Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.2012, Blaðsíða 34

34 Viðtal 30. mars–1. apríl 2012 Helgarblað
Þ
að hefur alltaf verið mikill
mótþrói í mér. Ég hef alltaf
rekist mjög illa í hópi og ver-
ið að því leyti svolítill einfari.
Ég hef ekki tilheyrt neinum
flokkum eða hreyfingum og mér er
aldrei boðið í rótarí eða frímúrarana
eða svoleiðis samtök,“ segir Egill
Helgason í léttum tón.
Allir svo litlir
Egill er borinn og barnfæddur í Vest-
urbænum þar sem hann sleit barns-
skónum í nágrenni við kirkjugarðinn
á Suðurgötu og Melavöllinn sáluga.
KR- ingur í húð og hár en það er
reyndar eina félagið sem hann hef-
ur tilheyrt. „Vestan við læk, rétt fyr-
ir ofan kirkjugarðinn,“ segir hann
og bætir við: „Á besta stað á bæn-
um, í yndislegu hverfi, átti góða for-
eldra og hamingjusama bernsku.“
Skólagöngu sína hóf hann í Vestur-
bæjarskólanum. „Ég byrjaði í gamla
Öldugötuskólanum, sem er Vestur-
bæjarskóli. Hann var í gömlu húsi
þar sem Stýrimannaskólinn var áður.
Þetta var dásamlega lítill og fallegur
skóli þar sem voru bara tveir bekkir í
hverjum árgangi. Allir voru svo litlir,
meira að segja kennararnir voru líka
litlir í minningunni,“ segir hann bros-
andi. „Þetta var algjör paradís. Svo
þurftum við að fara í Melaskóla, það
var dálítið erfitt, okkur var eiginlega
bara hent þarna í þennan stóra skóla,
við vorum svo vön að vera í svona
litlum skóla en vöndumst fljótt.“
Ætlaði að verða rithöfundur
Egill fór hina hefðbundnu vestur-
bæjarleið. Næst lá leiðin í Hagaskóla
og þaðan í MR þar sem hann flosnaði
fljótlega upp úr námi og fór svo í MH
en kláraði ekki heldur þar. Seinna
lærði hann blaðamennsku í París.
„Ég er svona „drop-out.“ Ég hef allt-
af haft ákveðinn mótþróa gagnvart
yfirvaldi og því að fara svona hefð-
bundnar leiðir í lífinu. Ég datt út úr
skóla, ætlaði að verða rithöfundur
á þessum tíma. Það átti nú ekki að
verða,“ segir hann kíminn. „Kannski
skorti mig einbeitinguna, kannski
skorti mig bara hæfileikana. Síðan
var ég mikið svona í slarki og dálít-
ið mikið fullur að rífa kjaft og svona.
Einhvern veginn dálítið öfugsnúinn
bara,“ segir Egill einlægur.
Gerði hluti af rangri ástæðu
Hann segist ávallt hafa farið sínar
eigin leiðir og lengi framan af hafi
hann gert í því að synda á móti
straumnum. Sem dæmi um mót-
þróann nefnir hann fyrstu kosning-
arnar sem hann kaus í. „Það voru
forsetakosningarnar 1980 þegar Vig-
dís Finnbogadóttir var kosin. Ég kaus
mann sem hét Pétur Thorsteinsson
því að kvöldið fyrir kosningarnar var
hann í sjónvarpinu og það var svona
bert á milli buxna og sokkana,“ segir
Egill hlæjandi og tekur upp bux-
urnar og sýnir bert á milli buxna og
sokka. „Mér fannst ég verða að kjósa
hann bara af því að mér fannst þetta
svo frábært. Ég gerði marga hluti af
svona rangri ástæðu. Ég held að mér
hafi alltaf leiðst stjórnmálaflokkar
og svona yfirdrepsskapur og hræsni.
Það fór alltaf svolítið mikið í mínar
fínustu.“
Hafði ekki áhuga á stjórnmálum
Reyndar fóru stjórnmál svo mikið í
taugarnar á Agli að hann sýndi þeim
engan áhuga fyrr en eftir þrítugt. „Ég
hafði engan áhuga á stjórnmálum
mjög lengi. Ég hafði reyndar svo-
lítinn áhuga sem barn. Þá bjó ég til
svona þingkosningar með myndum
af þingmönnum sem ég setti í kattar-
tungupakka,“ segir hann og skell-
ir upp úr. „Þá var ég bara lítill strák-
ur. Svo hafði ég bara engan áhuga á
stjórnmálum fyrr en eftir þrítugt. Ég
var eiginlega bara í bókmenntun-
um. Þegar ég fór að sjá um Kiljuna þá
var það svona svolítil heimkoma. Ég
hafði mikinn áhuga á bókmenntum,
listum og menningu og því öllu.
Ég fór að lesa einhverjar bækur
um stjórnmál og eitthvað kviknaði.
Þá einhvern veginn varð það mitt
lífsviðurværi að fjalla um stjórn-
mál. Það komu og fóru ríkisstjórnir
á Íslandi meðan ég var ungur mað-
ur en ég tók ekkert eftir því. Eina sem
ég hafði kannski einhvern áhuga á
var Vilmundur Gylfason á sínum
tíma. Af því að hann var svona „re-
bel“ gegn þessu kerfi. Ísland var svo
hryllilega staðnað á þessum tíma,
spillt og leiðinlegt land.“
Fékk lestrareitrun
í jólabókaflóðinu
Bækur hafa átt hug Egils síðan hann
var barn. „Ég las ógeðslega mikið
alveg frá bernsku – og ég geri það
reyndar enn. Ég les alveg hrikalega
mikið, margar bækur á viku,“ seg-
ir Egill sem segist þó ekki vera neitt
sérstaklega hraðlæs. „Ég er bara sí-
lesandi. Sumt þekkir maður það vel
að maður skautar yfir. Sérstaklega
eins og núna fyrir jólin þegar það
kom út svona mikið af góðum bók-
um sem við vorum að fjalla um í Kilj-
unni, þá var ég kominn með lestrar-
eitrun. Ég reyni að lesa það sem ég er
að fjalla um.“
Egill hefur sankað að sér „borgara-
legri“ menntun, eins og hann orðar
það. „Ég er ágætlega vel lesinn. Ég er
með góðan grunn, ég hef lesið rúss-
neskar, þýskar, franskar, enskar og
klassískar bókmenntir. Þó ég hafi
ekki farið í háskóla þá er ég ágæt-
lega menntaður á þessu sviði. Ég er
líka vel að mér í tónlist og myndlist.
Ég sóttist eftir því þegar ég var ungur
maður að mennta mig á dálítið fjöl-
breyttan hátt. Þegar ég var að ferðast
í útlöndum þá plægði ég í gegnum
heilu söfnin. Ég fór á leiksýningar
og lagði mikla áherslu á að ná mér
í svona góða borgaralega menntun
á þessu sviði.“ Hann talar einnig sjö
tungumál. „Ég á dálítið gott með að
læra tungumál. Sumt hef ég bara
pikkað upp. Mikið í gegnum lestur og
svo þegar maður er að ferðast. Ég tala
norsku, dönsku, sænsku, frönsku,
þýsku, ensku og svo er ég slarkfær í
grískunni.“
Anarkismi og pönk
Egill er þekktastur fyrir þætti sína
Silfur Egils sem hafa verið á skján-
um núna í rúman áratug, á tveimur
sjónvarpsstöðvum. Auk Silfursins
er hann með bókmenntaþáttinn
Kiljuna. Fjölmiðlaferill Egils hófst
snemma. „Ég byrjaði 21 árs, í maí
1981 á Helgartímanum. Við Illugi
Jökulsson vorum rúmlega tvítugir
með helgarblað Tímans. Við vor-
um að skrifa um alls konar skrýtna
hluti, anarkisma og pönk. Andinn
á þessum tíma var svona frekar að
vera á móti heldur en að vera með,“
segir Egill og er þakklátur fyrir
reynsluna.
„Þetta var svona þessi alvöru
skóli blaðamennsku. Maður þurfti
að standa vaktina, standa sína plikt
og fylla síðurnar. Krafan var mikil
um bæði að það væri svolítið krass-
andi efni og skemmtilegt líka. Manni
var bara hent út í djúpu laugina og
maður synti. Ég tel að það sé miklu
betra að byrja sem skrifandi blaða-
maður. Ég er mikið á móti því að
fólk byrji í sjónvarpi eða bara með
míkrófóninn. Hitt er svo miklu betri
skóli. Þú þarft að aga hugsunina og
læra vinnubrögðin.“
Meira stuð hjá Agli
Leið Egils lá svo í sjónvarpið eftir
reynslurík ár í blaðamennskunni.
„Ég gerði fyrst þætti fyrir sjónvarpið
1988 sem fjölluðu um þjóðarkarakter
Íslendinga. Ég var að vinna á frétta-
stofu Sjónvarps og svo fréttastofu
Stöðvar 2. Ég held ég hafi nú aldrei
fundið mig í því, það átti ekkert sér-
staklega vel við mig.“
Þegar Skjárinn fór í loftið í kring-
um aldamótin síðustu var leitað til
Egils „Þar voru menn sem voru með
einhverja hugmynd um að það væri
hægt að byggja upp einhvern þjóð-
málaþátt í kringum mig sem byrjaði
fyrir kosningarnar 1999. Fólki fannst
að það væri meira stuð hjá mér en
hinum. Svo er þetta búið að ganga
í gegnum svo margt,“ segir Egill og
tekur fram að það sé ekki alltaf auð-
velt að halda úti svona þætti.
Áhugi á þjóðfélags-
málum hefur dvínað
„Það er ekki einfalt að halda svona
úti eins og hlutirnir eru. Fyrstu árin
var þetta voðalega mikið stjórnmála-
menn og stjórnmálakarp, svo ein-
hvern veginn hætti það að vera vin-
sælt. Þá fór ég meira út í svona dýpri
og þyngri viðtöl og pælingar. Svo kom
hrunið, þá varð þessi ofboðslega
Sjónvarpsmaðurinn Egill Helgason
segist vera einfari sem fái kvíðakast sé honum
boðið út á kvöldin enda hafi hann sagt skilið við
áfengi fyrir um áratug. Hann segist vera minnsti
samkvæmismaður á jörðinni og kann best við sig
með bók í hönd. Hann er ekki bjartsýnn á ástandið
hér á landi og sér grísku eyjuna Folegandros í hill-
ingum. Þar vill hann eyða ellinni en fyrst ætlar hann
að koma sér í form enda býr í honum, að eigin sögn,
nokkuð hraustur íþróttamaður.
„Kannski mistök,
en ég var vonglaður“
Viktoría Hermannsdóttir
viktoria@dv.is
Viðtal
„Mér var boðið
öruggt sæti í síð-
ustu kosningum. En kon-
an mín bannaði mér það.
Leiðinleg
stemming
Egill segir
stemminguna
í þjóðfélaginu
vera skelfing
leiðinlega. Hann
sér draumaeyj-
una Folegrandos
í hillingum en þar
á hann sér draum
um að eyða
elliárunum.
Myndir eyþór ÁrnAson