Læknablaðið - 15.10.2005, Blaðsíða 23

FRÆÐIGREINAR / GERVILIÐAAÐGERÐIR
Árangur af gerviliðaaðgerðum á hnjám,
framkvæmdum á Fjórðungssjúkrahúsinu
á Akureyri 1983-2003
Jónas Hvannberg'
LÆKNANEMI
Grétar O.
Róbertsson2
SÉRFRÆÐINGUR í
BÆKLUNARSKURÐ-
LÆKNINGUM
Júlíus Gestsson3
SÉRFRÆÐINGUR í
BÆKLUNARSKURÐ-
LÆKNINGUM
Þorvaldur
Ingvarsson1,3,4
SÉRFRÆÐINGUR í
BÆKLUNARSKURÐ-
» LÆKNINGUM
Rannsóknin var unnin
á Fjórðungssjúkrahúsinu
á Akureyri.
'Læknadeild Háskóla
íslands, 2bæklunarskurðdeild
háskólasjúkrahússins í
Lundi, 3bæklunarskurðdeild
Fjórðungssjúkrahússins
á Akureyri, 4heilbrigðis-
vísindadeild Háskólans á
Akureyri.
Bréfaskipti annast: Þorvaldur
Ingvarsson, bæklunarlæknir,
Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri, Eyrarlandsvegi 1,
600 Akureyri.
Sími 4630100,
bréfsími 4624621.
thi@fsa.is
Lykilorð: gerviliðaaðgerðir á
hnjám, enduraðgerðartíðni,
fylgikvillar.
Ágrip
Tilgangur: Slitgigt er vaxandi vandamál í hinum
vestræna heimi og kostnaður heilbrigðiskerfisins
og samfélagsins vegna hennar farið vaxandi á
undanförnum árum. Sjúklingar með slitgigt þurfa
oft á gerviliðaaðgerðum að halda og því er mikil-
vægt að gera sér grein fyrir hversu vel tekst til með
aðgerðirnar. Tilgangur þessarar rannsóknar er að
kanna hver árangur af gerviliðaaðgerðum á hnjám
hefur verið á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri á
tímabilinu 1983-2003, með áherslu á tíðni endur-
aðgerða, sýkinga og fylgikvilla.
Efniviður og aðferðir: Upplýsingar voru fengnar úr
sjúkraskrám þeirra sem gengust undir gerviliðaað-
gerð á hné á tímabilinu 1983-2003. Skráðar voru
persónuupplýsingar sjúklinga og helstu upplýsingar
urn aðgerð, legu og útskrift. Eins var farið að með
enduraðgerðir sem sjúklingar gengust undir. CRR
(cumulative revision rate) var reiknað út fyrir
sjúklinga sem höfðu gengist undir gerviliðaaðgerð
vegna slitgigtar í hné. Tölfræðilegar upplýsingar
voru unnar í Microsoft® Excel®. Beitt var Kaplan
Mayer aðferðarfræði við útreikninga á CRR og var
þaðgertíSPSS® 11,5.
Niðurstöður: 560 frumaðgerðir voru gerðar á
tímabilinu, 515 með heilliðum og 45 með hálf-
liðum. 200 aðgerðir voru gerðar á körlum og
var meðalaldur þeirra 70,8 ár. 360 aðgerðir voru
gerðar á konum og meðalaldur þeirra var 69,4 ár.
Enduraðgerðir á hálfliðum voru 12 á tímabilinu og
á heilliðum 28.
Enduraðgerðartíðni var hæst á PCA hálfliðn-
um eða rúmlega 50% af öllum þeim PCA liðum
sem settir höfðu verið inn.
Cumulative revision rate (CRR) á AGC heil-
ENGLISH SUMMARY
Hvannberg J, Róbertsson GO, Gestsson J,
Ingvarsson Þ
Knee arthroplasties performed at Akureyri University
Hospital in the years 1983-2003. Results with
emphasis on revision and complication rates
Læknablaðið 2005; 91: 739-46
Objective: Osteoarthrosis (OA) is a growing medical
problem in western societies and the cost of the
treatment has grown accordingly in the last years.
Patients with OA often need to be operated on with
arthroplasties and one important outcome measure for
this type of surgery is the revison rate. The purpose of
this study was to assess the results of knee arthroplasties
performed at Akureyri University Hospital during 1983-
2003, with special emphasis on revision rates, infections
and other complications.
Material and methods: Information was gathered
from journals of the 457 patients who underwent knee
arthroplasties during 1983-2003. Information about the
operation and hospital stay was recorded as well as
if patients later became the subject of revision. CRR
(cumulative revision rate) uses survival statistics to
estimate the risk of revision after primary operation and
was calculated for patients with OA operated on with
knee arthroplasty. Statistical informations were calculated
in Microsoft® Excel®. Kaplan Mayer analysis was used
to calculate the CRR and that was done in SPSS® 11.5.
Results: 560 primary operations were performed
during the period, 515 total knee arthroplasties and
45 unicompartmental. 200 operations were performed
on males and 360 on females. Mean ages for males
was 70.8 years and for females 69.4 years. Revision
rates varied depending on the type of implant. Twelve
unicompartmental and 28 total knee arthroplasties
became subject of revision.
The PCA unicompartmental prosthesis most frequently
needed revision, or in over 50% of cases. The CRR for
the AGC total knee prosthesis was the lowest or around
3% at seven years, including revisions due to infections.
Revisions due to infections were three in the period or
0.6% of all the total knee arthroplasties.
Complications that substantially increase the risk of
revision and/or are life-threatening were recorded in
1.8% of the operations at the time of discharge. Only one
patient had pulmonary embolism (0.2%) and two patients
(0.4%) had deep venous thrombosis.
Conclusion: Our high revision rate for the PCA implant is
consistent with what has been seen in other studies. This
prosthesis was found to have mechanical problems and
was withdrawn from the market.
Our revision rate for the AGC implant as well as
the rate of infections are low and the results are quite
comparable to what has been found in Sweden by the
Swedish Knee Arthroplasty Registry.
The results of knee arthroplasties performed at
Akureyri University Hospital, regarding revision rates,
infections and complications, are fully comparible to
other known results internationally.
Keywords: total knee replacements, revisons rate,
c omplications.
Correspondence: Þorvaldur Ingvarsson, thi@fsa.is
Læknablaðið 2005/91 739