Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2006, Blaðsíða 38

ÁGRIP VEGGSPJALDA / XVII. ÞING FÉLAGS ÍSLENSKRA LYFLÆKNA
verið skráðar fyrir allt landið síðan 1975 og flestir stofnarnir sem
ræktuðust eftir 1990 hafa verið hjúpgreindir og frystir. Gert var
næmispróf á öllum lifandi stofnum fyrir oxasillíni, erýþrómýsíni,
klóramfeníkóli, trímetóprím-súlfa og tetrasýklíni með skífuprófi
og fyrir penisillíni og ceftríaxóni með E-strimlum (oxasillín
ónæmir stofnar). Allir stofnarnir voru hjúpgreindir og flestir voru
stofngreindir með „pulsed field gel electrophoresis (PFGE)“ á
DNA (eftir bútun með Sma\ skerðihvatanum).
Niðurstöður: Af 698 pneumókokkum sem höfðu ræktast frá
ífarandi sýkingum fundust 492 lífvænlegir stofnar. Minnkað næmi
fyrir penisillíni fannst hjá 41 (8,3%), en aðeins einn þeirra stofna
var alveg ónæmur. Ónæmi/minnkað næmi fyrir klóramfeníkóli var
5,5%, erýþrómýsíni 8,9%, tetrasýklíni 6,7% og súlfa-trímetóprími
21,2%. Minnkað næmi fyrir penisillíni var 7,7% á árunum 1990-
1994, 9,4% á árunum 1995-1999 og 7,8% 2000-2004. Eryþrómýsín
ónæmi fyrir sömu tímabil var 8,8%; 8,8% og 9,1%. Algengustu
hjúpgerðirnar voru 7F (108), 9V (44), 6B (41), 14 (39), 23F (29),
4 (27) og 19A (22). PFGE stofngreining hefur verið gerð á 343
(70%) af stofnum helstu hjúpgerða. Fjöldi klóna innan hjúpgerða
er breytileg. Hjúpgerðir 4, 19A og 3 hafa allar aðeins einn klón,
og hjúpgerð 7F aðeins tvo. Allir stofnar hjúpgerðar 1 nema einn
tilheyra einum klóni sem birtist fyrst 2002. Hjúpgerð 14 hefur hins
vegar átta mismunandi klóna.
Ályktanir: Breytileiki innan hjúpgerða er mismunandi og nýgengi
þeirra breytist með tíma sem þó þarf ekki að endurspeglast í
nýgengi viðkomandi hjúpgerðar. Þetta skiptir máli þegar meta þarf
áhrif nýrra bóluefna. Verið er að PFGE stofngreina pneumókokka
frá heilbrigðum börnum á sama tíma til samanburðar.
V 34 Remicade-meðferð við Crohns sjúkdómi og
sáraristilbólgu. Árangur af meðferð
Kjartan B. Örvar, Guðmundur Ragnarsson, Margrét Steindórsdóttir, Birna
Steingrímsdóttir
Lyflækningadeild St. Jósefsspítala, Sólvangi
kjartan@stjo.is
Inngangur: Tumor Necrosis factor alfa (TNF alfa) gegnir mikilvægu
hlutverki í bólgusvari þarma bæði í Crohns sjúkdómi (CD) og
sáraristilbólgu (colitis ulcerosa, UC). Anti-TNF alfa (Remicade)
hefur verið notað í erfiðum Crohns sjúkdómi frá 1999 og við
sáraristilbólgu frá 2005. Tilgangur rannsóknar var að athuga
árangur af Remicade-meðferð hjá fyrstu 15 sjúklingunum sem
fengu lyfið á lyflækningadeild St. Jósefsspítalans í Hafnarfirði.
Efniviður og aðferðir: Tólf sjúklingar með Crohns sjúkdóm og
þrír með sáraristilbólgu hafa fengið Remicade-meðferð frá 1999 til
15 apríl 2006, alls 154 inngjafir. Lyfjasvörun var talin fullkomin ef
sjúklingur var án einkenna og af sterum, hlutasvörun ef viðkomandi
var betri, en ekki einkennalaus og enn á sterum. Talið var að um
enga svörun væri að ræða ef mikil einkenni voru til staðar og áfram
þörf fyrir stera. Fjöldi innlagna og innlagnardaga var skoðaður
fyrir og eftir upphaf Remicade-meðferðar. Aukaverkanir voru
skoðaðar.
Niðurstöður: Tólf sjúklingar með Crohns sjúkdóm hafa fengið
Remicade og sjö hafa fengið fullkomna svörun, þrír hafa svarað
að hluta og tveir svöruðu vel en urðu að hætta á Remicade vegna
aukaverkana. Þrír sjúklingar með sáraristilbólgu hafa fengið
38 Læknablaðið/Fylgirit 52 2006/92
Remicade og tveir hafa svarað að hluta en einn svaraði ekki og fór
í aðgerð. Meðalfjöldi innlagnardaga var 4,46 (0-98 ) fyrir upphaf
Remicade-meðferðar, en eftir Remicade 2,06 (1-50).
Aukaverkanir voru eftirfarandi:
Sjúklingur Aukaverkun Remicadegjafir
A. CD Streptókokkahálsbólga 3
Serum sickness viðbragð 4
Aðgerð á ristilþrengslum 5
B. CD Aðgerð á perianal abscess 8
C. CD Sýking eftir hálskirtlatöku 12
Jákvætt Mantoux próf 16
D. CD Svaesin ofnæmisútbrot 1
E. CD Höfuðverkur 4
Ályktanir: Góður árangur hefur náðst með Remicade-meðferð
í erfiðum sjúkdómstilfellum af Crohns sjúkdómi en ekki af
sáraristilbólgu. Árangur okkar er svipaður og sést hefur í erlendum
rannsóknum. Jafnvel þeir sem ekki svara fullkomlega fá greinilegan
bata og geta tekið lægri skammta af sterum. Aukaverkanir eru tíðar
og eru sýkingar algengar.
V 35 Faraldsfræði gauklasjúkdóma á íslandi 1993-1997
Konstantín Shchcrbak1. Ólafur Skúli Indriðason2, Viðar Eðvarðsson3, Jóhannes
Björnsson4, Runólfur Pálsson2
'Lyflækningasvið I,2nýrnalækningaeining, 3Barnaspítali Hringsins og
4rannsóknastofa í meinafræði Landspítala
runolfur@l(inilspitali. is
Inngangur: Þótt gauklasjúkdómar séu ein af helstu orsökum
lokastigsnýrnabilunar hér á landi, liggja ekki fyrir fullnægjandi
upplýsingar um faraldsfræði þeirra. Þá finnast takmarkaðar
upplýsingar meðal annarra þjóða. Tilgangur þessarar rannsóknar
var að kanna algengi gauklasjúkdóma á íslandi.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin tekur yfir 20 ára tímabil, frá
1983 til 2002. Unnið hefur verið úr gögnum frá fimm ára tímabili,
1993-1997. Upplýsingar um vefjagreiningu voru fengnar úr
skrám meinafræðideildar Landspítala og klínískar upplýsingar úr
sjúkraskrám. Endaleg sjúkdómsgreining var byggð á niðurstöðu
meinafræðilegrar rannsóknar með hliðsjón af klínískum þáttum.
Niðurstöður: Á tímabilinu 1993-1997 komu 116 nýrnasýni til
rannsóknar á Rannsóknarstofu í meinafræði vegna gruns um
gauklasjúkdóm. Nákvæm sjúkdómsgreining var staðfest hjá
101 einstaklingi en í 15 tilvikum var sjúkdómsgreiningin óviss.
Algengust var IgA-tengd gauklabólga sem greindist hjá 27
einstaklingum (23,3%), þar af IgA-nýrnamein hjá 21 (18,1%)
og Henoch-Schönlein purpura hjá sex (5,2%). Nýrnahersli var
næstalgengast en það fannst hjá 16 einstaklingum (13,8%) og
reyndust 12 (10,3%) vera með góðkynja nýrnahersli af völdum
háþrýstings. Focal segmental glomerulosclerosis (FSGS) greindist
hjá 11 (9,5%), mýlildi (amyloidosis) hjá átta (6,9%) og minimal
cliange disease (MCD) hjá sex einstaklingum (5,2%).
Ályktanir: Fyrstu niðurstöður benda til að IgA-nýrnamein sé
algengasta tegund gauklasjúkdóms hér á landi eins og víðast
annars staðar. Athygli vekur að enginn sjúklingur greindist með
membranous nephropathy á framangreindu fimm ára tímabili. Þá
er hlutdeild FSGS og MCD lægri en flestar erlendar rannsóknir
hafa sýnt.