Tímarit Máls og menningar - 01.12.1958, Blaðsíða 20

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
jafnósjálfstæður í þeim málum og
öðru og hraktist á milli kommúnisma
og keisaraveldissinna og allra milli-
stiga þeirra, lét sannfærast af rökum
og mælsku félaga sinna sitt á hvað.
Bókmenntir og listir voru honum að
sönnu lokaður heimur en það heyrði
til daglegri venju að deila um nýju
skáldin málara og tónskáld, og sá sem
ekki tók þátt í þeirri árangurslausu
orðræðu var álitinn undirmálsmaður
sem ekkert erindi átti í þennan skóla
sem sjálfsagt var að hafa lokið prófi
frá þó námsgreinarnar væru taldar
fyrirlitlegur þvættingur og kennar-
arnir úreltir fræðarar.
Þessi skólaganga bakaði Hermanni
mikil óþægindi og raunir. Hann taldi
sér trú um að með því að fylgja félög-
um sínum sem bezt eftir í andlegum
skrípalátum þeirra, tileinka sér vígorð
þeirra og gera tilraunir til að yrkja
óskiljanleg ljóð gæti hann dulið fyrir
þeim andleysi sitt og minnimáttar-
kvöl. En sem vonlegt var varð árang-
urinn annar: tafir frá náminu og háð
þeirra sem bezt gengu fram í því að
leiða hann út á þessa refilstigu. Þess-
vegna jókst hatur hans og sjálfs-
óánægja. Sérstaklega bar hann log-
andi hatur í brjósti til Heinz, en hann
var sá eini af skólabræðrum hans sem
átti ósvikna skáldskapargáfu og hafði
komið á prent nokkrum kvæðum sín-
um.
Þegar skólabræður hans einusinni
þóttust í alvöru vera að rökræða
kvæði Hermanns en toguðu hann
sundur í beittu háði skipaði Heinz
þeim að hætta þessum fíflalátum, vék
sér einslega að Hermanni og spurði
hví hann væri að gefa strákunum til-
efni til að gabbast að honum.
Hættu þessu, það liggur ekki fyrir
þér.
Af einhverjum leyndum áslæðum
sárnaði honum meira þetta vingjarn-
lega ráð en allt níð hinna.
4.
Faðir hans fór aldrei til vígstöðv-
anna — hann var haltur og gat ekki
gegnt herþjónustu — en sat allan tím-
ann á sömu skrifstofunni og flækti
mál með fyrirmyndar prússneskri
skriffinnsku. Það hindraði hann samt
ekki í að leggja sinn dóm á stríðið og
byltinguna sem fylgdi því. Og sá
dómur einkenndist af lotningunni sem
hann bar fyrir keisaranum og herfor-
ingjum hans. Þó hann héldi áfram að
gegna stöðu sinni undir stjórn nýrra
húsbænda fyrirleit hann lýðveldið
nýja og alla sem því stjórnuðu og
lifði í þeirri trú að keisarinn mundi
koma aftur og jafna um þá sem sviku
liann, hefja nýja styrjöld gegn fjand-
mönnum Þýzkalands og hafa sigur.
Hermann ungi var í hjarta sínu
sömu óskar og faðir hans, en honum
var einhver friðþæging í að vera á
öndverðum meiði við þennan kær-
leikssnauða mann sem aldrei hafði
annað á boðstólum handa honum en
194