Tímarit Máls og menningar - 01.11.1945, Blaðsíða 35

ÍSLENZK ÆSKA HEIMTAR SKILYRÐISLAUST AFSVAR
161
þjóðir heimsins væru nú sem óðast að skipa sér í tvær andstæðar
fylkingar, austræna og vestræna, sem hlytu að berast á banaspjót
fyrr en varir í nýrri styrjöld, margfalt geigvænlegri og mannskæð-
ari en dæmi hefðu þekkzt til áður. Samkvæmt þessari kenningu ætt-
um vér íslendingar að kjósa hervernd Bandaríkjanna um ófyrirsjá-
anlega langan tíma til þess að tryggja öryggi vort og hag vorn í
komandi átökum. En eftir skrifum sumra íslenzkra blaða að dæma,
mætti ætla, að þriðja heimsstyrjöldin væri í þann veginn að hefjast.
Þessar ófriðarspár eru bábiljur einar, sem hafa ekki við nein rök
að styðjast, en virðast hinsvegar bornar fram í einkar tortryggi-
legu augnamiði. Það er varla hægt að hugsa sér öllu meiri fjar-
stæðu en þá, að hinar vígþreyttu og aðþrengdu þjóðir láti etja sér
út í nýtt blóðbað, nýja og ofboðslegri tortímingu en nokkurn getur
órað fyrir. í slíkri styrjöld yrði kjarnorkusprengjan helzta vopnið,
en samkvæmt áliti fremstu vísindamanna heimsins yrði gereyðing-
in svo fullkomin, að tveir þriðju hlutar mannkynsins myndu falla
tog stærstu borgirnar þurrkast burt af yfirborði jarðar. í slíkri
styrjöld yrði ekki um neitt öryggi að ræða, þrátt fyrir öfluga her-
vernd, heldur myndi hættan einungis margfaldast á þeim stöðum,
sem búnir yrðu tryggilegast til sóknar eða varnar. í slíkri styrjöld
myndi íslenzka þjóðin líða undir lok, ef land vort yrði herbækistöð
einhvers stórveldis.
Það bæri því harla litlu „raunsæi“ vitni að beygja sig undir er-
lend yfirráð í von um öryggi og verndun í hugsanlegum ófriði.
Getgáturnar um þennan hugsanlega ófrið munu reyndar hvergi
hafa blómgazt eins ævintýralega og í ákveðnum íslenzkum blöðum,
eftir að Bandaríkjastjórn sendi hingað tihnælaskj alið um leigu
landsins. Hitt er óvefengjanleg staðreynd, að alþjóðasamvinna hef-
ur aldrei verið nánari en um þessar mundir, viljinn til að sporna
gegn hörmungum nýrrar styrjaldar aldrei jafn eindreginn, vonirnar
um, að það muni takast, hjartari en nokkru sinni fyrr. Þessvegna
hlýtur stríðssöngur íslenzku blaðanna að láta grunsamlega í eyr-
um, einmitt þegar verið er að koma öryggisráði hinna sameinuðu
þjóða á traustan grundvöll og leggja þar með hyrningarsteininn að
varanlegum heimsfriði. Það mun ennfremur þykja dálítið annarleg
fræðslustarfsemi að dreifa út þeirri kenningu, að þjóðirnar keppist
11