Þjóðlíf - 01.03.1991, Síða 16

TOLVUR

ggggg:
FERÐATÖLVUR - ÖR ÞRÓUN
Helstu tölvuframleiðendur heims hafa að undanförnu
sentfrá sér byltingarkenndar nýjar ferðatölvur
PÉTUR BJÖRNSSON
Undanfarið hafa svokallaðar ferða- eða
kjöltutölvur mjög verið að ryðja sér til
rúms. Ekki vegna þess að ferðatölvur
séu ný fyrirbæri heldur frekar vegna
framfara sem átt hafa sér stað við gerð
þeirra. Ferðatölvurnar eru að verða jafn-
vígar einkatölvunum að vinnslugetu, og
meðfærileika.
eir sem gerst vita halda því fram að á
undanförnum mánuðum hafi þróun
ferðatölva verið örari en nokkurntíma
áður í sögu þeirra. Frá því fyrsta ferðatölv-
an kom á markað síðla árs 1982 (sem var
Compaq Portable, 14 kg hlunkur) og allt
fram á mitt ár 1990 var aðeins um tvennt
að velja á ferðatölvumarkaðnum; annars-
vegar svokallaðar vasabókartölvur, sem
voru litlar, léttar og meðfærilegar en mjög
hægvirkar og seinar, og hinsvegar hrað-
virkar og öflugar „þungaviktartölvur"
sem voru um 7 til 12 kg að þyngd. Þær
síðartöldu gátu tæpast kallast kjöltutölvur
sakir þyngdar og hinar voru það lélegar að
það tók því varla að nota þær. „Venju-
legu“ skrifborðstölvurnar voru í stöðugri
þróun og minnkuðu meira og meira, í öf-
ugu hlutfalli við vinnslugetuna sem óx,
meðan ferðatölvurnar stóðu í stað. En nú
kveður við annan tón. Helstu tölvufram-
leiðendur heims, einhverra hluta vegna að
IBM undanskildum, hafa að undanförnu
sent frá sér byltingarkenndar nýjar ferða-
tölvur.
Nýjustu ferðatölvurnar eru litlar og
léttar og eru flestar með öflugum 286, 386
og jafnvel 486 örgjörvum sem gera þær
sambærilegar borðtölvum. Harðir diskar
eru orðnir staðal útbúnaður á ferðatölvun-
um og nýir diskar í þær eru í burðarliðn-
um og verða þeir bæði minni og stærri en
áður, þ.e. minni að rúmmáli en stærri
hvað geymslurými snertir.
Skjáir höfðu alltaf verið leiðinlegt
vandamál á ferðatölvunum. Oftast voru
notaðir skjáir með fljótandi kristöllum líkt
og er á vasareiknum (LCD). Þessir skjáir
voru einlitir (monocrome) og hentuðu illa
til annars en beinnar textavinnslu, því það
sem var á skjánum átti til að renna saman í
einn hrærigraut ef mynd eða texta var
„rúllað“ yfir skjáinn. Venjulegir tölvu-
skjáir voru plássfrekir og stækkuðu tölv-
una um of, og eins og gefur að skilja hættir
ferðatölva fljótlega að vera ferðatölva ef
maður getur ekki loftað henni. En þegar
EGA og VGA háupplausnarskjáir komu
fram á sjónarsviðið létu tölvuframleiðend-
ur hendur standa fram úr ermum við lag-
færingu kristalsskjánna og tókst all bæri-
lega upp.
Nýrri litakristalskjáir geta sýnt 16 til 32
liti samtímis en svarthvítu skjáirnir 16 til
32 grátóna í einu og geta tölvurnar þá nýtt
sér grafískan hugbúnað eins og t.d. Win-
dows án þess að allt sé í graut. Þeir eru
einnig fyrirferðarminni en fyrirrennararn-
ir og eiga sinn þátt í smæð nýju tölvanna.
f framantöldu má ljóst vera að ferða-
tölvur eru að verða raunhæfur mögu-
leiki fyrir þá sem þurfa að vinna mikið á
ferðinni en hafa takmarkað pláss. Þeim
má stinga í samband við vindlingakveikj-
ara í bílum, með straumbreyti sem sparar
rafhlöðuna og er því hægt að nota þær svo
að segja allsstaðar. Þær eru flestar á stærð
við skjalatösku eða u.þ.b. 35 X 30 X 6
(lengd, breidd, hæð) og vega um 4 - 8 kg.
Þær eru einnig þeim kostum búnar að
hægt er að tengja þær öllum almennum
vélbúnaði, s.s. prenturum, mótöldum og
músum, auk þess sem þær tengjast auð-
veldlega venjulegum skjám og stórum
lyklaborðum sem gerir þær að „alvöru"
tölvum. Öll gögn er hægt að flytja milli
borðtölvunnar og ferðatölvunnar með
tengingu eða bara á diskum. En þróunin á
ferðatölvumarkaðnum er svo ör að liggur
við að hægt sé að segja: Ef þú finnur enga
tölvu sem hentar þér í dag skaltu bíða í
nokkrar vikur! ()
RAFHLÖÐUR
Stærsta vandamál ferðatölvuframleið-
enda hefur verið aflgjafínn. Stórir
harðir diskar, glæsilegir litaskjáir og
mikið innra minni kalla auðvitað á
stærri rafhlöðu og ef rafhlaðan vex úr
hófi verður tölvan ómeðfærilegri og
minni ,,ferða“tölva fyrir vikið. Lítið
gagn er í tölvu með stórkostlegum
möguleikum ef hún getur ekki gengið
nema skamma stund vegna rafmagns-
leysis og það er óskemmtileg reynsla
að missa öll gögn úr minni töivunnar
þegar rafhlaðan klárast. En með nýrri
tegund rafhlaðna mun vinnslugeta
tölvunnar á einni hleðslu aukast til
muna.
Þetta eru nikkel-vetnis rafhlöður sem
koma til með að leysa af hólmi nikkel-
kadmíum rafhlöðurnar sem nú eru not-
aðar. Þessar nýju rafhlöður eru nú í þró-
un og horfur góðar.
Algengustu nikkel-kadmíum rafhlöð-
urnar (stærð AA) gefa 480 milliampera
straum á klukkustund að jafnaði. Jafn-
stór nikkelvetnis rafhlaða gefur 1100
milliamper á klukkustund eða tvöfalt á
við hinar, og er búist við að síðar munu
þær geta gefið 70 -100% meiri straum en
hinar. Væntanlegar eru á markað tölvur
sem ganga á þessum nýju rafhlöðum en
til að byrja með munu þær aðeins endast
20 -30% lengur en hinar. Aukin ending
er ekki það eina sem er nikkel-vetnis
rafhlöðunum í hag. Kadmíumið í nikk-
el-kadmíum rafhlöðunum flokkast und-
ir náttúrumengandi eiturefni en vetnið
ekki og munu nikkel-vetnis rafhlöðurn-
ar því flokkast sem umhverfisvænar.
Þó að nikkel-vetnis rafhlöðurnar beri
af hinum í þessum samanburði þá verð-
ur að taka verðmuninn á þeim inn í
dæmið. Framleiðsla nikkel-vetnis raf-
hlaðna er á frumstigi og eru þær óheyri-
lega dýrar. Búist er við því að þær muni
verða um helmingi dýrari en nikkel-kad-
míum rafhlöðurnar, en að öllum líkind-
um munu þær lækka í verði þegar á líður
og framleiðslan kemst í fastari skorður
og þá verða ferðatölvurnar fyrst raun-
hæfur kostur fyrir þá sem á þeim þurfa
að halda.
PB
16 ÞJÓÐLÍF