Læknablaðið - 15.12.2012, Blaðsíða 54
UMFJÖLLUN O G GREINAR
Samstarf heilbrigðis-
stétta - löggild næringarráðgjöf
Næringarfræðingar og næringarráðgjafar
eru löggiltar heilbrigðisstéttir sem, sam-
kvæmt reglugerðum 50/2007 og 51/2007,
starfa að næringarfræði og næringarráð-
gjöf við heilbrigðisstofnanir, kennslu-,
rannsókna- og matvælastofnanir og
víðar. Löggild starfsheiti næringar-
fræðings og næringarráðgjafa krefjast
MS-gráðu í greininni. Um næringarfræð-
inga og næringarráðgjafa gilda, líkt og
um aðra heilbrigðisstéttir, lög um heil-
brigðisstarfsmenn nr. 34/2012. í 10. grein
þeirra laga segir: Þeim sem ekki hefur gilt
leyfi landlæknis er óheimilt að nota löggilt
starfsheiti eða starfa sem heilbrigðisstarfs-
maður. Honum er jafnframt óheimilt að veita
sjúklingi meðferð semfeliur undir lögverndað
starfssvið löggiltrar heilbrigðisstéttar eða gefa
læknisfræðilegar eða aðrar faglegar ráðlegg-
ingar. Um eftirlit með notkun starfsheitis fer
samkvæmt lögum um landlækni og lýðheilsu.
Markmið laga um heilbrigðisstarfs-
menn er að tryggja gæði heilbrigðis-
þjónustu og öryggi sjúklinga með því að
skilgreina kröfur um menntun, kunn-
áttu og færni heilbrigðisstarfsmanna
og starfshætti þeirra og ber heilbrigðis-
starfsmönnum að fara að þessum lögum.
Seretide Diskus
(Flútíkasón og salmeterol) ATC flokkur: R03AK06.
Hver skammtur af Seretide Diskus gefur: 50 míkróg af salmeteróli
(sem salmeterólxínafóat) og 100,250 eða 500 míkróg af flútfkasón-
própíónati. Ábendingar: Astmi: Seretide Diskus er aetlað til
samfelldrar meöferöar gegn astma, þar sem samsett meðferð
(langverkandi berkjuvíkkandi lyfs og barkstera til innöndunar) á
við: þegar ekki neest nægileg stjórn á sjúkdómnum með notkun
barkstera til innöndunar og stuttverkandi berkjuvíkkandi (beta-2-
örvandi) lyfja eða þegar viðunandi stjórn á sjúkdómnum næst með
notkun barkstera til innöndunar og langverkandi berkjuvíkkandi
(beta-2-örvandi) lyfja. Athugið: Seretide Diskus 50/100 mikróg
styrkleikinn hæfir hvorki fullorðnum sjúklingum né börnum með
slæman astma. Langvinn lungnateppa: Seretide Diskus er ætlað til
meðferðar á einkennum hjá sjúklingum með langvinna lungnateppu
með FEV, < 60% af áætluðu eðlilegu gildi (fyrir gjöf berkjuvíkkandi
lyfs) sem hafa umtalsverð einkenni þrátt fyrir reglulega meðferð
með berkjuvíkkandi lyfjum og sögu um endurtekna versnun.
Skammtar og lyfjagjöf Seretide Diskus er eingöngu ætlað til
innöndunar. Gera þarf sjúklingum Ijóst að Seretide Diskus verður
að nota daglega til að ná hámarksárangri, jafnvel þótt einkenni
séu ekki til staðar. Finna þarf lægsta skammt sem nær að halda
einkennum niðri. Þegar hægt er að halda einkennum niðri með
lægsta styrkleika samsettu meðferðarinnar, tvisvar á dag, gæti
næsta skref falist i að prófa eingöngu barkstera til innöndunar.
Einnig væri hægt að finna hæfilegan skammt af Seretide Diskus,
til notkunar einu sinni á dag, fyrir sjúklinga sem þarfnast langvirks
berkjuvíkkandi lyfs ef læknirinn telur það nægja til þess að halda
sjúkdómnum í skefjum. Ef lyfið er notað einu sinni á dag og
sjúklingurinn hefur haft nætureinkenni gæti hann notað lyfið á
kvöldin en ef sjúklingurinn hefur aðallega haft einkenni á daginn
gæti hann notað lyfið á morgnana. Ef sjúklingur þarf á skömmtum
að halda sem liggja utan ráðlagðra skammtastærða, ætti að ávisa
viðeigandi skömmtum af berkjuvikkandi lyfi og/eða barkstera.
Ráðlagðir skammtar: Astmi: Fullorðnir og unglingar 12 ára og
eldri: Einn skammtur með 50 míkróg salmeteról og 100 míkróg
flútíkasónprópíónat, tvisvar sinnum á dag eða einn skammtur með
50 mikróg salmeteról og 250 mikróg flútikasónprópíónat, tvisvar
sinnum á dag eða einn skammtur með 50 míkróg salmeteról og
500 mikróg flútikasónprópíónat, tvisvar sinnum á dag. Börn 4 ára
og eldri: Einn skammtur með 50 míkróg salmeteról og 100 mikróg
flútíkasónprópiónat, tvisvar sinnum á dag. Hámarksskammtur af
flútíkasónprópiónati i Seretide Diskus, sem skráður er fyrir börn,
er 100 míkróg tvisvar á dag. Upplýsingar varðandi notkun Seretide
Diskus hjá börnum yngri en 4 ára, liggja ekki fyrir. Langvinn
lungnateppa: Fullorðnir: Einn skammtur með 50 míkróg salmeteról
og 500 míkróg flútikasónprópiónat, tvisvar sinnum á dag. Sérstakir
sjúklingalwpar: Ekki þarf að breyta skömmtum hjá öldruðum
eða sjúklingum með skerta nýrnastarfsemi. Það liggja ekki fyrir
upplýsingar um notkun Seretide Diskus hjá sjúklingum með skerta
lifrarstarfsemi. Notkun Diskus-tækisins: Tækið er opnað og hlaðið
með þar til gerðri sveif. Munnstykkið er síðan sett i munninn og það
umlukið með vörunum. Þá er hægt að anda skammtinum að sér og
síðan er tækinu lokað. Frábendingar Seretide Diskus er ekki ætlað
sjúklingum með ofnæmi fyrir virku efnunum eða hjálparefninu.
Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun Meðferð á astma
ætti venjulega að fylgja áfangaáætlun og svörun sjúklings ætti að
meta útfrá kliniskum einkennum og lungnaprófum. Seretide Diskus
er ekki ætlað til meðhöndlunar á bráðum astmaeinkennum sem
þarfnast skjót- og stuttverkandi berkjuvíkkandi lyfja. Ráðleggja ætti
sjúklingum að hafa lyf við bráðum astmaköstum ávallt við höndina.
Önnur sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun (sjá nánar
sérlyfjaskrártexta). Milliverkanir Forðast ber notkun bæði sérhæfðra
og ósérhæfðra beta-blokka nema þörfin fyrir þá sé mjög brýn.
Samtimis notkun annarra beta-adrenvirkra lyfja getur hugsanlega
valdið aukinni verkun. Undir eðlilegum kringumstæðum fæst mjög
lág þéttni flútíkasónprópíónats i plasma eftir innöndun lyfsins,
vegna verulegra umbrota við fyrstu umferð um lifur og mikillar
úthreinsunar fyrir tilstilli cýtókróms P450 3A4 í meltingarvegi
og lifur. Því er óliklegt að klíniskt mikilvægar milliverkanir við
flútikasónprópíónat komi fram. Meðganga og brjóstagjöf Ekki
liggja fyrir nægjanlegar upplýsingar varðandi notkun á salmeteróli
og flútikasónprópíónati á meðgöngu og við brjóstagjöf hjá
konum, til þess að meta hugsanleg skaðleg áhrif. Notkun Seretide
Diskus á meðgöngu ætti einungis að íhuga þegar væntanlegur
ávinningur fyrir móður er meiri en hugsanleg áhætta fyrir fóstur.
Við meðferð hjá þunguðum konum ætti að nota lægsta skammt
af flútíkasónprópiónati sem nægir til að halda astmaeinkennum
I skefjum. Aukaverkanir Þar sem Seretide Diskus inniheldur
salmeteról og flútíkasónprópíónat má búast við aukaverkunum
af sömu gerð og vægi og af hvoru lyfinu fyrir sig. Ekki eru nein
tilfelli frekari aukaverkana þegar lyfin eru gefin samtimis. Mjög
algengar (>1/10), höfuðverkur, skjálfti. Algengar (>1/100 og <1/10)
hjartsláttarónot, erting í hálsi, hæsi/raddtruflanir, vöðvakrampar.
Sjaldgæfar (>1/1000 og <1/100) Ofnæmisviðbrögð i húð, hraður
hjartsláttur.Lyfjafræðilegar aukaverkanir beta-2-örvandi efna, svo
Það er sameiginlegt markmið okkar allra
að bæta lífsgæði þjóðarinnar. Það skiptir
meira máli nú en nokkru sinni að stéttir
innan heilbrigðiskerfisins vinni faglega
saman í teymisvinnu og skipti með sér
verkum á þann hátt að það nýtist fjöl-
breyttum skjólstæðingum sem best.
Fyrir hönd næringarhóps Matvæla- og
næringarfræðafélags íslands
Óla Kallý Magnúsdóttir og
Ragnheiður Guðjónsdóttir
sem skjálfti, hjartsláttarónot og höfuðverkur hafa komið fram,
en hafa yfirleitt verið timabundnar og minnkað við reglubundna
meðferð. Vegna flútfkasónprópfónatþáttarins geta hæsi og
sveppasýking f munni og hálsi komið fram hjá sumum sjúklingum.
Hægt er að draga úr bæði hæsi og tíðni sveppasýkinga með því
að skola munninn með vatni, eftir notkun lyfsins. Hugsanlegar
almennaraukaverkanireru m.a. Cushingssjúkdómur, einkenni sem
líkjast Cushingssjúkdómi, bæling á nýrnahettustarfsemi, seinkun
á vexti hjá bömum og unglingum, beinþynning, drer í auga og
gláka. Örsjaldan hefur verið greint frá hækkun blóðsykurs. Eins
og á við um önnur innöndunarlyf getur óvæntur berkjusamdráttur
komið fyrir. HANDHAFI MARKAÐSLEYFIS GlaxoSmithKline ehf.
Þverholti 14,105 Reykjavík
PAKKNINGAR OG VERÐ (mars 2012)
Seretide Diskus 50/100 míkróg/skammt innöndunarduft,
60 afmældir skammlar. Kr. 6.640 - Greiðsluþáttaka B merkt
Seretide Diskus 50/250 míkróg/skammt innöndunarduft,
60 afmældir skammtar. Kr. 10.376 - Greiðsluþáttaka 0 merkt
Seretide Diskus 50/500 mlkróg/skammt innöndunardufl,
60 almældir skammtar. Kr. 13.978 - Greiðsluþáttaka 0 merkt
Seretide innúðalyf 25/50 mikróg/skamml
120 skammtar. Kr. 6.640 - Greiðsluþáttaka B merkt
Serelide innúðalyf 25/125 míkróg/skammt
120 skammtar. Kr. 11.498 - Greiðsluþáttaka 0 merkt
Seretide innúðalyl 25/250 mikróg/skammt
120 skammlar. Kr. 15.784 - Greiðsluþáttaka 0 merkl
Heimildin
1. Anlhonisen NR et al. JAMA1994; 272:1497-1505.
2. IRF. Reanalyse al T0RCH. November 2009. www.irf.dk
3. Calverley P et al. New Engl J Med. 2007:356:775-789.
4. Celli BR et al. Am J Respir Crit Care Med. 2008; 178:332-338.
682 LÆKNAblaðið 2012/98