Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2006, Blaðsíða 17

AGRIP ERINDA / XVII. ÞING FÉLAGS ÍSLENSKRA LYFLÆKNA
ÁGRIP ERINDA
E 1 Endurþrengsli í stoðnetum kransæða. Tengsl við stærð
stoðnets, sykursýki og áhættuþætti kransæðasjúkdóms
Karl Andersen, Axel F. Sigurðsson, Þórarinn Guðnason, Sigurpáll Scheving, Torfi
Jónasson, Ragnar Danielsen, Guðmundur Þorgeirsson, Kristján Eyjólfsson
Hjartadeild Landspftala
andersen@landspitali.is
Inngangur: Kransæðavíkkanir eru gerðar til að bæta blóðflæði og
minnka einkenni kransæðasjúkdóms. Þrátt fyrir góðan árangur
meðferðarinnar í upphafi er algengt að æðin þrengist aftur þar
sem hún var víkkuð. Notkun stoðneta hefur dregið talsvert úr
tíðni endurþrengsla sem verða samt sem áður í um 25-30% tilvika.
Endurþrengsli myndast vegna ofholdgunar í æðavegg (intimal
hyperplasia) oftast innan tveggja til sex mánaða frá inngripinu.
Erfitt hefur reynst að spá fyrir um hvaða sjúklingar koma til með að
mynda endurþrengsli.
Efniviður og aðferðir: Allir sjúklingar sem komið hafa til
kransæðavíkkunar og stoðnetsísetningar á 11 ára tímabili (1993-
2003) voru rannsakaðir. Eftirfylgni var að minnsta kosti eitt ár eftir
stoðnetsísetningu. Hjá þeim sjúklingum sem síðar komu til nýrrar
hjartaþræðingar var leitað að endurþrengslum (>50% af þvermáli
æðarinnar).
Niðurstöður: Tvö þúsund átta hundruð og ellefu kransæðavíkkanir
með stoðnetsísetningu voru framkvæmdar á 2495 sjúklingum
á tímabilinu. Af þessum sjúklingum komu 747 (30%) aftur til
hjartaþræðingar og greindust 257 (34%) þeirra með endurþrengsli.
Tengsl endurþrenginga við nokkra áhættuþætti eru sýnd í töflu I.
Lengd stoðnets 20 mm+ Hlutfall með endurþrengsli (%) P
51 0,001
Lengd stoðnets <20 mm 32
Þvermál stoðnets 3,5 mm+ 28 0,002
Þvermál stoðnets <3,5 mm 39
Sykursýki 37 0,61
Ekki sykursýki 34
Háþrýstingur 37 0,81
Ekki háþrýstingur 32
Karlar 37 0,03
Konur 27
Reykja 32 0,66
Reykja ekki 35
Alyktanir: Endurþrengsli voru algengust í lengri og grennri
stoðnetum og er það í samræmi við fyrri rannsóknir. Hins vegar
fundust ekki tengsl við sykursýki eins og þekkt er í erlendum
rannsóknum og er það hugsanlega vegna betri meðferðar við
sykursýki hér en víðast erlendis.
E 2 Stofngreining á Streptococcus pyogenes stofnum úr
ífarandi sýkingum á íslandi árin 1988-2005
Hrefna Gunnarsdúttir . Helga Erlendsdóttir2, Þóra Rósa Gunnarsdóttir2, Magnús
Gottfreðsson3, Karl G. Kristinsson2
'Háskólinn í Reykjavík, 2sýklafræðideild og 3smitsjúkdómadeild Landspítala
lielgaerl@landspitali. is
Inngangur: ífarandi sýkingar af völdum Streptococcus pyogenes geta
verið mjög skæðar. Nýleg íslensk rannsókn sýnir að nýgengi þessara
sýkinga hefur aukist síðastliðna áratugi. Ákveðnar stofngerðir og
ákveðin úteitur (aðallega Spe A og Spe C) hafa verið tengd aukinni
meinvirkni. Stofngreiningar hafa hins vegar aðallega verið gerðar á
völdum hópum eða í faröldrum. Skort hefur rannsóknir sem ná yfir
heila þjóð og lengri tfma.
Efniviður og aðferðir: Til eru 145 stofnar á sýklafræðideild
Landspítala úr ífarandi sýkingum á landinu öllu af völdum S.
pyogenes, þeir elstu frá árinu 1988. Jafnframt liggja fyrir upplýsingar
um dagsetningu sýkingar, aldur sjúklings, kyn, sýkingarstað og
afdrif. Gerð var T-prótein greining á öllum stofnunum. Jafnframt
voru þeir stofngreindir með skerðiensímum og rafdrætti (PFGE).
Að auki var leitað að tilvist spe úteitursgena með PCR aðferð í 40
nýjustu stofnunum, eða öllum stofnum síðastliðinna fjögurra ára.
Niðurstöður: Algengasta T-próteingerðin var T-1 (36 alls eða 25%)
og voru þeir stofnar aðallega frá tveimur klónum. Algengasti
klónninn var 1.001 (+1.002), en 24 stofnar lilheyrðu honum, og
voru þeir flestir af próteingerð T-l. Próteingerðirnar T-4 og T-12
voru algengari hjá börnum, en T-28 hjá fullorðnum. Marktækt fleiri
fullorðnir létust er höfðu T próteingerð T-1 í samanburði við þá
sem höfðu aðrar próteingerðir (p=0,009). Dauðsföll voru einnig
marktækt algengari meðal þeirra sem höfðu klón 1.001 (p=0,003).
Af 40 nýjustu stofnunum reyndust allir hafa speB, 35% speA og
45% speC. Aðeins einn sjúklingur hefur látist síðastliðin fjögur ár
og var stofn hans af próteingerð T-1 og hafði öll spe genin.
Alyktanir: Alvarleiki ífarandi sýkinga með S. pyogenes tengist
ákveðnum T-próteingerðum og klónum. Meira en helmingur
sjúklinganna sem létust sýktust af sama klóni. Sá klónn hefur verið
viðvarandi allt rannsóknartímabilið, en tíðni hans hefur lækkað
undanfarin sex ár og kann það að eiga þátt í því að horfur sjúklinga
hafa batnað. Þessar niðurstöður benda einnig til að rétt sé að skoða
klíníska birtingarmynd í samhengi við stofngerðir S. pyogenes.
E 3 Greining á meögöngusykursýki hefur áhrif á
fæðingarmáta og útkomu barna óháð fæðingarþyngd
þeirra
Ina K. Ógmundsdúttir'. Ástráður B. Hreiðarsson'. Bertlia María Ársælsdóttir',
Þórður Þórkelsson2. Reynir Tómas Geirsson3, Hildur Harðardóttir', Arna
Guðmundsdóttir1
'Göngudeild sykursjúkra, 2barnadeild og -’kvennadeild Landspítala
kariind@mmedia. is
Inngangur: Rannsókn beinist að því hvort meðgöngusykursýki
hefur áhrif á fæðingarmáta og fæðingarútkomu barna meðal
íslenskra kvenna á árunum 2002-2003.
Efniviöur og aðferðir: Rannsóknin er afturvirk og byggir á
sjúkraskýrslum. Hún náði til 185 kvenna sem greindar voru með
Læknablaðið/Fylgirit 52 2006/92 17