Tímarit Máls og menningar - 01.12.1958, Blaðsíða 140

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
klassíska heróp skáldanna „Mitt er að
yrkja, ykkar að skil ja“ leggnr okkur stund-
um þyngri byrði á herðar en við fáum risið
undir. En ekki væri sanngjarnt að demba
yfir Kristin Pétursson ræðunni, sem leggja
mætti út af þeim texta.
Þrátt fyrir allt og allt er skáldi Suður-
nesja ekki enn með öllu varnað þess að
grípa í bjartan streng. Til hans heyrist í
nokkrum kvæðum þessarar bókar, og eitt
þeirra byrjar á bls. 8. Það er reglulega gott
kvæði og á vafalaust líf fyrir höndum.
Þórarinn Guðnason.
SigurSur A. Magnússon:
Krotað í sand
Ljóð. Helgafell 1958.
F hverju yrkja menn Ijóð? Sumir af
köllun, aðrir fikti. Hvernig á Ijóð að
vera? Skiptir ekki máli, en það er eitt, sem
ljóð verður að gera. Það verður að hitta
lesandann.
Tilefni þessara hugleiðinga er nýútkomin
bók eftir Sigurð A. Magnússon. Ég er
hræddur um, að flestum kvæðum hennar
reynist torvelt að vekja á sér athygli, og er
slíkt að vísu engin ný bóla, jafnvel ekki
þegar í hlut eiga höfundar, sem gefið hafa
út fleiri bækur en eina. En ástæðan virðist
að þessu sinni liggja í augum uppi venju
fremur. Sigurður er ekki köllunarskáld.
Hann fiktar við ljóðagerð, gerir tilraunir,
meira að segja mjög virðingarverðar á köfl-
um, en bregzt oftast nær bogalistin.
Höfundur þessara Ijóða hefir áður sýnt í
orði, og áréttar það nú í verki, að nýtízkir
ljóðasmiðir eða formbyltingarmenn, eins og
þeir kjósa að heita, eru hans menn og hann
þeirra. Þó hregður hann fyrir sig gömlum
formum og ekki ólaglega, en einhvernveginn
verða þau í meðferð hans að endurómi frá
öðrum skáldum:
„Mig langar að muna og vikna
en lundin er köld.
Ég sit bara og hlusta þögull
á söngvana í kvöld.“
Einnig þar sem skór formsins ætti síður
að kreppa, verður endurómurinn stundum
áleitinn:
„I svölum þeynum
silfruð slóð mánans
um þveran fjörðinn."
Ekki alls fyrir löngu var svipuð hugsun
orðuð á þessa leið:
„Geislaföl er tunglharpan
strengd yfir unn.“
Já, það er vandi að vera frumlegur og
hægara um að tala en í að komast að yrkja
kvæði, sem hitti lesandann beint í ennið —
eða hjartað, ef menn vilja það heldur.
Síðasti hluti bókarinnar er þýðingar.
Sumar eru rétt þekkilegar aflestrar, en aðr-
ar hryllilegt reiðingstorf, þar á meðal Óður
til Walt Whitmans eftir Garcia Lorca. Ég
hef þrælazt gegnum þá langloku á tveim
tungumálum og hvorki fundið sporð né
haus. Þetta spánska skáld kom inn í ís-
lenzkar bókmenntir með þeim öfundsverða
liætti að vera höfundur vögguþulunnar um
hestinn úti í ánni. Raunar hef ég aldrei
verið í tölu þeirra, sem sjá ekki sólina fyrir
]jví kvæði, en verðugra framhald hefði hann
sannarlega átt skilið. Ekki verður annað
séð en að hinn þýzki þýðandi Óðsins og sá
íslenzki hafi í flestum atriðum komizt að
svipaðri niðurstöðu, og þó ...
„so die verweibten Mánner da in ihren
Wagen auf Terrassen haben,
derweil der Wind sie an des Schreckens
Ecken peitscht,“
verður á íslenzku
„sem kynvillingarnir hafa í vögnum og á
stéttum kaffihúsa
meðan máninn pískar þá við horn óttans.“
314