Tímarit Máls og menningar - 01.03.1949, Blaðsíða 20
10
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
og svo gagnger er þessi klofníng, að jafnvel einíngar þær sem sérhver
þjóð er samsett af, fjölskyldurnar, hafa ekki veriS látnar óklofnar,
heldur hefur heimilisfriSur þjóSanna veriS rofinn, friSurinn í dagstof-
unni, friSurinn viS matborSiS, friSurinn milli systkina, friSur milli
foreldra og barna. A heimilum þar sem Ameríka var áSur elskuS og
virt hefur nú ófriSur um Ameríku veriS innleiddur í staSinn, jafnvel
í félagsskap þar sem Ameríka hafSi áSur átt vinsældum aS fagna um-
ræSulaust og án deilu hefur þessum sjálfsögSu vinsældum veriS teflt
í hættu; jafnvel háborgaraleg ópólitísk félög eru skift í tvent útaf þess-
um ameríska þvíngunarsáttmála, vinsældum þeim sem Ameríka aflaSi
sér meS marsjalláætluninni hjá millistéttinni hefur veriS spilt og sá
þakkarhugur sem almenníngur allra landa ber til amerískrar menníng-
ar hefur beSiS hnekki, þessi fjarlæga álfa hefur í Evrópu gert sig aS
skotmarki gagnrýni og orsök skelfíngar hjá ótöldum miljónum kyrláts,
auSmjúks fólks sem ekkert þráir nema friS, en óttast aS „bandalagiS“
verSi til þess eins aS framkalla ragnarök, stuSla aS eySíngu alls þess
sem evrópsku fólki hefur veriS nokkursvert í þúsund ár, — þetta er
fyrstur sýnilegur ávöxtur þess óyndisúrræSis stjórnmálalegrar fáfræSi
og sálfræSilegrar blindu sem Atlantshafssáttmálinn táknar.
ÞaS er hætt viS aS þetta „bandalag“ eigi eftir aS baka Bandaríkjun-
um sjálfum meiri áhyggjur, leiSindi og vandræSi en nokkur önnur ráS-
stöfun aS undanskildu stríSi hefSi getaS gert. Þó verSur „bandalagiS“
framar öllu til þess aS sundra Vesturevrópu fullkomlega, kljúfa hana
alveg niSur í rót og lama hana; og ef illa fer, gera hana í heild sinni
sinni aS því víti sem Grikkland hefur veriS í smáu síSustu árin.
Halldór Kiljan Laxness.