Læknablaðið - 15.07.2010, Blaðsíða 42

UMRÆÐA O G FRÉTTIR
LÍFEYRISGREIÐSLUR
„Stjórnin þarf að
endurheimta traust,"
segir Tryggvi
Ásmundsson.
Lífeyrisgreiðslur
stórlega skertar
Hávar Læknar sem fá greiddan lífeyri úr Almenna
Sigurjónsson lífeyrissjóðnum hafa fundið fyrir umtalsverðri
skerðingu á greiðslum á undanförnu ári. Sjóðurinn
tapaði verulegu fé í bankahruninu og ákvarðanir
stjórnar sjóðsins um ráðstöfun fjármuna eru
harðlega gagnrýndar í skýrslu rannsóknarnefndar
Alþingis (Aðdragandi og orsakir falls íslensku
bankanna 2008 og tengdir atburðir. Rannsóknarnefrid
Alþingis 2010; 4:131-4.
Tryggvi Ásmundsson læknir hefur gagnrýnt
ákvarðanir sjóðsins og kveðst byggja gagnrýni
sína á umsögn skýrslu rannsóknarnefndarinnar.
„Stjórn Almenna lífeyrissjóðsins tók stöðu
með krónunni í aðdraganda bankahrunsins og
tapaði 5,4 milljörðum króna á þeim gjörningi.
Rannsóknarnefndin leitaði álits virts erlends
sérfræðings á þessum gjörðum og hann gagnrýnir
þær harðlega, notar m.a. orðið brjálæði („the
fund is mad") í umsögn sinni. Rökin fyrir
þessum gjörningi voru að verja þyrfti erlendar
eignir sjóðsins fyrir gengisbreytingum. Höfundar
skýrslunnar telja þetta gert í von um skjótfenginn
gróða, með öðrum orðum græðgi. Það þarf
væntanlega ekki að deila um að slíkt á ekki við
þegar menn eru að ávaxta lífeyri. Lífeyrissjóðir
eru engir vogunarsjóðir. Stjómendur sjóðsins
hafa mótmælt þessari gagnrýni, telja hana
ósanngjarna. Ég vildi samt gjaman sjá þá rökstyðja
þau mótmæli betur. Vissulega féllu margir aðrir
lífeyrissjóðir í sömu gryfju, þetta var hálfgerð
hjarðhegðun. En mér finnst það ekki nægileg
réttlæting að aðrir hafi verið jafn vitlausir og það
má finna lífeyrissjóði sem létu þetta ógert. Þetta
tap er ein af fleiri ástæðum þess að skerða þurfti
lífeyrisgreiðslur um 10% í fyrra, 12% núna 1. júní
og það er spáð 5% lækkun á næsta ári."
Tryggvi lagði til á aðalfundi Almenna lífeyris-
sjóðsins í vor að laun stjórnarmanna yrðu lækkuð
jafnt og lífeyririnn eða um 20%. Sú tillaga var
felld, en fékk þó rúm 42% atkvæða. „Ég er eftir á
ekkert leiður yfir að þessi tillaga var felld. Ég held
þrátt fyrir allt að stjórn sjóðsins og stjómendur
séu hæft fólk þótt þeim yrðu á þessi mistök. En
þau þurfa að endurheimta traust. Það er ekki
sanngjarnt að krefjast af þeim að sigla sjóðnum
óskertum í gegnum þennan ólgusjó. Það sem ég
nefndi hér áðan er kannski það eina sem mér finnst
með fullri sanngirni hægt að gagnrýna þau fyrir,
en það eru samt engir smámunir. Sá sem tapar
fyrir manni peningum, þótt á því séu að hluta til
eðlilegar skýringar, glatar trausti. Það traust þarf
þetta fólk að endurvinna. Það að neyða uppá þau
launaskerðingu hjálpar ekkert til að endurheimta
slíkt traust. Ef þau afsöluðu sér þessum 20% eða
létu þau ganga til líknarmála gæti það hins vegar
verið einn liður til þeirrar endurheimtu."
494 LÆKNAblaðið 2010/96