Tímarit Máls og menningar - 01.03.1992, Qupperneq 120
leg mynd af myrkri sem skellur yfir blaktandi
fána og syngjandi barnakór vefst saman við
vísanir til Walts Whitmans, það ljóð er eitt besta
ljóð bókarinnar.
Enga sérstaka furðu vekur eftir þetta að sjá
vitnað til kínverska stórskáldsins Lí Pó en í
ljóðinu „Fornleifafundur" (43) finnur ljóðmæl-
andi göngustaf skáldsins nálægt Húsafelli, „ ..
. meira en / 1200 ára gamlan en / ófúinn og
letraðan / táknum úr blá- / móðulandinu". Nafn
Lí Pó vekur ekki aðeins upp hugrenningar um
austurlenska ljóðlist heldur einnig þá upphafn-
ingu hversdagsleikans sem þar er að finna, og
áður var minnst á, en í stað vínsins sem Lí Pó
orti svo oft um verður annar austrænn drykkur
Gyrði hugleikið yrkisefni, nefnilega te. Ljóð-
mælandi sötrar „ ... sveitasælu- / te úr frönsku
héraði" úr ódýrri „ . . . krús / frá Kína . . .“ í
ljóðinu „Kvöld nærri útvarpstæki" (37) og eftir
söfnun tegrasa svo sem blóðbergs og ljónslappa
í ljóðinu „Farið til tegrasa“ (64) sjóða feðginin
sér te úr grösunum sem „ ... hafa vaxið / undir
dökku keiluQalli / sem magnar kynngi / og
góðan galdur". Ég þykist finna hér þá virðingu
fyrir hversdagslegum viðburðum sem skapar
þeim aukið gildi og gæti vísað til aldagamallrar
temenningar Kínverja. Það er fólgin í þessari
afstöðu sama hugsunin og er að baki fagurfræði
ljóðanna og sagnanna, fágun og ögun sem helst
í hendur við það sem við fyrstu sýn virðist
hversdagslegt. En textamir eru um leið á sí-
felldu iði, þeir skreppa úr höndum lesandans,
smjúga undan túlkandanum og fíngert bindiefn-
ið sem heldur brotum sagnanna saman virðist
geta breytt um form og lögun þegar minnst
varir. Ef til vill er á slíkum stundum þegar
maður undrast yfir margbreytileika svo ein-
faldra ogíágaðra texta best að hella upp á te og
minnast ljóðs kínverska skáldsins Úanns Tje
(Kínversk Ijóð frá liðnum öldum. Reykjavík
1973. Þýðandi Helgi Hálfdanarson. Bls. 91):
Þú gafst mér ljóð; sem lítinn þakkarvott
læt ég nú koma fáein blöð af te;
þau eru sprottin framá Klausturfjalli,
því afbragðs te skal afbragðs skáldi sent.
Og þegar fyllist loftið ljúfum ilmi,
lyftir þú bollanum að vörum þér
með lokuð augu, og ert í Paradís.
Kristján B. Jónasson
Bók til að borða
Þórarinn Eldjám. Óðfluga. Forlagið 1991.32 bls.
Þórarinn Eldjárn gaf út þijár ágætar ljóðabækur
1991, Hina háfleygu moldvörpu, Ort og Óð-
fluga. Það er sú síðastnefnda sem hér er til
umfjöllunar. Titillinn sjálfur er fyrsta umhugs-
unarefnið. Ég kýs hér á eftir að líta á „óðfluga“
sem atviksorð og beygi það ekki í föllum, en
það gæti auðvitað sem best verið nafnorð, í
merkingunni ljóðfluga, fluga óðsins. Þetta er
frábær titill og sambærilegur við Hliðin á slétt-
unni í margræðni sinni.
Fyrir framan kvæðin er næsta umhugsunar-
efni. Það er tilvitnun í Kötludraum sem ég finn
ekki í mínum útgáfum af því kvæði:
Býð eg ekki
bögumar þessar
greindum skáldum
né göfugum mönnum;
böm eru ei vönd
að bragsmíði ljóða
þau mega þiggja
þetta ef vilja.
Bókin er sem sagt handa börnum, en ekki þarf
að öðru leyti að hirða um hæverskar afsakanir
skáldsins.
Ljóðin eru öll bundin stuðlum og rími. Fyrir
utan venjulega ferhenda bragarhætti kemur
Þórarinn sjaldgæfari háttum að, svo sem sonn-
ettu, þulu og meira að segja dróttkvæðum hætti.
Sú vísa heitir „Egilssaga“ og er á þessa leið:
Bilað hafði bóla,
blóð úr henni flóði.
ámátlega aumur
110
TMM 1992:1