Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2008, Qupperneq 9

AFLEIÐINGAR HRUNSINS I BABEL
byggingu nútíma skjald?'a og skýrt hana að fullu. Enn fremur leiðir höf-
undur getum að því að dlbrigði séu líka helsta burðarvirkið í byggingu
eldri skjaldra.
I heftinu eru tvær greinar um myndasögur og tilbrigði innan þeirra.
Úlfhildur Dagsdóttir fæst við tilbrigði í myndmáli eins og þau birtast í
myndasögum og fléttar spumingar um stöðu ævintýrsins og ævintýraper-
sóna inn í grundvöll frásagnarinnar. Úlfhildur teflir fram því sjónarmiði
að ævintýraheimamir eigi sér sinn eigin vemleika og tilvist þeirra sé knúin
áffarn af öllum þeim sögum sem sagðar hafa verið ffá ómunatíð. Þannig
snúist myndasagan að nokkm leyti um sjálfa sig, ekki aðeins sem tdlbrigði
við ævintýrið heldur einnig sem mikilvægur þáttur í því að halda ævintýr-
inu á lífi. Grein Bergljótar S. Kristjánsdóttur fjallar um myndasöguna um
Stebba stælgæ sem birtist í Tímanum á árunum 1966-67, einkenni sögunn-
ar og tengsl hennar við sögu(r) og samfélag. Bergljót lítur á söguna sem
tímamótaverk sem marki ákveðið kynslóðabil í íslenskri menningarsögu
líkt og Tómas Jónsson. Metsölubók sem kom út sama ár og Stebbi stælgæ
birtist fyrst. í sögunni fléttast saman nútíð og fortíð, samtími og menn-
ingararfur og skopstæling sögunnar felst ekki síst í árekstrum þar á milh
sem m.a. kemur ffam í tungutaki sögupersónanna eins og Bergljót rekur í
greininni. Hún veltir einnig fyrir sér eðh myndasögunnar og stöðu hennar
innan bókmenntanna.
Oskiljanlegur breytileiki tilverunnar er viðfangsefni Svavars Hrafns
Svavarssonar í grein um fomgríska heimspekinginn Pyrrhon frá Elís (sem
var upp á sitt besta um 300 f. Kr.), upphafsmann róttækrar efahyggju sem
síðan er við hann kennd. Hugmyndir þessa mikla efasemdarmanns hafa
varðveist í ritum eftír heimspekinginn Sextos Empeirikos (um 200 e. Kr.)
og áttu efdr að hafa umtalsverð áhrif á heimspekinga nýaldar sem reyndu
að yfirvinna efahyggju og finna öraggan grundvöll þekkingar.
Myndlistarþáttur Ritsins er helgaður Birgi Andréssyni (1955-2007).
Mörg verk hans fjalla um sjálfsskilning Islendinga, táknmyndir þjóðarinn-
ar og þjóðararfsins. I verkum sem Birgir kallaði Nýbúa ræktaði hann „irm-
flytjendur“ í Ora-niðursuðudósum, því íslenskasta af öllu íslensku. Það
er nærtækt að álykta að hér velti Birgir fýrir sér spurningum um stefhu
Islendinga í innflytjendamálrun og hvort við reynum að steypa fólk frá
öðrum löndum í rammíslenskt mót og ræktum tilbrigði við okkur sjálf í
innlendum jarðvegi. Eins og Arnaldur Freyr Birgisson segir í inngangs-
orðum um verk föður síns lýsti Birgir þessum verkum sjálfur þannig að
7