Stígandi - 01.10.1943, Page 11

STÍGANDI
GRÓIÐ LAND
73
og tjarnagróður fyrir. Hann er fremur fáskrúðugur og með líkum
Iiætti, hvar sem er á landinu. Algengustu vatnaplönturnar eru
nykrur og mari. Nykrurnar eru flestar með allbreiðum oft móleit-
um blöðum, en á maranum eru blöðin skipt í þráðmjóa flipa.
Blóm beggja eru ósjáleg. í sumum vötnum, t. d. Mývatni, er gróð-
ur þessi svo þéttur og mikils vaxtar, að bann torveldar umferð urn
vatnið. í tjörnum og pollum er oft mjög mikið af lónasóley með
fíngerðum blöðum og hvítum blómum og sikjabrúðu, nijög fín-
gerðri ljósgrænni plöntu. Lófótur með kransstæðum blöðum er
einnig algengur. Oft eru takmörkin milli vatna- og mýragróðurs
næsta óglögg. I grunnum tjörnum og vatnavikum vaxa vatna-
plöntur eins og fergin og vatnsnál innan um Ijósastör og gulstör,
sem báðar teljast til flóagróðursins. I vatninu verða starir þessar
oft stórvaxnari en ella, og er stararkransinn meðfram tjörnunum
til hinnar mestu prýði.
Votle7idi kallast einu nafni það gróðurlendi, þar sem jarðveg-
urinn er sírakur árið um kring og oft svo, að yfir flóir. Gróður
þess er að mestu samfeldur, en oftast þekur mosabreiða gróður-
svörðinn milli blómplantnanna, og í þýfðu votlendi skapast þúf-
urnar oft að miklu leyti af niosa. Jarðvegur votlendisins er þykkur
og grasrótin oftast seig af samanfléttuðum rótum og jarðstönglum
votlendisplantnanna, því að margar þeirra bafa víðskriðula, lá-
rétta jarðstöngla. Undir grasrótinni er oftast mór, stundum mjög
þykkur. Hann hefir skapazt smám saman af leifum plantna þeirra,
æðri sem lægri, er þarna bafa vaxið og dáið. Langmestur bluti
votlendisins befir áður verið vötn eða tjarnir eða jafnvel fjarða-
botnar, sem fyllzt bafa upp af aðrennsli og gróðurleifum. A vetr-
um liggur votlendið undir snjó eða oftar þó ísbellu. Innan gróður-
lendis þessa eru ýmsar deildir með ólíkunr gróðri, og skapast þær
eftir misjöfnu rakastigi jarðvegsins, eða hvort vatnið stendur
kyrrt eða er á hreyfingu, en það hefir ábrif á sýrufar jarðvegsins.
Jarðvegssúrinn orkar bins vegar á það, hverjar ]rlöntur fái vaxið
þar. En bér á landi keniur það eigi svo mjög til greina, því að
fremur litlu nrunar á jarðvegssúr mýranna á ýmsurn stöðum. Yfir-
leitt er öllu votlendi það sameiginlegt, að tegundir eru fáar og
álíka margt af norðlægum og suðlægum tegundum. í sumum vot-
lendisdeildum drottna þó suðlægu tegundirnar algerlega, og
yfirleitt veitir þeim víðast beldur betur. Samt er mjög fátt hinna
allra suðlægustu plantna, sem bér finnast og eins lrinna Iránorræn-
ustu. Langflestar tegundir votlendisins eru starir og önntrr bálf-