Tímarit Máls og menningar - 01.03.1949, Blaðsíða 57
.SKOTMARK
47
hlutleysis og fullkomins sjálfsforræðis nú gefið svolítið varasamt for-
■dæmi fyrir framtíðina, ef seinna bæri svipaðan vanda að höndum; og
■er ekkert varasamt að ala á sífelldu styrjaldarástandi meðal íslendinga
til að koma nú slíkum brögðum fram? Svo sýnist þó sem nauðsyn væri
á dálítið meiri þegnskap gagnvart landi og þjóð en hver ætlar nú
öðrum. 17. marz 1949. Björn Sigurðsson.
JAKOB BENEDIKTSSON:
Oftrúin á kjarnorkusprengjuna
Síðan kjarnorkusprengjunum var varpað á japanskar borgir hefur
þeirri kenningu óspart verið haldið fram — fyrst í Ameríku, síðan
víða um heim — að þjóð sem réði yfir kjarnorkuvopnum gæti með
skjótum hætti gersigrað hvaða ríki sem væri, smátt eða stórt, að því
tilskildu að það gæti ekki goldið í sömu mynt. Varnir við kjarnorku-
árásum væru engar til, þetta nýja vopn væri gerbylting á sviði hern-
aðar. Hvort sem þessi kenning er rétt eða ekki, er víst að hún hefur
haft gífurleg áhrif. Til hennar eiga rót sína að rekja þær raddir sem
heyrzt hafa frá ýmsum áhrifamönnum vesturveldanna, að Bandaríkja-
mönnum bæri nauðsyn til að nota sér einkayfirráð sín yfir kjarnorku-
vopnum áður en Rússar væru orðnir jafnokar þeirra á þessu sviði —
livort sem það ætti að gerast með beinum og óbeinum hótunum eða
með kjarnorkuárás.
Nýlega hefur einn af fremstu kjarnorkufræðingum Breta, prófessor
P. M. S. Blackett, sem hlaut Nóbelsverðlaun í eðlisfræði á síðasta ári,
samið bók um þessi mál: Military and Political Consequences of Atorn-
ic Energy (Afleiðingar kjarnorku í hernaði og stjórnmálum). Bókin
er samin af vísindalegri nákvæmni og styðst við beztu heimildir sem
fáanlegar eru, en niðurstöður hennar eru hrein kjarnorkusprengja
gagnvart kenningunni sem drepið var á hér í upphafi. Orð þessa höf-
undar eru þeim mun þyngri á metunum sem hann er ekki aðeins kjarn-