Læknablaðið - 15.04.2001, Blaðsíða 73
UMRÆÐA & FRÉTTIR / VIÐHORFSKÖNNUN GALLUPS
Deila um keisarans skegg
Páll Magnússon er framkvæmdastjóri sam-
skipta- og upplýsingasviðs íslenskrar erfðagreining-
ar. Fyrsta spurningin sem Læknablaðið lagði fyrir Pál
var hvert markmið fyrirtækisins hefði verið með
Gallup-könnuninni:
„Við gerum margar og margvíslegar kannanir,
sem aðallega helgast af því að fyrirtækið á
afskaplega mikið undir því að sátt sé um það sem
verið er að gera, bæði í þjóðfélaginu í heild og
meðal þeirra hópa sem það þarf að hafa samskipti
við, heilbrigðisstéttir, sjúklingahópa og fleiri. Við
höfum reglulega mælt afstöðu almennings til
gagnagrunnsins og erum að fylgjast með því hvort
umræðan í samfélaginu hafi áhrif á afstöðu fólks
til okkar og gagnagrunnsins og þá hvaða áhrif.
Ástæða þess að við spurðum félaga í Læknafélag-
inu svipaðrar spurningar nú var sú að í desember
tók stjórn Læknafélagsins þá ákvörðun að láta
viðræðum við okkur lokið. Okkur þótti afar
forvitnilegt að vita hver væru hin almennu sjónar-
mið meðal lækna. Við fáum ýmiss konar skilaboð
inn til okkar, meðal annars frá læknum sem segjast
styðja okkur en einnig öðrum. Því vildum við vita
hvort afstaða lækna væri í samræmi við afstöðu
stjórnar Læknafélagsins. Formaður Læknafélag-
sins hvatti okkur beinlínis til að koma með yfir-
lýsingu um þá afstöðu sem við myndum taka að
viðræðum loknum. Þessi skoðanakönnun meðal
lækna var undirbúningur að því að ljúka málinu
með einhverjum hætti.“
Umrœða hefur orðið um hvort Ijóst sé hvað átt var
við með því að skilyrða spurninguna um afstöðu
lœkna til gagnagrunnsins því, að farið yrði að öllum
skilmálum alþjóðasamtaka lœkna og vísindasam-
félagsins. Er skýrt hvað við er átt?
„Ég tel að við hefðum ekki getað orðað
spurninguna með skýrari hætti. Orðalagið réðst af
því að þetta var aðalinnihaldið í síðasta umræðu-
plagginu sem fór frá okkur til stjórnar Lækna-
félagsins. Ég spurði fulltrúa Gallups að því hvort
þessi spurning hefði vafist fyrir læknum, til dæmis
hvað átt væri við með vísindasamfélaginu, og eftir
því sem ég best veit var það mjög lítið eða ekkert.
Mér finnst merking þessa hugtaks augljós,
vísindasamfélagið í þessu samhengi á við alla þá
sem stunda læknisfræðilegar rannsóknir. Þeir til-
heyra síðan ýmsum samtökum, til dæmis alþjóða-
samtökum lækna. Þeir eru einnig undirseldir
lögum og reglugerðum viðkomandi lands um
hvernig eigi að standa að rannsóknum og um þetta
erum við að tala.“
Þið tilgreinið sérstaklega alþjóðasamtök lœkna og
lítið þá vœntanlega svo á að þau séu burðarásinn í
stefnumótun þeirra?
„Það skiptir auðvitað miklu máli hver niður-
staðan verður hjá alþjóðasamtökum lækna í
október, þegar þeir ljúka gerð siðareglna um gerð
gagnagrunna á heilbrigðissviði. Önnur atriði sem
skipta máli eru meðal annars afdrif reglugerðar
sem Clintonstjórnin í Bandaríkjunum lauk við rétt
áður en hún fór frá. Hún verður væntanlega
tilbúin 14. apríl en þá lýkur 60 daga fresti sem nýr
heilbrigðisráðherra nýtti sér. Þessi reglugerð mun
væntanlega hafa áhrif á niðurstöðu alþjóða-
samtakanna í október. Spurningin um hvernig
farið skuli með upplýsingar af þessu tagi er til um-
ræðu um allan hinn vestræna heim núna. Ég hef
fylgst með umræðunni í Kanada, Ástralíu, Bret-
landi, Bandaríkjunum og á meginlandi Evrópu.
Þessi misserin freista menn þess að ná einhvers
konar sameiginlegri niðurstöðu um allan heim.
Við erum í dálitlu millibilsástandi núna.“
Páll Magnússon er
framkvœmdastjóri sam-
skipta- og upplýsingasviðs
íslenskrar erfðagreiningar.
Læknablaðið 2001/87 345