Dagblaðið Vísir - DV - 23.04.2010, Blaðsíða 21

FRÉTTIR 23. apríl 2010 FÖSTUDAGUR 21
Árið 1966 reitti John Lennon kristið fólk, einkum og sér í lagi kaþólikka, víða um heim til reiði þegar
hann sagði að Bítlarnir væru „stærri en Jesús“. Páfagarður fordæmdi ummæli Lennons þá, en fyrirgaf
honum árið 2008. Nú, fjörutíu árum eftir að hljómsveitin liðaðist í sundur, hefur Páfagarður stigið skref-
inu lengra og veitt Bítlunum fulla aflausn.
BÍTLUNUM
VEITT AFLAUSN
„Kristnin mun víkja. Hún mun
skreppa saman og hverfa. Um það
þarf ekkert að deila, ég hef rétt fyrir
mér og tíminn mun leiða það í ljós.
Við erum vinsælli en Jesús núna;
ég veit ekki hvort hverfur fyrst, rokk
eða kristni.“
Þessi ummæli lét John Lennon
sér um munn fara í viðtali árið
1966, auk þess sem hann hafði
miður fögur orð um gáfnafar læri-
sveinanna, og uppskar í kjölfar-
ið alþjóðlega fordæmingu af hálfu
kristinna manna. Vart þarf að taka
fram að ummælin féllu ekki í góð-
an jarðveg hjá ráðamönnum í Páfa-
garði, enda hafði allt sem Bítlarnir
stóðu fyrir sannfært þá kuflklæddu
um að Bítlarnir væru lítið annað en
uppspretta slæmra og neikvæðra
áhrifa.
En nú, þegar um fjörutíu ár
eru liðin síðan hljómsveitin rann
sitt skeið á enda, hafa ráðamenn
í Páfagarði ákveðið að sjá aumur
á Bítlunum, lifandi og liðnum, og
veitt þeim aflausn.
Ef ekki fyrir Bítlana
Aflausnin var samþykkt af Benedikt
XVI páfa og kaþólska kirkjan hefur
opinberlega fyrirgefið Bítlunum
hinar ýmsu yfirsjónir og óhóf og
jafnvel gengið svo langt að hylla þá
sem „dýrmætan gimstein“.
Í forsíðugrein dagblaðs Páfa-
garðs, L’Osservatore Romano,
er farið fögrum orðum um af-
rek Bítlanna og „fallegar laglín-
ur“ þeirra lofaðar í hástert. Einnig
er varpað fram spurningunni um
„hvernig popptónlistin hefði orðið
ef ekki hefði verið fyrir Bítlana?“
Í ótrúlegri kúvendingu lætur
kaþólska kirkjan nú af fyrri vand-
lætingu og reiði vegna guðlasts,
fíkniefnaneyslu, og jafnvel kenn-
inga um djöfulleg skilaboð sem
áttu að leynast í tónlist hljómsveit-
arinnar.
Engir dýrðlingar
Reyndar velkjast ráðamenn í Páfa-
garði ekki í vafa um að fjórmenn-
ingarnir frá Liverpool; John, Paul
George og Ringo, voru engir dýrð-
lingar, en vilja þó undirstrika það
gagnvart aðdáendum þeirra að
þeir hafi alls ekki verið þeir sem
höguðu sér hvað verst í heimi rokk-
tónlistar þeirrar kynslóðar.
Í greininni í L’Osservatore
Romano, sem ber fyrirsögnina Sjö
ár sem skóku tónlistina, segir: „Það
er satt að þeir neyttu fíkniefna,
nutu óhófs sökum eigin velgengni,
sögðu jafnvel að þeir væru stærri
en Jesús og sendu frá sér dularfull
skilaboð, sem jafnvel voru djöful-
leg.“
Ennfremur segir að Bítlarn-
ir hafi hugsanlega ekki verið besta
fyrirmynd æsku þess tíma, en „þeir
voru engan veginn sú versta. Fal-
legar laglínur þeirra breyttu tón-
listinni og halda áfram að veita
ánægju“. Til að hnykkja á lofinu
er sagt í greininni að en þann dag
í dag séu Bítlarnir huggun gegn
stöðugri árás hljómplötuiðnaðar-
ins á tónlistarunnendur.
Lennon fyrirgefið 2008
Reyndar var John Lennon fyrir-
gefið að einhverju leyti árið 2008,
þegar fjörutíu ár voru liðin frá út-
gáfu The Beatles, hvíta albúmsins.
Þá sagði í L’Osservatore Romano
að „eftir öll þessi ár virtist sem um
væri að ræða gort ensks drengs úr
verkamannastétt sem ætti í vand-
ræðum með að höndla óvæntan
frama“.
Í þeirri grein segir að „aðeins
snobbarar“ horfi framhjá tónlist
Bítlanna, sem hafi staðist tímans
tönn og verið hvatning til handa
margra kynslóða tónlistarmanna.
Óhætt er að segja að stefnu-
breyting kaþólsku kirkjunnar gagn-
vart Bítlunum er ótrúleg, ekki síst í
ljósi þess að hún var í fararbroddi
þeirra sem fordæmdu ummæli
Lennons, og Bítlarnir fóru alla
jafna ekki leynt með ímugust þeirra
á skipulögðum trúarbrögðum. Síð-
ar, eftir að fjórmenningarnir höfðu
hver haldið sína leið, sagði Lennon
í einu laga sinna að „Guð væri hug-
tak sem fólk notaði til að mæla eig-
in sársauka“.
Líflátshótanir
og plötubrennur
Einkum og sér í lagi gætti mikillar
reiði í garð Bítlanna í Bandaríkj-
unum þar sem íhaldssamt kristið
fólk hlóð bálkesti úr plötum hljóm-
sveitarinnar. Í Suðurríkjunum bár-
ust fjórmenningunum líflátshótan-
ir og útvarpsstöðvar hættu að leika
tónlist þeirra.
Árið 1978 skrifaði John Lennon
að hann gleddist yfir þeirri úlfúð sem
ummælin vöktu því líf hans með
hljómsveitinni hefði breyst í gildru.
John Lennon þakkaði Jesú fyrir að
dagar tónleikaferðalaga runnu sitt
skeið á enda. Ef hann hefði ekki
móðgað „hið afar kristna Ku Klux
Klan“ þá hefði hann þurft að dvelja
áfram með „skirkusflónum“.
George Harrison og Paul
McCartney skírðust báðir til kaþ-
ólskrar trúar, en hvorugur iðkaði
trúna. Síðla á sjöunda áratugnum
hrifust fjórmenningarnir allir af
austrænni speki, í mismiklum mæli
þó. George Harrison varð seinna
dyggur fylgismaður Hare Krishna-
hreyfingarinnar.
Hafa um annað að tala
Það kann vel að vera að Páfagarður
hafi fyrirgefið Bítlunum „djöfulleg“
skilaboð þeirra, en Ringo Starr seg-
ir að hann láti sér það í léttu rúmi
liggja. Ringó upplýsti í júlí að hann
hefði loksins fundið trúna. „Guð er
líf mitt,“ sagði Ringo og bætti við að
hann héldi að leit hans að honum
hafi staðið yfir síðan á sjöunda ára-
tugnum.
Í viðtali við sjónvarpsstöð CNN
sagði Ringo: „Sagði Páfagarður
ekki að við værum djöfullegir, eða
mögulega djöfullegir – og samt hafa
þeir fyrirgefið okkur? Ég held að þeir
hafi annað og meira að tala um en
Bítlana.“
KOLBEINN ÞORSTEINSSON
blaðamaður skrifar: kolbeinn@dv.is
Síðar, eftir að fjórmenning-arnir höfðu hver haldið sína
leið, sagði Lennon í einu laga sinna
að „guð væri hugtak sem fólk notaði
til að mæla eigin sársauka“.
Bítlaplötum kastað á bálköst
Bítlunum bárust líflátshótanir frá Ku
Klux Klan í kjölfar ummæla Lennons.
Stærri en Jesús? John
Lennon reitti marga til reiði
með ummælum sínum.
LAUSATÖK OG
AÐGERÐALEYSI