Tímarit Máls og menningar - 01.12.1962, Blaðsíða 100

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
HvaS SVO?
Turninn! Sjálfur turninn!
Hann reis af grunni sínum eins og spjót sem rekur himininn á hol; spjót
sem borar oddi sínum æ dýpra inn í holundarsár himinblámans — og út
streymir vindur og vessar. Mennirnir gátu með engu móti hamiö sig á spjóts-
oddinum; sjö af hverjum tíu hröpuðu daglega ofan úr eilífðinni, urðu snöggv-
ast sýnilegir sem fuglar með þanda vængi, og knosuÖust við harðan steininn.
Þar minntu þeir á tvístraöa blóðdropa sem höfðu hratað úr sári.
Tíu ár — og þá var kirkjan loks fullsmíðuö.
Viku áður en vígsluathöfnin skyldi fara fram kom skrautlegur fereykisvagn
upp breiðan nýlagðan veginn sem lá í sneiöingum upp fjallshlíðina þar sem
brattinn var minnstur. Fjórir hvítir gæðingar með rauða fjaðraskúfa bak við
eyrun strituÖust við að þoka gullreknum vagninum upp sneiðingana. Og
þegar kom upp á fj allsbrúnina varð ekillinn að sitja á strák sínum drjúga
stund og leyfa gæÖingunum að kasta mæðinni.
En einmitt frá þeim stað blasti kirkjan við farþegum vagnsins, hinum
tignu mönnum. Það var stórfengleg sjón. Þeir störðu á hana hugfangnir og
veittu því ekki athygli að vagninn hafði numið staðar. Ægifegurð þessa lista-
verks var svo yfirþyrmandi, að andspænis því var eins og snákur tímans lypp-
aðist niður í körfu sína og biti þar í halann á sjálfum sér. Eilífðin blasti við
þeim í líki steins er hófst af nöktu fjallinu og streymdi — streymdi án afláts -—-
að eilíju — upp í bláa heiðríkjuna. Gosbrunnssúlur úr steini — og hæsta
súlan hvarf þeim úr augsýn líkt og ímynduö rák úr silfri.
Svo sannarlega lofar verkið meistarann! sagði keisarinn frá sér numinn
við snilling sinn.
Og meistarinn svaraði:
Yðar hátign — þetta volduga musteri mun gnæfa hér um aldur og ævi, yöur
til vegs og dýrðar!
En keisarinn axlaði skikkju sína, hló við og sagði vandræðalega:
Nei, Drottni til vegs og dýrðar.
Síöan óku þeir nær listaverkinu til að geta virt það fyrir sér hið innra sem
ytra.
Það var jafn stórkostlegt hvar sem á það var litið. Það var tvímælalaust
gimsteinninn meðal kirkna. Og sæmdi keisaranum.
En hverju hafði hann til þess kostaö? Æ það var ekki umtals vert. Nafn-
bætur handa byggingarmeistaranum, og auk þess víðlent góz með nokkrum
hundruðum leiguliða á afviknum stað þar sem hann gæti eytt ellinni án þess
370