Tímarit Máls og menningar - 01.11.1945, Blaðsíða 19

SIGRÍÐUR í BRATTHOLTI
145
sjálf og með stofnun lýðveldisins fyrir rúmu ári tók íslenzka
ríkið sér viðurkennda stöðu meðal annarra frjálsra, sjálfstæðra
ríkja heimsins. Þetta gerðist að undangenginni alþjóðaratkvæða-
greiðslu, sem sýndi það, að um þetta mál, sjálfstæðið, stóð íslenzka
þjóðin svo að segja sem einn maðúr. Þeir alþingismenn, sem nú
sitja á þingi, voru fyrst og fremst kosnir sem fulltrúar þessa eín-
dregna þjóðarvilja, þess vilja að íslendingar réðu sér og landi sínu
sjálfir og að það væru íslenzk sjónarmið og íslenzk sæmd, sem réðu
því, hvernig landið og gæði þess væru hagnýtt.
En einmitt þegar allt sýnist leika í lyndi, þjóðin sammála, lýð-
veldið stofnað og viðurkennt, þingmenn sjálfsagt fullir af eldmóði
sjálfstæðis og ættjarðarástar, kemur þessi furðulega frétt: Banda-
ríkin vilja leigja hluta af landi okkar til hernaðarbækistöðva um
langan tíma, og vika eftir vika líður án þess að Alþingi neiti slíku
tilboði. Þessi ósk Bandaríkjanna er að vísu ekkert furðuleg, jafn
mikla hernaðarlega þýðingu og Island hefur haft í undangengnum
ófriði, en að Alþingi Islendinga sé yfirleitt til viðtals um slíkt mál,
slíka sölu eða leigu, það er furðulegt. Við íslendingar höfum um
margar aldir verið friðarins menn, ekki þekkt vopnaburð og metið
mannslífin meira en tíðkast hjá hernaðarþjóðum. Þessi afstaða á
að vera okkar framlag til heimsmenningarinnar, sameiginlegt ör-
yggi þjóðanna hið eina, sem við getum fært nokkrar fórnir. Hvernig
getum við þá hugsað okkur að fá hernaðarbækistöðvar eins stór-
veldis sín hvorum megin við höfuðborg okkar og verða á þann hátt
miðdepill hernaðaraðgerða og árása um leið og til stórveldastyrj-
alda dregur? Hvaða endurgjald er hægt að bjóða okkur, sem sé í
raun réttri nokkurs virði, þegar um slíka áhættu er að ræða? Auk
þessa munum við Islendingar kunna því bezt að ráða sjálfir okkar
eigin landi og láta ekki útlenda menn segja okkur, hvar við megum
ganga og hvar ekki. Og ekki er ég í neinum vafa um það, að enn
lifir sá íslenzki andi, að alþingismennirnir okkar verða ekki ofsælir
af því að koma heim til kjósendanna og skýra þeim frá sölu eða
leigu landsins á öðru lýðveldisárinu. Þeir munu mæta mörgum
Sigríðum frá Brattholti, sem heldur kjósa áframhaldandi erfið lífs-
kjör íslenzkrar alþýðu en selja sæmd sína og framtíð þjóðarinnar
fyrir stundarhagsmuni.
10