Morgunblaðið - 28.12.2013, Blaðsíða 46

46 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. DESEMBER 2013
STOFNAÐ1987
M
ál
ve
rk
:
Ú
lf
ar
Ö
rn
einstakt
eitthvað alveg
Ú r v a l e i n s t a k r a m á l v e r k a o g l i s t m u n a e f t i r í s l e n s k a l i s t a m e n n | Sk ipholt 50a Sími 581 4020 | www.gal ler i l i s t . i s
Söfn • Setur • Sýningar
LISTASAFN ÍSLANDS
Þjóðminjasafn Íslands:
Þjóðminjasafnið þakkar góðar viðtökur á 150 ára afmælisári safnsins
og óskar öllum landsmönnum farsældar á nýju ári.
Þjóð verður til - Menning og samfélag í 1200 ár
Silfur Íslands - í Bogasal
Silfursmiður í hjáverkum - í Horni Jólatré - á 3. hæð
Einkenni sveinanna - á Torgi
Sigfús Eymundsson myndasmiður - í Myndasal
Ratleikir, kaffihús og safnbúð
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thodminjasafn.is
www.facebook.com/thjodminjasafn og www.facebook.com/thjodmenning
Opið alla daga nema mánudaga í Þjóðminjasafni 11-17.
SKÖPUNARVERK - KRISTÍN GUNNLAUGSDÓTTIR 8.11. 2013 - 19.1. 2014
GERSEMAR - DÝR Í BÚRI 8.11. - 11.5. 2013
GERSEMAR 8.11. 2013 - 19.1. 2014
SAFNBÚÐ - Listrænar jóla- og nýársgjafir
KAFFISTOFA - Ljúffengar veitingar, heitt súkkulaði og eplakaka
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600, www.listasafn.is
Opið daglega kl. 11-17, lokað mánud.
OPNUNARTÍMAR YFIR HÁTÍÐARNAR
OPIÐ 27.-28.-29. des. 11-17, LOKAÐ 30.-31. des. & 1. jan.
SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
Bergstaðastræti 74, sími 561 9616, www.listasafn.is
Lokað í desember og janúar.
LISTASAFN SIGURJÓNS ÓLAFSSONAR
Laugarnestanga 70, sími 553 2906, www.lso.is
Lokað í desember og janúar.
Dvalið hjá djúpu vatni
Rúna – Sigrún Guðjónsdóttir
Kærleikskúlan 2003-2013
Lokað gamlársdag
og nýársdag
Opið 12-17,
fimmtudaga 12-21,
lokað þriðjudaga.
www.hafnarborg.is,
sími 585 5790
Aðgangur ókeypis
(7.6. – 5.1.2014)
Opið 29. des. Lokað 31. des. og 1. jan.
Opið kl. 12-17. Lokað mánud.
Verslunin Kraum í anddyri
Garðatorg 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is
Viðmið
Paradigm
Í dag, laugardag, er síðasti dagurinn sem Óskastígur
er opinn. Það er nýr sýningarvettvangur umhverfis
væntanlegt menningarhús á Frakkastíg 9 en á aðvent-
unni var settur upp þar fjöldi listaverka eftir kunna
listamenn, í bakgörðum, á húsveggjum og við port.
Listamennirnir sem sýna eru þau Áslaug Thorla-
cius, Baldur Geir Bragason, Björk Guðnadóttir, Bryn-
hildur Þorgeirsdóttir, Erla Þórarinsdóttir, Eygló
Harðardóttir, Finnur Arnar, Gunnar M. Pétursson,
Hulda Hákon, Jón Óskar, Magnea Ásmundsdóttir,
Olga Bergmann, Ósk Vilhjálmsdóttir, Rakel Stein-
arsdóttir, Tora Victoria, Þóroddur Bjarnason, Ingi-
mar Ó. Waage og Linda Vilhjálmsdóttir.
Lokadagur Óskastígs, nýs sýningarvett-
vangs við Frakkastíg 9, er í dag
Brynhildur
Þorgeirsdóttir
Bloody Valentine, The National,
HAIM, Disclosure, David Bowie,
Nick Cave, Kurt Vile, John Grant
og Arctic Monkeys. Áherslur ólík-
ar á milli miðla eðlilega en það er
merkilegt hvað þetta er oft sama
súpan. Oft finnst manni eins og
maður sé frekar að lesa lista yfir
allar helstu plötur ársins, sér-
staklega þegar blöð birta lista yf-
ir 80 plötur eða hvað það nú er í
engri sérstakri röð (skamm,
allmusic.com). Sum blöð, eins og
Mojo, velja þá leið að spila út
óvæntu trompi, en Bill Callahan
var í efsta sæti þar með plötu sína
Dream River. The Quietus setti
þá Thrill Jockey dúettinn Grumb-
ling Fur í fyrsta sætið.
Fleiri óvæntir vinklar eru á
þessu. Síð-svartþungarokkssveitin
Deafheaven (svona „Sigur Rós
spilar svartþungarokk …“) skor-
aði t.d. hæst á árinu hjá Metacri-
tic. Og svo eru það verkin sem
falla algerlega á milli þilja. Steve
Mason (fyrrum leiðtogi Beta
Band) gaf út algerlega frábæra
plötu á árinu, Monkey Minds In
The Devil’s Time. Hún fékk stór-
góða gagnrýni en var lítt sjáanleg
í ársuppgjörum. Svo er það hin
hliðin á þessu, margir kvarta t.d.
yfir því að plata These New Pu-
ritans, Field of Reeds, hafi verið
sett út í horn en sú plata er of-
metin að mínu mati, gott dæmi
um umbúðir umfram innihald, og
því ágætt að hún hafi ekki verið
áberandi í uppgjörunum.
„Bestu“ plöturnar
Þó að maður sé afar svag fyrir
þessum listum er nauðsynlegt að
taka þeim með fyrirvara. Lang-
flestir miðlarnir eru temmilega
meginstraumsmiðaðir, meira að
segja þessir jaðarbundnu. Fyrir
allnokkru varð til eitthvað sem
hægt er að kalla „indí-meg-
instraum“, virðist þversögn en
lýsir vissu menningarástandi sem
ég ætla ekki að greina frekar nú.
Allt er þetta þá vestrænt, mikið
til bundið við Ameríku og Bret-
land o.s.frv.. „Bestu“ plöturnar
rata oft til manns eftir öðrum
leiðum; í gegnum einkablogg, um-
ræðutöflur eða eru veiddar úr
munni vinar/tónlistaraðdáanda
sem maður hittir í raunheimum
úti á næsta horni. Ef þær ná því
þá. Maður veit – og mikið er það
óþægileg tilhugsun – að einhvers
staðar þarna úti eru snilldarverk
sem maður á aldrei eftir að
heyra.
„Varstu búinn að sjá
árslistann hjá …“
Kanye West Var einstaklega áberandi í ársuppgjörum tónlistarspekúlanta.
 Í desember
hrannast árslistar
tónlistarmiðlanna
upp  Er eitthvað
á þessu að græða?
»Ég leit inn á vefsíðursem safna saman
svona árslistum og veita
yfirlit yfir hvaða plötur
voru tíðustu gestirnir.
TÓNLIST
Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@arnareggert.is
Desember ber með sér mikla
gósentíð fyrir tónlistaráhuga-
manninn því að þá birta þeir tón-
listarmiðlar sem vettlingi geta
valdið lista yfir bestu plötur árs-
ins. Þá gefst kjörið tækifæri til að
a) átta sig á helstu afrekunum í
tónlistarútgáfu ársins og b) fá
ábendingar um gæðagripi sem
fóru framhjá manni. Þetta er mik-
ið gleðirúss, maður heyrir alls
konar hluti sem gleðja mann en
um leið er þetta tímabil ákveð-
innar tilvistarlegrar angistar þeg-
ar maður áttar sig á því að tíminn
til að leggjast yfir þetta er ekki
til. Að viðbættum þeim hnút þeg-
ar maður er sjálfur beðinn um
svona lista en venjulega hefur
maður ekki hugmynd um hvað
skal setja á hann (þetta vandamál
hefur aukist með árunum). Með
árunum hefur maður að sama
skapi lært að taka þetta ekki eins
alvarlega og maður gerði, og í ár
henti ég saman þeim plötum sem
ég mundi þá stundina. Allt skot-
heldar plötur eðlilega en þær
voru margar fínar sem ég heyrði
þetta árið sem fóru ekki á þennan
lista en hefðu kannski gert það
hefði ég verið beðinn um listann
daginn eftir. Og það skiptir ekki
sköpum, trúið mér, hvort ég hafi
sett Majical Cloudz í sjötta sæti
eða það fjórða.
Listin að gera lista
En allt um það. Ég leit inn á
vefsíður sem safna saman svona
árslistum og veita yfirlit yfir
hvaða plötur voru tíðustu gest-
irnir (mæli með að þið kíkið t.d. á
Metacritic, Any Decent Music? og
albumoftheyear.org til að fá dýpri
sýn á þetta). Kanye West nær
hvað bestum „árangri“ að þessu
leytinu til, athyglisvert þar sem
plata hans Yeesuz hefur verið
nokkuð umdeild. Árangur Vamp-
ire Weekend kemur líka á óvart,
en plata hennar full „hefðbundin“
til að verma efstu sæti svona lista,
þá sérstaklega lista jaðarbiblíunn-
ar Pitchfork. Aðrir fengsælir eru
t.a.m. Daft Punk, Arcade Fire, My