Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Blaðsíða 82

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Blaðsíða 82
Tímarit Máls og menningar líka, jafnvel hvort þeir séu þrátt fyrir allt ekki kristnari en hún, já hvort þeim sé ekki nauðsyn, andstætt því sem Páll segir, að taka ekki virkan þátt í starfi hennar og vera jafnvel á móti henni, vilji þeir halda í og rækta sína persónulegu kristni. 2 Orðið hjátrú hefur neikvæða merkingu sem telja má kristna; jafnvel vandaðir höfundar eiga það til að afsaka mestu vitleysur kirkjudeildanna, einsog til að mynda þátt þeirra í galdrafárinu, með „áhrifum hjátrúar". Þar að auki felur orðið í sér að til sé annar átrúnaður sem sitji í fyrirrúmi. Þrátt fyrir þetta hefur hjátrú íslendinga, sem hér verður kölluð þjóðtrú, lengi verið slík að álitamál er hvort hún hafi ekki rist álíka djúpt eða jafnvel dýpra en kristnin í hugum alls þorra fólks. Oft tókst landsmönnum að bræða þetta tvennt saman einsog sjá má ótal dæmi um í þjóðsögunum og víðar. Það er engu líkara en kristinn rétt- trúnaður hafi mátt sín harla lítils, einnig meðal frammámanna kirkjunnar, þegar harðast svarf að þjóðinni og ekki gafst fræðilegt tóm til að setja átrúnaðinum „skynsamlegar" skorður. Þótt þjóðtrúin hafi verið á miklu undanhaldi eru kristnir rétttrúnaðarmenn samt enn að hafa áhyggjur af henni. Þeir benda réttilega á, að væru íslendingar krafðir um ótvíræða afstöðu í trúarefnum, væri vísast — og hér gef ég Páli orð- ið - . . . að upp kæmi æði mörg sannfæringin sem bryti algerlega í bága við kristna kenningu, t.a.m. sú sannfæring að til séu huldumenn og alls kyns dulin öfl á sveimi í náttúrunni. Vera má að ýmsir hlustenda sjái enga mótsögn, engan árekstur milli slíkrar náttúrutrúar, sem flestum er mæta vel kunn i líki anda- og draugatrúar, og svo eiginlegrar trúar á Jesú Krist og kenningu hans. En þá stafar slíkt sennilega af því hversu illa við erum í rauninni upplýst um kristna kenningu og hversu mikið skortir á að við höfum tileinkað okkur fagnaðarerindið. Segjum nú svo að íslendingar hefðu upplýst sjálfa sig vel og rækilega um kristna kenningu og tileinkað séi fagnaðarerindið til fullnustu, væri þá „nátt- úrutrúin“ liðin undir lok? Hér er ég kominn á braut þar sem rétttrúaðir kristnir menn eru sjaldséðir. Þó að þeir viti ósköp vel að guð þeirra er með þeim annmörkum að hann opinberast eingöngu í sögunni, semsé ekki í náttúrunni, þá amast þeir við þjóðtrúnni (eða ,,náttúrutrúnni“) og það meiraðsegja án þess að spyrja sig hvemig á henni standi, hver sé og hafi verið þörf manna á slíkum 72
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.