Tímarit Máls og menningar - 01.03.1992, Side 47
margt úr böndum, sem hafði legið í dvala undir opinberum tilskipunum
stjómvalda um að þjóðahatur væri bannað í hinum besta heimi allra
heima, hinum sovéska. Svo var stríðið búið og Stalín hélt fræga skála-
ræðu í Kreml um það, að Rússar væm þolinmóðari og merkilegri þegnar
en aðrir landsmenn. Þetta var upphaf þess, að rússnesk þjóðremba væri
gerð að opinberri stefnu ríkisins með frekari hætti en nokkur átti von á.
Þetta var líka upphaf baráttunnar gegn hinum óþjóðlegu heimsborgumm
sem ekki kunnu að meta það sem gott var og rússneskt. Heimsborgarar
reyndust svo fyrst og fremst vera gyðingar, það segir sig sjálft.
Að vera gyðingur í Rússlandi er að vera sekur um eitthvað. Þegar Júra
var unglingur var því á lofti haldið hátt og í hljóði, að hans fólk væri ekki
hollt kommúnismanum og kyndilbera hans, hinni rússnesku þjóð. Gott
ef að júðamir vom ekki beinlínis komnir í samsæri við heimsauðvaldið.
Nú löngu síðar, þegar málfrelsið er skollið á, er það útbreidd skoðun í
Rússlandi að bolsévíkabyltingin og kommúnisminn hafi verið samsæri
gyðinga og frímúrara gegn hjartahreinum og sannkristnum Rússum.
Nema hvað: Júra missti sakleysi æskunnar á hættulegum tímum.
Meðlimir Andfasískrar nefndar sovéskra gyðinga, sem hafði safnað
peningum í Rússlandshjálp í Bandaríkjunum á stríðsámnum, vom allir
skotnir á einum degi. Læknar af gyðingaættum sem unnu við Kremlar-
sjúkrahúsið voru pyntaðir til að játa að þeir hefðu stytt háttsettum
sjúklingum aldur og ætlað að drepa fleiri. Um allt land var gyðingum
hent úr störfum og næsti áfangi var Síbiría. í rauninni slapp Júra fremur
vel, en hann fékk þó heldur betur að vita hver hann var og hver staður
honum var ætlaður. Hann lauk miðskólanámi með gullmedalíu og allir
háskólar í Moskvu tóku honum vel þegar hann sótti um skólavist. Þangað
til að því kom að spyija um fimmta punktinn á eyðublöðunum, um
þjóðernið. Þá hmkku allar dyr aftur. Það er því miður fullt hjá okkur.
Ekkert pláss á garði. Það vildi Júru og nokkrum félögum hans til happs,
að í tækniskóla einum, sem ekki var hátt skrifaður og kenndi verkfræð-
ingum í efnaiðnaði, var rektor sem hundsaði fyrirmæli sem hann hafði
fengið um að taka ekki við gyðingum í skólann. Hann var svo rekinn,
eins og vonlegt var. En alræðið er skrýtið, það á það til að komast ekki
út úr ranghölum sem það hefur sjálft lagt í flókið kerfi um allt mannfé-
lagið. Það var búið að fylla fyrsta námsár í Vélfræðiskóla efnaiðnaðarins
af júðum — og það var ekki hægt að losna við þá aftur! Fyrr en þeir höfðu
TMM 1992:1
37
L