Læknablaðið - 15.10.2005, Blaðsíða 75

SERLYFJATEXTAR
ATACAND
AstraZeneca: SAMANTEKT Á EIGINLEIKUM LYFS
AstraZeneca
Atacand töflur: Hver tafla inniheldur 4 mg, 8 mg, 16 mg eða 32 mg candesartan cílexetfl. Ábendingar: Hár blóðþrýstingur.Meðferð sjúklinga með hjartabilun og skerta slagbilsstarfsemi vinstri slegils (útfallsbrot vinstri slegils s 40%) sem
viðbótarmeðferð við ACE-hemla eða þegar ACE-hemlar þolast ekki. Skammtar og lyfjagjöf: Skömmtun vlð háþrýstlngl: Ráðlagður upphafsskammtur Atacand er 8 mg einu sinni á dag. Venjulegur viðhaldsskammtur er 8 mg til 16 mg einu
sinni á dag. Ráðlagður hámarksskammtur er 32 mg einu sinni á dag. Hámarks blóðþrýstingslækkandi verkun næst innan 4 vikna frá upphafi meðferðar. Þeim sjúklingum sem ekki fá nægilega lækkun á blóðþrýstingi með Atacand er mælt með að
gefa einnig tíazíð þvagræsilyf. Lyf gefin samtímis: Atacand má gefa ásamt öðrum blóðþrýstingslækkandi lyfjum. Skömmtun við hjartabllun: Venjulegur ráðlagður upphafsskammtur af Atacand er 4 mg einu sinni á dag. Skammtar eru auknir
varlega með því að tvöfalda skammtinn eftir 2 vikur og síðan hækka hann smám saman á 2ja vikna fresti að ákjósanlegasta skammti eða 32 mg einu sinni á dag. Lyfgefin samtímis: Atacand má gefa á sama tíma og aðra meðferð við hjartabilun,
þar með talið ACE hemla, beta-blokka, þvagræsilyf og hjartaglýkósíða eða blðndu þessara lyfja. Lyfjagjöf: Atacand á að taka inn einu sinni á dag með eða án matar. Frábendingar: Ofnæmi fyrir einhverju af innihaldsefnum Atacand.Meðganga
og brjóstagjöf. Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur vlð notkun: Nýmaslagæðaþrengsli (renal artery stenosis): önnur lyf sem verka á renín-angíótensín-aldósterón kerfið þ.e. ACE- hemlar, geta aukið þvagefni í blóði og kreatinín í sermi hjá
sjúklingum með tvíhliða nýmaslagæðaþrengsli eða þrengsli í slagæð að einu nýra ef aðeins eitt nýra er til staðar. Búast má við svipuðum áhrifum af völdum angíótensín II viðtakablokkum. Lágþrýstingur. Lágþrýstingur getur komið fram við meðferð
með Atacand hjá sjúklingum með hjartabilun. Varúðar skal gæta f upphafi meðferðar og leitast skal við að leiðrétta skert blóðrúmmál. Skert nýmastarfsemi: Á meðan verið er að stilla skammt af Atacand, er ráðlagt að fylgjast með kreatíníni og
kalíum í sermi. Samtímis meðferð með ACE-hemli við hjartabilun: Hættan á aukaverkunum, sérstaklega skertri nýrnastarfsemi og blóðkalíumhækkun, getur aukist þegar candesartan er notað ásamt ACE-hemli. Blóðkalíumhækkun: Með hliðsjón
af reynslu af notkun annarra lyfja sem hafa áhrif á renín-angfótensfn-aldósterón kerfið, getur samtímis notkun Atacand og kalíumsparandi þvagræsilyfja, kalíumuppbótar, saltuppbótar sem inniheldur kalíum eða annarra lyfja sem geta aukið kalíumgildi
(t.d. heparfn), leitt til aukningar á kalíummagni í sermi hjá háþýstingssjúklingum. Milliverkanir viö önnur lyf og aörar milliverkanlr: Engar milliverkanir við önnur lyf hafa komið fram, sem hafa klfnfska þýðingu. Blóðþrýstingslækkandi áhrif Atacand
geta aukist ef önnur blóðþrýstingslækkandi lyf eru notuð samtfmis. Fæðuneysla hefur ekki áhrif á aðgengi candesartans. Aukaverkanlr: Meðferð á háþrýstlngl: (klínfskum samanburðarrannsóknum hafa aukaverkanir verið vægar og tfmabundnar
og sambærilegar við lyfleysu. Heildartilvik aukaverkana bentu ekki til neinna tengsla við skammt, aldur eða kyn. (greiningu á samanteknum niðurstöðum úr klfnfskum rannsóknum, var tilkynnt um eftirtaldar algengar (>1/100) aukaverkanir vegna
candesartan cflexetll, þar sem tíðni aukaverkana vegna candesartan cflexetfls var að minnsta kosti 1% hærri en tíðni vegna lyfjaleysu: Taugakerfi: Sundl/svimi, hðfuðverkur. Sýkingar af völdum baktería og sníkjudýra: öndunarfærasýkingar.
Rannsóknaniðurstöður: Engar sérstakar rannsóknir þarf að framkvæma reglulega hjá sjúklingum sem fá Atacand. Hins vegar ætti að fhuga að fylgjast reglulega með kalíummagni í sermi og kreatíníngildum hjá sjúklingum með alvarlega skerta
nýrnastarfsemi. Meðferö á hjartabilun: Reynsla af aukaverkunum Atacand hjá sjúklingum með hjartabilun var f samræmi við lyfhrif lyfsins og heilsufar sjúklinganna. f klfnfsku rannsókninni CHARM, þar sem Atacand f skömmtum allt að 32 mg
(n=3.803) var borið saman við lyfleysu (n=3.796), hætti 21,0% af hópnum sem fékk candesartan cilextetíl og 16,1% af hópnum sem fékk lyfleysu, meðferðinni vegna aukaverkana. Algengar aukaverkanir (a 1/100, <1/10) sem komu fram voru:
Æöakerfi: Lágþrýstingur Efnaskipti og næring: Blóðkalíumhækkun. Nýru og þvagfæh: Skert nýrnastarfsemi. Rannsóknamiðurstöður: Hækkun kreatíníns, þvagefnis og kalíums. Reglulegt eftirlit með þéttni kreatíníns og kalíums f sermi er ráðlagt.
Pakkningar og verö: Töflur 4 mg: 28 stk. (þynnup.), kr. 2911; 98 stk. (þynnup.), kr. 7899. Töflur 8 mg: 28 stk. (þynnup.), kr. 3223; 98 stk. (þynnup.), kr. 8932. Töflur 16 mg: 28 stk. (þynnup.)
kr. 3915; 98 stk. (þynnup.), kr. 10606. Töflur 32 mg: 28 stk. (þynnup.), kr. 4603; 98 stk. (þynnup.), kr. 13282.
Handhafi markaðsleyfis: AstraZeneca A/S, Albertslund, Danmörk. Umboð á íslandi: Vistor hf., Hörgatúni 2, Garðabæ. Afgreiöslutilhögun og greiðsluþátttaka: R, B. Nánari
upplýsingar er að finna í Sérlyfjaskrá. AstraZeneca, ágúst 2005.
candesartan
Atacand
Viagra, Pfizer TÖFLUR; G 04 B E 03, R 0
Hver tafla inniheldur Sildenafilum INN, cítrat, samsvarandi Sildenafilum INN 25 mg, 50 mg eða 100 mg. Ábendingar: Til meöferöar viö ristruflunum (erectile dysfunction), en þaö er þegar stinning
getnaöarlims næst ekki eða helst ekki nægilega lengi til aö viðkomandi geti haft samfarir á viöunandi hátt. Til þess aö lyfiö verki þarf kynferöisleg örvun aö koma til. Skammtar og lyfjagjöf:
Lyfiö er ætlaö til inntöku. Fullorðnir: Ráölagöur skammtur er 50 mg sem tekinn er eftir þörfum um þaö bil 1 klst. fyrir samfarir. Meö hliösjón af verkun og þoli má auka skammtinn í 100 mg eöa
minnka hann í 25 mg. Hámarksskammtur sem mælt er meö er 100 mg. Hámarksskammtatíöni sem mælt er meö er einu sinni á sólarhring. Sé lyfiö tekiö inn með mat getur þaö seinkaö verkun
lyfsins miöaö við töku þess á fastandi maga. Sjúklingar með vægt skerta nýrnastarfsemi: Leiöbeiningar um skammta undir yfirskriftinni ' Fullorðnit’' eiga einnig við sjúklinga meö væga til i
meöallagi skerta nýrnastarfsemi (kreatínín úthreinsun = 30-80 ml/mín.). Aldraðir, sjúklingar með skerta nýrnastarfsemi eða skerta lifrarstarfsemi: Þar sem úthreinsun sildenafils er hægari
hjá framangreindum sjúklingahópum, skal gefa öldruöum 25 mg byrjunarskammt og mælt er meö sama skammti fyrir sjúklinga með skerta nýrna- eöa lifrarstarfsemi. Með hliösjón af verkun og
þoli má auka skammt í 50 mg eöa 100 mg. Notkun handa börnum: Lyfiö er ekki ætlaö einstaklingum yngri en 18 ára. Sjúklingar, sem nota önnur lyf: Mælt er með aö gefa sjúklingum, sem
eru samtímis meöhöndlaöir með CYP3A4 hemlum öörum en ritónavíri, 25 mg upphafsskammt. Sjá einnig kaflana „Varnaöarorö og varúöarreglur” og „Milliverkanir”. Frábendingar: I samræmi
við þekkt áhrif síldenafíls á köfnunarefnisoxíö/hringlaga gvanósíneinfosfat (cGMP))-efnaferilinn hefur veriö sýnt fram á aö það eykur lágþrýstingsvaldandi áhrif nítrata og má því ekki nota þaö
samtímis efnum sem gefa frá sér köfnunarefnisoxíö (svo sem amýlnítrít) og hvers konar nítrötum. Lyf til meðferöar á óviöunandi stinningu getnaöarlims, þar með talið síldenafil, á ekki aö gefa
körlum sem ráöiö er frá þvi að stunda kynlíf (t.d. sjúklingar með alvarlega hjarta- og æöasjúkdóma eins og hvikula hjartaöng eöa alvarlega hjartabilun). Ofnæmi fyrir hinu virka innihaldsefni
lyfsins eöa einhverju hjálparefnanna. Varnaöarorð og varúöarreglur: Kanna skal sjúkdómssögu og rannsókn gerö til greiningar á hvort um ristruflanir sé aö ræöa og ganga úr skugga um
hugsanlega undirliggjandi orsök áöur en ákvöröun er tekin um notkun lyfsins. Áöur en einhver meöferö viö ristruflunum hefst skal læknirinn rannsaka ástand hjarta- og æöakerfis sjúklingsins
þar sem nokkur áhætta er fyrir hendi hvaö varöar hjartaö í tengslum viö samfarir. Sildenafil hefur æðaútvíkkandi eiginleika, sem valda vægri og timabundinni lækkun blóðþrýstings (sjá „Lyfhrif”).
Læknirinn skal íhuga vandlega áöur en sildenafili er ávísaö, hvort sjúklingur meö ákveöna undirliggjandi sjúkdóma gæti fengiö aukaverkanir vegna slíkra æöaútvíkkandi áhrifa, einkum í tengslum
viö samfarir. Sjúklingar, sem eru í aukinni hættu vegna æöaútvikkandi áhrifa eru m.a. þeir sem eru meö útflæöisteppu í vinstra slegli (t.d. ósæöarþrengsli, hjartavöövakvilla meö útstreymishindrun)
eöa þeir sem eru meö mjög sjaldgæf heilkenni fjölþættra visnunar æöakerfis sem einkennist af alvarlega skertri sjálfstjóm á blóöþrýstingi. Viagra eykur blóöþrýstingslækkandi áhrif nítrata (sjá
„Frábendingar”). Eftir markaðssetningu hefur, í tengslum viö notkun lyfsins, veriö greint frá alvarlegum hjarta- og æðaáföllum, þar á meöal kransæöastíflu, hvikulli hjartaöng (angina pectoris
intermediate syndrome), skyndilegum hjartadauöa, sleglatakttruflunum, heilablæöingu, skammvinnum heilaeinkennum vegna blóöþurröar (transient ischemic attack), háþrýstingi og lágþrýstingi.
Flestir þessara sjúklinga, en þó ekki allir, voru fyrir i hættu meö aö fá hjarta- eöa æöaáfall. Mörg þeirra tilvika sem greint var frá áttu sér staö meöan á samförum stóö eöa fljótlega aö þeim
loknum og nokkur tilvikanna áttu sér staö skömmu eftir inntöku lyfsins án þess aö samfarir ættu sér staö. Ekki er unnt aö kveða upp úr meö þaö hvort þessi atvik tengjast þessum þáttum beint,
eöa öörum þáttum. Gæta skal varúöar viö notkun lyfja viö ristruflunum, þar meö talið síldenafil, hjá sjúklingum meö vanskapaðan getnaöarlim (t.d. vinkilbeygöan lim, bandvefshersli I getnaöarlim
gavernous fibrosis) eöa Peyronies-sjúkdóm) eöa hjá sjúklingum sem haldnir eru sjúkdómum sem geta valdiö standpínu (t.d. sigöfrumublóöleysi, mergæxli (multiple myeloma) eöa hvltblæöi).
ryggi og verkun af notkun sildenafíls samtímis meöhöndlun með öðrum lyfjum viö ristruflunum hefur ekki veriö rannsökuð. Samtímis meöferö er því ekki ráölögö. Ekki er mælt meö samtímis
notkun síldenafíls og rítónavírs (sjá „Milliverkanir viö önnur lyf og aðrar milliverkanir”). Rannsóknir in vitro benda til þess, aö síldenafíl auki verkun nítróprússíös gegn samloöun blóöflagna I
mönnum. Engar upplýsingar liggja fyrir um öryggi viö notkun síldenafíls hjá sjúklingum með blæöingasjúkdóma eöa virkt ætissár. Síldenafil skal því aöeins gefiö þessum sjúklingum eftir ítarlegt
mat á kostum þess gegn áhættu. Milliverkanir viö lyf eða annað: In vitro rannsóknir. Umbrot sildenafils veröa fyrst og fremst fyrir áhrif cýtókróm P450 (CYP) ísóenzýma 3A4 (aö mestu
leyti) og 2C9 (í minna mæli). Því geta hemlar þessara ísóenzýma dregiö úr úthreinsun síldenafíls. In vivo rannsóknir: Mat á lyfjahvörfum hjá mönnum, sem byggt er á gögnum úr klínískum
rannsóknum, bendir til þess aö úthreinsun síldenafils minnki séu CYP3A4 hemlar gefnir samtimis (eins og t.d. ketókónazól, erýtrómýsín og címetidín). Enda þótt tíðni aukaverkana hjá þessum
sjúklingum hafi ekki aukist þegar síldenafil var gefiö samtimis er ráðlegt aö nota 25 mg skammt í upphafi. Viö samtímis gjöf HIV próteasahemilsins rítónavírs, sem er mjög öflugur P450 hemill,
viö stööuga þéttni í blóöi (500 mg tvisvar sinnum á dag) og eins skammts af sildenafíli (100 mg) varö 300% (ferföld) hækkun á Cma. síldenafils og 1000% (ellefuföld) hækkun á AUC síldenafils
í blóöi. Eftir 24 klst. voru blóðgildi síldenafils enn u.þ.b. 200 ng/ml, en þegar sildenafil var gefiö eitt sér voru blóögildi þess u.þ.b. 5 ng/ml. Þetta er í samræmi viö þá umtalsveröu verkun, sem
ritónavír hefur á fjöldann allan af P450 ensimhvarfefnum (substrates). Sildenafil haföi engin áhrif á lyfjahvörf ritónavirs. Meö hliösjón af niöurstööum úr þessum lyfjahvarfarannsóknum á
heildarskammtur sildenafíls ekki aö fara yfir 25 mg á 48 klst. tímabili. Við samtímis gjöf HIV próteasahemilsins sakvinavírs, sem er CYP3A4 hemill, viö stöðuga þéttni i blóöi (1200 mg þrisvar
sinnum á dag) og eins skammts af sildenafíli (100 mg) varö 140% hækkun á Cma« sildenafils og 210% hækkun á AUC sildenafils í blóöi. Sildenafíl haföi engin áhrif á lyfjahvörf sakvinavirs .
öflugri CYP3A4 hemlar eins og ketókónazól og itrakónazól eru taldir hafa meiri áhrif. Eftir inntöku eins 100 mg skammts af síldenafíli meö erýtrómýcíni, sem er sértækur CYP3A4 hemill, viö
stööuga þéttni í blóöi (500 mg tvisvar sinnum á dag i 5 daga) varð 182% hækkun á aögengi sildenafils (AUC). Hjá venjulegum heilbrigöum körlum, sem voru sjálfboöaliöar, komu engar
vísbendingar í Ijós um aö azitrómýcin (500 mg daglega i þrjá daga) heföi áhrif AUC, Cma«, tma«, stuöul útskilnaöarhraöa né heldur í kjölfar þess á helmingunartíma síldenafíls eöa þess umbrotsefnis,
sem mest er af í blóöi. Hjá heilbrigöum sjálfboöaliöum olli címetidín (800 mg), sem er cýtókróm P450 hemill og ósértækur hvaö varöar CYP3A4, 56% aukningu á blóöþéttni sildenafils þegar
þaö var gefiö samtímis síldenafíli (50 mg). Greipaldinsafi, sem er vægur hemill á CYP3A4 umbrot í þarmavegg, getur valdiö lítils háttar aukningu á blóöþéttni síldenafíls. Taka eins skammts af
sýrubindandi lyfi (magnesíumhýdroxíö / álhýdroxiö) haföi ekki áhrif á aögengi sildenafíls. Enda þótt sérstakar rannsóknir hafi ekki veriö geröar á milliverkunum viö öll lyf, kom í Ijós viö mat á
lyfjahvörfum, aö samtimis notkun eftirtalinna lyfja haföi ekki áhrif á lyfjahvörf síldenafíls: CYP2C9 hemlar (eins og tólbútamíö, warfarín og fenýtóin), CYP2D6 hemlar (eins og sértækir serótónin
endurupptöku hemlar og þríhringlaga geödeyföarlyf), tíaziö og skyld þvagræsilyf, mikilvirk (loop-) og kalíumsparandi þvagræsilyf, ACE-hemlar, kalsíumgangalokar, beta-hemlar eöa lyf sem
örva CYP450 umbrot (eins og rífampicín, barbítúröt). Meðganga og brjóstagjöf: Lyfiö er ekki ætlaö konum. Akstur og stjórnun annarra véla: Þar sem skýrt hefur veriö frá svima og breytingu
á sjón í klinískum rannsóknum á sildenafili eiga sjúklingar að ganga úr skugga um hvaöa áhrif lyfið hefur á þá áöur en þeir aka bifreiö eöa stjórna vinnuvélum. Aukaverkanir: Skýrt hefur veriö
frá eftirtöldum aukaverkunum (tiðni >1%) hjá sjúklingum sem hafa veriö meöhöndlaöir meö ráölögöum skömmtum i kliniskum rannsóknum: Hjarta og æðakerfi: Höfuöverkur (12,8%), roöi/hitasteypur
(10,4%), svimi (1,2%). Meltingarfæri: Meltingartruflanir (4,6%). Öndunarfæri: Nefstifla (1,1%). Skynfæri: Sjóntruflanir (1,9%; vægar og timabundnar, einkum truflun á litaskyni, en einnig aukiö
Ijósnæmi eöa þokusýn). í rannsóknum þar sem notaöir voru fastir (fixed) skammtar voru meltingartruflanir (12%) og sjóntruflanir (11%) algengari þegar notaöir voru 100 mg skammtar en þegar
minni skammtar voru notaðir. Einnig hefur veriö skýrt frá vöövaverkjum þegar síldenafil hefur veriö notaö örar en ráölagt er. Aukaverkanirnar voru vægar eöa í meðallagi, en uröu tíöari og
alvarlegri meö auknum skammti. Eftir markaössetningu hefur veriö greint frá eftirtöldum aukaverkunum: Almennar: Ofnæmi (þ.m.t húöútbrot). Hjarta og æðakerft: í tengslum viö notkun Viagra
hefur veriö greint frá alvarlegum hjarta- og æöaáföllum, þar á meöal kransæðastiflu, hvikulli hjartaöng (angina pectoris intermediate syndrome), skyndilegum hjartadauöa, sleglatakttruflunum,
heilablæöingu, skammvinnum heilaeinkennum vegna blóöþurröar (transient ischemic attack), háþrýstingi, lágþrýstingi, yfirliöi og hraötakti. i örfáum tilvikum hefur veriö greint frá lágþrýstingi
viö samtímis notkun síldenafíls og alfa-hemla. Þvag- og kynfæri: Langvarandi stinning getnaöarlims og/eöa standpina. Skynfæri: Augnóþægindi: Greint hefur veriö frá augnverkjum og rauöum
augum/blóöhlaupnum augum. Pakkningar og verö 1. september 2005: Töflur 25 mg: 4 stk. þynnupakkaö, 3.868 kr.; Töflur 50 mg: 4 stk. þynnupakkaö, 4.261 kr; 12 stk. (þynnupakkaö),
10.876 kr.; Töflur 100 mg: 4 stk. þynnupakkaö, 5.009 kr.; 12 stk. (þynnupakkaö), 12.584 kr.
Nánari upplýsingar um lyfiö er aö finna í Sérlyfjaskrá og á lyfjastofnun.is. Lyfiö er lyfseðilsskylt. Greiöslufyrirkomulag: 0.
Einkaumboö á Islandi: Vistor hf., Hörgatúni 2, 210 Garöabær.
Heimild: 1) Sadowsky et al, International Journal of Clinical Practice, mars 2001. Vol. 55 nr. 2.
Læknablaðið 2005/91 791