Tímarit Máls og menningar - 01.03.1991, Page 116

fingur í rass
og krepptur hnefi
er kveðjan
ef einhver fipast í leikreglunum.
Fólk pirrast hvert á öðru
tekur bölvandi framúr.
Mynd nútímans er með öðrum orðum ekki sér-
lega glæsileg. Nútíminn tákngerist í borginni
með steinsteypu og umferð, fólk er upptekið af
sjálfu sér og rótlaust. Baksvið þessa og and-
stæða er hin óspillta náttúra sveitarinnar, líf í
harmoníu sem er horfið fyrir fullt og allt. Þessi
hugsun er að sjálfsögðu ekki ný og hefur með
nokkuð mismunandi hætti verið leiðarstef ís-
lenskra bókmennta í nokkra áratugi. Böðvar
hefur samt nokkra sérstöðu að því leyti að sýn
hans á fortíðina er sposk og án rómantískrar
glýju og reyndar leynir sér heldur ekki gaman-
semin í sýn hans á samtímann.
I heilder Heimsókn á heimaslóð mjög læsileg
ljóðabók sem situr drykklanga stund eftir í hug-
skoti lesandans að lestri loknum. Höfundurinn
nýtir hér mjög vel saman ferska myndskynjun
sína, nákvæmni í orðavali og glettna tilverusýn
svo úr verður ferskur og fjölþættur skáldskapur.
Gunnlaugur Ástgeirsson
„Völd og auðæfi“
Sigurður Pálsson. Ljóð námu völd. Forlagið 1990.
72 bls.
Góð ljóðabók getur búið yfír miklum áhrifa-
mætti. Líktog veldissprotinn minnirkonunginn
á völd hans getur hún vakið þann sem les í henni
til vitundar um völd sem hann er borinn til.
Þessi völd felast í því að mynd hvers og eins af
lífinu er að miklu leyti sköpunarverk hans
sjálfs. Fegurð hennar ræðst af hæfileikanum til
að skynja og skilja.
Yrkisefnið í sjöttu ljóðabók Sigurðar Páls-
sonar, Ljóð námu völd, er öðru fremur barátta
einstaklingsins fyrir nefndum völdum, bæði við
sjálfan sig og veröldina.
Hugmyndaheimur Ijóðanna
Ljóð námu völd skiptist í fimm hluta og ber sá
fyrsti nafn bókarinnar. í upphafsljóðinu „Húsið
mitt“ er boðið inn í höllina. Hún er ekki til-
komumikil ásýndum og efnisleg gæði er þar fá
að finna en útsýnið þaðan er þeim mun stór-
brotnara. „En það er þægilegt húsið mitt / Gjör-
ið svo vel / Fáið ykkur sæti / Verið ekki hrædd“
(7).
I ljóðinu „Einu konungar íslands“ er for-
feðranna minnst, þeirra konunga ljóðs og sögu
er sátu við skriftir „í litlum bæjum með víðáttur
í höfði“. Fóstbræður þeirra úr dýrarfkinu, fugl-
amir, sýna með flugi sínu að þrátt fyrir aldir og
ár er „Vegur sögu og ljóðs samt ennþá opinn og
frjáls“ (9).
Með ljóðinu „Einu konungar Islands“ bætist
perla í fjársjóð íslenskra ættjarðarljóða. Með
ljóðnámubókunum hefur Sigurður Pálsson auk-
ið þar stórlega við.
Af öðrum ljóðum í fyrsta hlutanum bera að
mínu viti hæst „Dylan Thomas“ og „Dansinn
sigrar". í fyrmefnda ljóðinu er ort um sólsetur
og upprisu skáldjöfursins frá Wales. Viskíflösk-
umar á White Horse Tavem halda sig hafa borið
hann ofurliði en „Þær vita ekki / að hann er
löngu farinn / loksins kominn / út úr ljóðnámu-
göngunum“ (11).
I „Dansinn sigrar" lítur Sigurður til breyting-
anna í Austur-Evrópu og lofsyngur, eins og svo
víða í fyrri bókum sínum, margbreytileika
mannlífsins:
Dans! Þú sigraðir
og sigrar þínir eru hverfulir
nýir og nýir og nýir (12)
Annar hluti bókarinnar ber nafnið „Mánaða-
ljóð“. Þar em tólf ljóð og er eitt tileinkað hverj-
106
TMM 1991:1