Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.2012, Blaðsíða 24

24 Erlent 30. mars–1. apríl 2012 Helgarblað
n Engar tölur til um fjölda dauðarefsinga í Kína n 20 ríki dæma til dauða
Þúsundir teknar
af lífi árið 2011
A
ð minnsta kosti 676 fang-
ar voru líflátnir á síðasta
ári samkvæmt tölum sem
mannréttindasamtök-
in Amnesty International
birtu í vikunni. Talið er að þessi
fjöldi sé hins vegar mun meiri þar
sem engar tölur liggja fyrir um
fjölda líflátinna fanga í Kína, fjöl-
mennasta ríki heims. Amnesty gerir
ráð fyrir því að fleiri þúsund fang-
ar hafi verið líflátnir þar á síðasta
ári. Þá er einnig talið að fjöldi líflát-
inna fanga í íran sé ónákvæmur en
samkvæmt skýrslu Amnesty voru
staðfestar aftökur þar í landi 360
á síðasta ári. Hvíta-Rússland var
eina Evrópuríkið sem tók fanga af
lífi á síðasta ári. Árið 2009 voru að
minnsta kosti 714 fangar teknir af
lífi og 527 árið 2010.
Teknir af lífi í 20 ríkjum
Dauðarefsingar voru framkvæmdar
í 20 ríkjum heimsins af 198 á síðasta
ári. „Mikill meirihluti ríkja hefur
horfið frá dauðarefsingum,“ segir
Salil Shetty, aðalritari Amnesty
International. „Okkar skilaboð
til leiðtoga þessa einangraða
minnihluta eru þessi: þið eruð skrefi
á eftir öðrum ríkjum,“ segir hún.
Dauðarefsingum í Mið-Austur-
löndum fjölgaði mikið árið 2011
frá árinu 2010, eða um 50 prósent. Í
Írak voru að minnsta kosti 64 fang-
ar teknir af lífi, 360 í Íran, 82 í Sádi-
Arabíu og 41 í Jemen. Að minnsta
kosti þrír voru teknir af lífi í Íran fyrir
glæpi sem þeir frömdu áður en þeir
náðu átján ára aldri. Í skýrslu Am-
nesty International er tekið fram að
slíkt sé brot á alþjóðalögum.
Slæmur félagsskapur
Í Bandaríkjunum voru 43 fangar líf-
látnir en Bandaríkin eru eina ríkið
sem tilheyrir G8, samtökum stærstu
efnahagsvelda heims, sem leyfir af-
tökur. 46 aftökur voru framkvæmdar
í Bandaríkjunum árið 2010. Amnesty
fagnar því að einhver árangur virðist
vera að nást í baráttunni gegn dauða-
refsingum en 34 ríki Bandaríkjanna
leyfa aftökur. „Þetta er ekki félags-
skapur sem við viljum vera í: Kína,
Sádi-Arabía, Íran og Írak,“ segir Suz-
anne Nossel, framkvæmdastjóri Am-
nesty í Bandaríkjunum, í samtali við
AP-fréttastofuna. Engar dauðarefs-
ingar voru framkvæmdar í Evrópu
að Hvíta-Rússlandi undanskildu. Þar
voru tveir teknir af lífi árið 2011.
„Við sjáum smávægilegan árangur
í þessari baráttu. Þetta mun ekki
gerast á einni nóttu en við erum
sannfærð um það að dag einn munu
dauðarefsingar heyra sögunni til,“
segir Salil Shetty.
Einar Þór Sigurðsson
blaðamaður skrifar einar@dv.is
„Við erum
sannfærð um
það að dag einn munu
dauðarefsingar heyra
sögunni til.
Lítil skref í einu Salil Shetty er
aðalritari Amnesty International. Hann
segist sannfærður um að dag einn muni
dauðarefsingar heyra sögunni til.
Dauðarefsingar árið 2011
Ameríka
Bandaríkin voru eina
ríki Ameríku sem fram-
kvæmdi dauðarefsingar
árið 2011. 43 aftökur
fóru fram í 13 ríkjum. Af-
tökum í Bandaríkjunum
hefur fækkað nokkuð
frá árinu 2001 þegar 78
voru teknir af lífi.
Afríka
sunnan Sahara
Amnesty tekur fram að tals-
verður árangur hafi náðst í
Afríku á undanförnum árum.
Yfirvöld í Benín undirbúa nú
bann við dauðarefsingum
auk þess sem engar aftökur
voru framkvæmdar í Nígeríu
og Síerra Leóne. Stjórnlaga-
nefnd í Gana hefur lagt til
að dauðarefsingar verði
bannaðar í stjórnarskrá.
Samkvæmt tölum Amnesty
voru 22 teknir af lífi í þremur
Afríkuríkjum sunnan Sahara:
Sómalíu, Súdan og Suður-
Súdan. Aðeins 14 Afríkuríki af
49 leyfa dauðarefsingar.
25
15
30
40
20
35
45
Sífellt færri ríki dæma til dauða
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
Fjöldi ríkja sem framfylgdi dauðadómum árin 1991–2011
Á
r
HeimiLd: AmneSTy inTernATionAL
Vann launalaust í sautján ár:
Þræll fær bætur
Kasuma Nandina, 57 ára konu frá
Sri Lanka, hafa verið dæmar bæt-
ur eftir að hafa starfað sem þræll
vellauðugrar fjölskyldu í Sádi-
Arabíu í sautján ár.
Nandina yfirgaf heimaland sitt
árið 1994 eftir að hún fékk tilboð
um að starfa sem vinnukona hjá
fjölskyldu í Riyadh, höfuðborg
Sádi-Arabíu. Öll loforð um laun
voru svikin og var Nandinu haldið
innilokaðri á heimilinu í sautján
ár. Hún fékk ekki að hafa samband
við fjölskyldu sína á Sri Lanka og
var varla hleypt út fyrir hússins
dyr.
Það var svo fyrir tveimur árum
þegar dóttir konunnar fór að
grennslast fyrir um afdrif móður
sinnar að hjólin fóru að snúast.
Utanríkisráðuneyti Sri Lanka fór
í málið og fóru fulltrúar á vegum
þess til Sádi-Arabíu til að finna
hana. Svo fór að Nandina fannst
á heimili umræddrar fjölskyldu í
Riyadh og fékk hún þá loks að fara
aftur til Sri Lanka. Konan höfðaði
mál og hefur nú fengið greiddar
2,4 milljónir króna í bætur.
Talið er að um 600 þúsund
farandverkamenn séu við störf í
Sádi-Arabíu en talsverður fjöldi
þeirra kemur einmitt frá Sri Lanka.
Fékk nýtt andlit:
Á góðum
batavegi
Richard Lee Norris, 37 ára
Bandaríkjamaður, sem gekkst
undir andlitságræðslu á dögunum
er á góðum batavegi að sögn
lækna.
Richard fékk
byssukúlu í
andlitið fyrir
fimmtán
árum
með þeim
afleiðingum
að andlit
hans
afmyndaðist
eins og sést á
meðfylgjandi
mynd. Þurftu
læknar að
taka nef
hans og varir
af í kjölfar
slyssins.
Richard gekkst undir
ágræðsluna í síðustu viku á
háskólasjúkrahúsinu í Maryland
í Bandaríkjunum. Breska
ríkisútvarpið, BBC, hefur eftir
læknum að bati hans hafi verið
stórkostlegur. Hann sé þegar
kominn með tilfinningu í andlitið
og farinn að bursta tennur og raka
sig. Þá finnur hann lykt.
Aðgerðin sem um ræðir er
ein sú umfangsmesta sem gerð
hefur verið á þessu sviði í sögu
læknavísindanna. Aðgerðin sjálf
tók 36 klukkustundir en notast
var við líffæri úr líffæragjafa. Fékk
hann meðal annars tennur, nef,
tungu og kjálka.
Fyrsta andlitságræðslan var
framkvæmd í Frakklandi árið 2005
en þá var nýtt andlit grætt á konu
sem varð fyrir árás hunds.
Evrópa og Mið-Asía
Tveir karlmenn voru teknir af lífi í
Hvíta-Rússlandi og er það eina Evr-
ópuríkið þar sem aftökur fóru fram.
Engar aftökur fóru fram í Mið-Asíu
samkvæmt upplýsingum Amnesty.
Asía-Kyrra-
hafssvæði
Engar tölur eru til um
aftökur í Kína árið 2011. 51
aftaka fór fram í sjö ríkjum
Asíu sem eiga strendur að
Kyrrahafinu og 833 nýir
dauðadómar voru kveðnir
upp í 18 ríkjum. Engum
dauðadómum var fram-
fylgt í Singapúr og ekki
heldur í Japan sem hefur
ekki gerst undanfarin 18 ár.
Mið-Austurlönd
og Norður-Afríka
558 dauðadómum var fram-
fylgt í átta ríkjum í Mið-Aust-
urlöndum og Norður-Afríku.
Staðfestir nýir dauðadómar
árið 2011 voru 750 í fimmtán
ríkjum. Erfitt reyndist að fá
tölur frá Líbíu, Sýrlandi og
Jemen vegna átaka á síðasta
ári. Þannig fengust engar tölur
frá Líbíu en ekki er vitað til
þess að nokkrir dauðadómar
hafi verið kveðnir upp eða
þeim framfylgt. Langflestir
dauðadómarnir voru kveðnir
upp í Írak, Íran, Sádi-Arabíu
og Jemen.
Karabíska hafið
Engar aftökur fóru fram
á svæðinu á síðasta ári.
Þó voru sex aftökudómar
kveðnir upp í þremur
ríkjum: Gvæjana, St.
Lúsíu og Trínidad og Tóbagó.
Dauðadómum hefur fækkað
mikið á undanförnum árum.