Morgunblaðið - 20.12.2014, Síða 16

VIÐTAL
Karl Eskil Pálsson
karlesp@simnet.is
„Starfsfólk flestra framhaldsskóla
landsins er að undirbúa þessar
breytingar, það er að segja að
nám til stúdentsprófs taki al-
mennt þrjú ár í stað fjögurra.
Nauðsynlegri undirbúningsvinnu
lýkur væntanlega síðar í vetur,
þar sem mennta- og menningar-
málaráðuneytið þarf að sam-
þykkja nýjar námskrár skólanna
til stúdentsprófs. Einhverjir skól-
ar koma til með að fresta þessum
breytingum, en langflestir stíga
væntanlega skrefið til fulls í þess-
um efnum frá og með næsta
hausti,“ segir Hjalti Jón Sveins-
son, skólameistari Verkmennta-
skólans á Akureyri. Hann er jafn-
framt formaður
Skólameistarafélags Íslands og
Félags íslenskra framhaldsskóla.
Hjalti segir að nokkrir skólar
bjóði nú þegar upp á þriggja ára
nám, svo sem Kvennaskólinn í
Reykjavík, Framhaldsskólinn í
Mosfellsbæ og Menntaskólinn á
Tröllaskaga.
„Nemendur þessara skóla hafa
tekið þessum kosti vel og flestir
ljúka náminu á þremur árum. Við
vitum hins vegar að ekki geta allir
lokið náminu á þessum tíma. Sum-
ir nemendur þurfa lengri tíma og
ástæðurnar geta verið margvísleg-
ar og þess vegna verða skólarnir
að gera ráð fyrir því að námið taki
ekki í öllum tilvikum þrjú ár.
Þetta geta til dæmis verið nem-
endur sem ákveða að skipta um
braut eftir fyrsta veturinn og þeir
sem koma ekki nægilega vel und-
irbúnir úr grunnskóla.“
Hvítbókin grundvöllur
frekari umræðna
Í Hvítbók menntamálaráðherra,
sem er ætlað að vera grundvöllur
frekari umræðna og samráðs við
alla þá sem hag hafa af menntun,
er stefnt að því að 60% nem-
enda ljúki námi úr framhaldsskóla
á tilsettum tíma en hlutfallið er nú
liðlega 40%. „Þessu markmiði verði
náð með því að endurskipuleggja
námstíma og stytta nám til loka-
prófa, draga úr brotthvarfi og
breyta skipulagi starfsmenntunar.
Lagt er til að nám til stúdentsprófs
miðist við þriggja ára námstíma og
jafnframt verði unnið að styttingu
starfsnáms,“ segir í Hvítbók.
Hjalti Jón segir flókið og vanda-
samt verk að gera nýja námskrá,
enda brautir skólanna á margan
hátt ólíkar. „Það gefur líka augaleið
að stytting námsins um eitt ár kall-
ar á breytingar á nánast öllum svið-
um. Í mínum skóla hefur þessi
vinna verið ákaflega gefandi og
skemmtileg og ég er viss um að í
kjölfarið opnast nemendum enn
fleiri dyr inn í framtíðina. Vissulega
eru margir sem hafa efasemdir um
styttinguna og við eigum að hlusta
á og taka tillit til slíkra radda.
Framhaldsskólar landsins gegna
margþættu hlutverki, þeir eiga
meðal annars að stuðla að alhliða
þroska allra nemenda og virkri
þátttöku í lýðræðisþjóðfélagi með
því að bjóða öllum nám við hæfi.“
Bitnar á fámennari skólum
Hjalti Jón segir að með styttingu
námsins fækki námsgreinum sem
nemendur taka til stúdentsprófs,
námið verði þó áfram fjölbreytt.
„Sumir kollegar mínir í bekkjar-
skólum fullyrða að þetta verði skref
aftur á bak, þeir geti ekki undirbúið
nemendur undir háskólanám jafn
vel og í núverandi kerfi. Ég get
tekið undir þessar áhyggjur stjórn-
enda bekkjarskólanna, sem bjóða í
flestum tilvikum eingöngu upp á
bóknám. Ef við lítum hins vegar á
skólana sem bjóða upp á fjölbreytt-
ara nám verður fækkun nemenda
ekki jafnmikil hlutfallslega.
Ég get nefnt minn skóla sem
dæmi, við vitum að um þriðjungur
nemenda Verkmenntaskólans á Ak-
ureyri getur ekki lokið náminu á
þremur árum og til þeirra verður
að taka fullt tillit.“
Hann segir að rekstur fámennra
skóla á landsbyggðinnni verði
þungur þar sem erfitt verði að
halda faggreinakennurum í fullu
starfi. „Sérstaklega þegar sífellt
er verið að fara fram á hagræð-
ingu í rekstri um leið og gera má
ráð fyrir fækkun nemenda vegna
styttingar námsins. Ég hef þess
vegna áhyggjur af framtíð þessara
skóla og við bætist að árgangar
næstu ára eru fámennari en und-
anfarin ár.“
Hjalti Jón segir að nemendurnir
verði alltaf að vera í fyrsta sæti,
óháð búsetu. Skólunum beri að
veita öllum nemendum á fram-
haldsskólastigi aðgang að námi og
þess vegna verði að leita leiða til
að tryggja skólastarf um land allt.
„Umræður um að sameina fá-
menna skóla hafa skotið upp koll-
inum, en í mínum huga er hyggi-
legra að stuðla að auknu
samstarfi. Ég sé fyrir mér að litlu
skólarnir geti leitað til stóru skól-
anna um ýmis mál. Tækninni
fleygir fram og við eigum að nýta
okkur hana eins og kostur er.“
Eldri nemendur
verði ekki útilokaðir
Rætt hefur verið um að skerða
aðgengi eldri nemenda að bóknámi
í framhaldsskólum landsins.
„Ég trúi því ekki að þetta verði
niðurstaðan, en þetta eru vissu-
lega skilaboðin. Ég ætla rétt að
vona það að þessir eldri nemendur
geti fengið inngöngu, þar sem
pláss er fyrir hendi á annað borð.
Þeir verða hins vegar ekki í for-
gangi. Við höfum mörg dæmi um
flotta nemendur sem hafa sest á
skólabekk eftir 25 ára aldurinn.
Þessum nemendum hefur upp til
hópa liðið vel í náminu og kenn-
arar segja að þeir hafi góð og já-
kvæð áhrif á yngri nemendur. Í
mínum huga standa framhalds-
skólar á margan hátt á krossgöt-
um, en með aukinni samræðu allra
um uppbyggingu og starfsemi
menntastofnana landsins, kvíði ég
ekki framtíðinni.“
Framhaldsskólar á krossgötum
 Starfsfólk framhaldsskóla undirbýr þá breytingu að nám til stúdentsprófs taki almennt þrjú ár í stað
fjögurra  Formaður Skólameistarafélags Íslands segir að með þessu gætu fleiri dyr opnast fyrir nemendur
Ljósmynd/Þröstur Ernir Viðarsson
Bjartsýnn Hjalti Jón Sveinsson, skólameistari VMA, segir að með styttingu
náms til stúdentsprófs fækki námsgreinum en námið verði áfram fjölbreytt.
Ferðaleikhúsið, sem einnig geng-
ur undir nafninu Light Nights,
verður með jólaflóamarkað í dag,
laugardaginn 20. desember, frá
kl. 14-18 á Baldursgötu 37 í
Reykjavík.
Á boðstólum verður mikið úr-
val af fatnaði og skóm, bæði nýj-
um og gömlum, ásamt marg-
víslegum öðrum varningi, segir í
tilkynningu.
Jólaflóamarkaður
Lokaspretturinn
er hafinn hjá
Jólaþorpinu í
Hafnarfirði og
verður opið frá
laugardegi til
Þorláksmessu.
Opnunartíminn
um helgina er
klukkan12-18 á
laugardeginum,
11-18 á sunnudeginum og á mánu-
dag og á Þorláksmessu er opið frá
16-21.
„Það verður margt girnilegt í
söluhúsunum okkar og heilmikil
dagskrá á jólasviðinu,“ segir í til-
kynningu frá Jólaþorpinu.
Jólasveinar verða á svæðinu
klukkan 14-16 í dag og verður
Grýla kynnir. Kór Öldutúnsskóla
kemur fram klukkan 13.30, Gafl-
arakórinn klukkan 14 og Stefán
Hilmarsson klukkan 14.30.
Lokaspretturinn hjá
Jólaþorpinu hafinn
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 2014
STUTT
Krossgátubók ársins 2015 er komin
í verslanir. Þetta er 32. árgangur
bókarinnar sem hefur ætíð notið
mikilla vinsælda hjá áhugafólki um
krossgátur.
Krossgátubókin er mikil að vöxt-
um, 68 síður, og eru gáturnar bæði
fyrir nýliða í fræðunum og þá sem
lengra eru komnir. Lausnir ann-
arrar hverrar gátu eru aftast í bók-
inni. Forsíðumyndin er að venju
eftir Brian Pilkington teiknara.
Hún er af þekktri persónu, Guðna
Ágústssyni, fyrrverandi landbún-
aðarráðherra.
Krossgátubók ársins 2015 fæst í
bókaverslunum og öllum helstu
blaðsölustöðum landsins. Útgefandi
sem fyrr er Ó.P.-útgáfan, Granda-
garði 13, Reykjavík, en eigandi
hennar er Ólafur Pálsson. Prent-
tækni ehf. prentaði.
Krossgátubók árs-
ins 2015 komin út
Með styttingu framhaldsskóla-
námsins fækkar ekki aðeins nem-
endum skólanna, starfsfólki fækk-
ar líka. Ekki eru þó til nákvæmar
tölur í þessum efnum. Hjalti Jón
segir að háskólar landsins geri rík-
ar kröfur til framhaldskólanna um
að búa nemendur sína vel undir
háskólanám og þeir eigi líka að
gera það.
„Með því að þróa kennsluhætti
og starfsemina enn frekar, geri ég
mér vonir um að styttingin þurfi
ekki að bitna á náminu og að nem-
endurnir verði vel í stakk búnir til
að hefja háskólanám. Það eru viss
tímabil á starfstímaframhalds-
skólanna sem mætti nýta betur, til
dæmis prófamánuðirnir desember
og maí, svo ég nefni einhver dæmi
en auk þess mun skólaárið lengj-
ast aðeins.
Sem betur fer hefur samvinna
skólastiganna aukist á und-
anförnum árum, bæði á milli
grunnskóla og framhaldsskóla og
framhaldsskóla og háskóla en það
mætti vera ennþá meira. “
Aukin samvinna skólastiga
NEMENDUM OG STARFSMÖNNUM FÆKKAR
15% afsláttur
af tauferðatöskum
Sími: 528 8800
drangey.is
Smáralind
Stofnsett 1934
Töskur
Hanskar
Seðlaveski
Ferðatöskur
Tölvutöskur
Belti
Skart og skartgripaskrín
Góðar vörur
Sanngjarnt verð
Persónuleg þjónusta
Kíktu inn á drangey.is
Ítarlegar upplýsingar
www. drangey.is