr
en útlit var fyrir.
Tækifæri til framtíðar
Regína tekur fram að engar
ákvarðanir hafi verið teknar um nið-
urrif mannvirkja eða framtíðarnýt-
ingu svæðisins. Þó er byrjað að huga
að skipulagsmálum og verður málið
reifað á íbúaþingi á Akranesi 18. jan-
úar nk. Þar verða kynntar ýmsar til-
lögur um nýtingu svæðisins og óskað
eftir fleirum.
„Ég sé fyrir mér blandað bygg-
ingasvæði. Við munum vanda okkur
vel,“ segir Regína. Hún getur þess
að mismunandi skoðanir séu á mál-
inu á meðal íbúa. Hugmyndir séu
uppi um að friða öll mannvirkin eða
rífa þau öll, og allt þar í milli. „Þetta
er ótrúlega skemmtilegt tækifæri í
framtíðinni, langtímaverkefni því
það mun taka langan tíma að vinna
skipulag og taka svæðið í notkun.“
Hugmyndir kynntar á íbúaþingi
Akraneskaupstaður hefur tekið við meginhluta lóðar Sementsverksmiðjunnar Kostnaður við
niðurrif 250 milljónir Byrjað að undirbúa skipulag og verða hugmyndir kynntar í næsta mánuði
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Akranes Sementsverksmiðjulóðin er í hjarta Akraness, við höfnina og snýr mót suðri. Bærinn tekur nú við 21,5 þúsund
fermetra mannvirkjum á 5,5 hekturum lands. Mannvirkin eru kvaða- og veðbandslaus en böggull fylgir skammrifi.
Samið Gunnlaugur Kristjánsson, stjórnarformaður Sementsverksmiðj-
unnar, og Regína Ástvaldsdóttir bæjarstjóri eftir undirritun samninga.
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. DESEMBER 2013
BÓKABÚÐ MÁLS OG MENNINGAR LAUGAVEGI 18
Þökkum viðskiptin á árinu sem er að líða.
Gleðilegt nýtt ár!
Opið: virka daga 11-18, laugard. 12-14 Ármúla 38 | Sími 588 5010
genevelab.com
Opið 27. des. kl. 12-18
28. des. kl. 12-14
30. des. kl. 11-18
Verð 230.000,-
(iPod og standur fylgja ekki)
GENEVA L í hnotu
25%
afslátturGildir til áramóta
Sementsverksmiðja ríkisins tók
til starfa á Akranesi 1958. Fyrir-
tækinu var breytt í hlutafélag
og selt einkaaðilum 2003.
Sementsverksmiðjan átti
sinn blómatíma á áttunda ára-
tugnum þegar byggðar voru
virkjanir á Þjórsársvæðinu.
Framleiðslan minnkaði og inn-
flutningur jókst þar til fram-
leiðslu var hætt á síðasta ári. Í
samþykkt bæjarstjórnar í gær
er það harmað að sementsfram-
leiðslu á Íslandi hafi verið hætt.
Sementsverksmiðjan var
burðarás í atvinnulífinu á Akra-
nesi í tæp fimmtíu ár. Fyrstu
áratugina voru starfsmenn allt
að 180 en fækkaði smám sam-
an. Lengi höfðu þó 80 menn
vinnu þar.
Burðarás í
atvinnulífinu
FRAMLEIÐSLA Í 50 ÁR