Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.2012, Blaðsíða 16

Ríkið fengi helming
af hagnaðinum
16 Fréttir 30. mars–1. apríl 2012 Helgarblað
T
uttugu stærstu sjávarút-
vegsfyrirtæki landsins,
sem samtals eiga um 71
prósent kvótans í landinu,
hefðu greitt rúmlega 14,8
milljarða króna í veiðigjald til ís-
lenska ríkisins árið 2011 ef frum-
varp ríkisstjórnarinnar um stjórn
fiskveiða hefði verið orðið að lög-
um í fyrra. Þessi tala er miðuð við
kvótaeign ársins 2011 og er reikn-
uð út frá þeim breytingum á veiði-
gjaldinu sem fram koma í frum-
varpinu. Heildarveiðigjald allra
kvótaeigenda í landinu hefði ver-
ið nærri 21 milljarður. Frumvarp-
ið mun taka gildi í byrjun næsta
fiskiveiðiárs, þann 1. september
næstkomandi, ef það verður sam-
þykkt á Alþingi.
Frumvarpið hefur vakið gríð-
arlega hörð viðbrögð meðal út-
gerðarmanna í landinu og hafa
forsvarsmenn þeirra sagt að
verði það að lögum geti það lagt
sjávarútvegsfyrirtæki landsins í
rúst. Í viðtali við Morgunblað-
ið á fimmtudaginn sagði Eiríkur
Tómasson, forstjóri Þorbjarnar í
Grindavík, til dæmis: „Frumvörp
ríkisstjórnarinnar, ef þau verða
að lögum, eru ekkert annað en
dauðadómur yfir stórum hluta
sjávarútvegsfyrirtækja í landinu.“
Spurningin sem leita þarf svara
við er hvort þessi staðhæfing Ei-
ríks, og sambærilegar staðhæfing-
ar annarra útgerðarmanna, eigi
við rök að styðjast eða ekki.
11,6 milljarðar til ríkisins
Til samanburðar má nefna að all-
ir kvótaeigendur landsins greiddu
samtals 4,5 milljarða króna í veiði-
gjald til ríkisins í fyrra miðað við
núgildandi lög um stjórn fiskveiða
sem sett voru árið 2006. Aukning-
in á greiðslum frá útgerðinni til
ríkisins hefði því numið meira en
16 milljörðum króna árið 2011 ef
frumvarp ríkisstjórnarinnar hefði
verið lögbundið fyrir það ár.
Þegar hlutdeild 20 stærstu
kvótaeigendanna í veiðigjaldinu
sem greitt var til ríkisins er reiknað
út sést að það nam nærri 3,2 millj-
örðum króna fyrir árið 2011. Þetta
þýðir að 11,6 milljarðar króna af
heildarhagnaði 20 stærstu útgerð-
arfyrirtækjanna í landinu hefði
runnið frá þeim árið 2011 og í rík-
issjóð. Spurningin er hvort slík
gjaldtaka hefði, og myndi, ríða
þeim að fullu til lengri tíma litið.
Plús 30 milljarða
króna hagnaður
Í tilkynningu frá Landssambandi
íslenskra útvegsmanna, LÍÚ, í
fyrra kom fram að hagnaður sjáv-
arútvegarins á Íslandi í heild sinni
hefði numið 33 milljörðum króna
eftir fjármagnsliði árið 2010.
Hagnaðurinn fyrir fjármagnsliði,
EBIDTA, nam þá 60 milljörðum
króna.
Heildarhagnaður sjávarútveg-
arins fyrir árið 2011 liggur ekki
fyrir, samkvæmt upplýsingum
sem DV fékk frá LÍÚ. Í svari sam-
takanna kom hins vegar fram að
heildarhagnaður sjávarútvegar-
ins fyrir árið 2011 myndi nema á
milli 70 og 75 milljörðum króna.
Í frumvarpi ríkisstjórnarinnar um
veiðigjöld, sem nú liggur fyrir á
Alþingi, kemur fram að líkur séu
á því að EBIDTA-hagnaður sjáv-
arútvegarins hafi ekki verið undir
70 milljörðum króna. Hagnaður
sjávarútvegarins eftir fjármagns-
liði árið 2011 getur því hafa verið á
bilinu 38 milljarðar til 41 ef miðað
er við að hlutfallið á milli hagnað-
ar fyrir fjármagnsliði og eftir hafi
verið álíka hátt árið 2010 og 2011.
Rúmur helmingur
hagnaðar í ríkissjóð
Miðað við þessar forsendur og
útreikninga er niðurstaðan sú að
rúmur helmingur af hagnaði sjáv-
arútvegarins eftir fjármagnsliði
árið 2011 hefði runnið til íslenska
ríkisins í formi umrædds veiði-
gjalds ef búið hefði verið að lög-
binda það fyrir síðasta ár. Ef miðað
er við lægri hagnaðartölu sjávar-
útvegarins, 38 milljarða króna fyr-
ir árið 2011, sést að hlutfallið sem
ríkið hefði fengið af hagnaðinum
er nærri 55 prósent. Sé miðað við
hærri töluna, 41 milljarð, kemur
fram að ríkið hefði fengið um 50,7
prósent af hagnaði sjávarútvegar-
ins.
Ef miða á útreikningana við
hagnað sjávarútvegsfyrirtækjanna
fyrir fjármagnsliði er hlutfallið
sem íslenska ríkið hefði fengið af
hagnaði útgerðarinnar árið 2011
á milli tæplega 28 og 30 prósent.
Sú tala er fengin með því að reikna
hlutfall veiðigjaldsins sem frum-
varpið hefði kveðið á um, um 20,8
milljarða, af EBIDTA-hagnaðin-
um, 70 til 75 milljörðum króna.
Á milli LÍÚ og Steingríms
Landssamband íslenskra útvegs-
manna hefur sagt að frumvörp
ríkisstjórnarinnar feli það í sér
að ríkið sé í reynd að þjóðnýta 70
prósent af hagnaði útgerðarinn-
ar. Á vefsvæði sambandsins sagði
í vikunni: „Ríkið tekur yfir 70% af
hagnaði útgerðar og fiskvinnslu.“
Miðað við útreikninga DV er sú
tala nokkru hærri en kemur fram
í niðurstöðum DV, sem sýnir að
hlutdeild ríkisvaldsins í hagnaðin-
um eftir fjármagnsliði yrði á bilinu
50 til 55 prósent. Reyndar var
ekki tekið fram á heimasíðu sam-
n hB grandi hefði greitt 2,5 milljarða n Útgerðarmenn segja gjaldið útiloka fjárfestingar
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
Ólíkar tölur Friðrik Arngrímsson, framkvæmdastjóri LÍU, og Steingrímur J.
Sigfússon, efnahags- og viðskiptaráðherra, hafa mjög ólíkar hugmyndir um áhrif
veiðigjaldsins á útgerðarfyrirtæki landsins. LÍU vill meina að í veiðigjaldinu felist að ríkið
taki til sín 70 prósent af hagnaði sjávarútvegsfyrirtækja. Útreikningar DV sýna lægri tölu.
Mismunandi áhrif Greiðsla á veiðigjaldinu sem kveðið er á um í frumvarpi ríkisstjórnarinnar kemur mjög misjafnlega niður á útgerðarfyrirtækjum miðað við afkomu þeirra. Myndin er
tekin á Reykjanesi fyrr í mánuðinum.