Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2008, Blaðsíða 100

GUÐNI ELISSON
til þess að ekki líti út fyrir að þeir láti sér hag almennings í léttu
rúmi liggja bregðast þeir tnð ímynduðu ógninni af fullum þunga.
Félagslegar afleiðingar þessa geta verið hrikalegar.
7 Að lokum kemur sannleikurinn fram. Ognin var alltaf stórlega ýkt,
en áhugi fjölmiðla hefur nú beinst í aðrar áttir og erfitt reynist að
leiðrétta þær rangfærslur sem þegar hafa hlotið brautargengi.56
í Scared to Death leitast Booker og North við að sýna fram á hvernig
„smávægileg vandamál“ geti orðið að ótta við heimsfaraldur ef allt fer úr
böndunum. Rökin sem sett eru fram í bókinni eru þó um margt gölluð.
Dómsdagsspá er spá sem menn vilja ekki að rætist og því má ætla að í ein-
hverjum tilvikum rætist hún ekki vegna þess að yfirvöld bregðast við af
ábyrgð. Eins leggja Booker og North ófikar ógnarffásagnir að jöfiiu, t.d.
umræðuna um tölvuvandann sem mannkyn átti að standa frammi fyrir
þegar árið 2000 gekk í garð (Y2K-vandann) og þær veigamiklu vísinda-
rannsóknir sem benda til loftslagshlýnunar. Einnig mistekst þeim hrapal-
lega að sýna ffarn á að áróðurinn gegn óbeinum reykingum, asbesti og
hraðakstri bjargi ekki mannshfum, en allt eru þetta ógnir sem að þeirra
mati eru byggðar á rangfærslum og blekkingtrm.5 Síðast en ekki síst
gleyma þeir að minnast á allar raunverulegu ógnirnar sem blaðameim,
almenningur og yfirvöld hafa í gegnum tíðina skellt skollaeyrum tdð, en
ótal dæmi eru um að stjómmálamenn hafi komist í vandræði vegna þess
að þeir höfðu að engu varnaðarorð um fyrirsjáanlega vá. Að einhverju leytti
hefði t.a.m. mátt koma í veg fyrir íslenska efhahagshrunið í október 2008
hefðu íslensk stjórnvöld hlustað á vamaðarorð fæmsm sérffæðinga.
Agli finnst htið varið í að fá varkára sérfræðinga í þáttinn sinn, en á sama
tíma hvetur hann lesendur bloggsíðu sinnar til að lesa hina „stórkostlegu“
Scared to Death, sem er ætlað að vara við ábyrgðarlausri umræðu í fjöl-
miðlum. Þversögnin í orðum Egils dýpkar þegar í ljós kernur að honum
virðist vera meinilla við dómsdagsspádóma. Frá marslokum 2008 og ffam
í miðjan apríl skrifaði hann röð hugleiðinga á heimasíðu sína sem em allar
Christopher Booker og Richard North: Scared to Deatb, bls. 165-166.
5' Kaflarnir heita: ,,‘Speed Kills’: A Safety Scare That Costs Lives“, „Smoke and
Mirrors: How They Turned ‘Passive Smoking’ Into a Killer, 1950-2007“ og
,,‘One Fibre Can Kill’: The Great Asbestos Scam“. Heitið á kaflanum um hlýnmi
jarðar er einnig lýsandi: „Saving The Planet: Global Warming - The New Secular
ReIigion“.
98