Dagblaðið Vísir - DV - 30.03.2012, Qupperneq 30

30 Umræða 30. mars–1. apríl 2012 Helgarblað
Andrés Fjeldsted Hver eru
þín viðbrögð við því sem
kom fram í Kastljósi?
 Friðrik J. Arngrímsson Góðan
daginn. Ef þú ert að vísa til umfjöll-
unar um vinnslu Samherja hf.
á karfa í Þýskalandi og innrás í
fyrirtækið vegna hennar þá finnst
mér þar vera um aðgerð að ræða
sem er í engu samræmi við tilefnið.
Yfirvöld hafa aðgang að öllum
upplýsingum hjá fyrirtækinu og
þar er engu að leyna.
Arnar Guðmundsson
Hvaða leið telur LÍÚ
heppilegasta til að meta
þá auðlindarentu (umframarð)
sem sérleyfi til nýtingar sjávarút-
vegsauðlindarinnar skapa og
hvernig á að skipta henni milli
eiganda auðlindar og leyfishafa?
 Friðrik J. Arngrímsson Við teljum
að það sé mikilvægt að hafa fyrir-
komulag við stjórn fiskveiða sem
gefur færi á að skapa auðlinda-
rentu (umframarð). Síðan er það
verkefni að skipta henni. Reyndar
fer langstærstur hluti þess sem við
gerum til ríkisins og það er mikil-
vægt að hafa í huga að með því að
taka fjármuni út úr fyrirtækjunum
minnkar fjárfesting og þar með
það sem ríkið fær í sinn hlut.
Guðmundur Franklín
Jónsson Ertu hlynntur því
að útlendingar geti átt
meira en 50% í íslenskum
sjávarútvegsfyrirtækjum?
 Friðrik J. Arngrímsson Nei, ég tel
að vegna mikilvægis sjávarútvegs-
ins fyrir íslenskt efnahagslíf þá sé
rétt að takamarka eign útlendinga
við minnihlutaeign eins og nú er.
Arnar Guðmundsson Ég er
sammála þér með að við
viljum að greinin skapi sem
mestan arð. En á ég að skilja svar
þitt sem svo að þú teljir að ekki eigi
að skipta auðlindarentunni milli
eiganda auðlindar og leyfishafa?
 Friðrik J. Arngrímsson Ég tel best
að arðurinn verði hjá einstakling-
unum og fyrirtækjunum sem
fjárfesta og kaupa vörur og
þjónustu sem síðan skilar sér til
ríkisins. Það átti hins vegar að
vera sáttin þegar auðlinda-
nefndin skilaði af sér 2000 að
taka upp hóflegt veiðigjald
gegn tryggum afnotarétti.
Því miður þá er það frumvarp
sem nú er til umfjöllunar afar
óhóflegt í þessu samhengi.
Andrés Fjeldsted Telur þú
eðlilegt að útgerðir stýri
verðmyndun á afla sem
selst í fiskvinnslu og jafnframt því
verði sem erlend fyrirtæki í þeirra
eigu greiða fyrir aflann?
 Friðrik J. Arngrímsson Þú ert
væntanlega að tala um það þegar
veiðar og vinnsla fer fram innan
sama fyrirtækis. Þá er það verkefni
útvegsmanna og sjómanna að
semja um hlut sjómanna. Aflinn
er ekki seldur í því tilviki fyrr en
hann hefur verið unninn. Varðandi
vinnslu í dótturfyrirtækjum í út-
löndum er sama uppi á teningnum
hvað launaþáttinn varðar.
Vésteinn Gauti Hauksson
Sæll, Friðrik – Hvað eru
útgerðarfélög á Íslandi að
skila miklum tekjum í þjóðarbúið
gegnum tekjuskatt og svo
framvegis?
 Friðrik J. Arngrímsson Blessaður.
Ég hef töluna ekki á hreinu, hvað
þetta er beint og óbeint, en við
vorum með 251 milljarð í útflutn-
ingstekjur í fyrra. Stærstur hluti
útgjalda útgerðarinnar er laun og
síðan ýmis kostnaður sem fellur til
innanlands.
Ágúst Jóhannesson Nú
hefur núverandi kvótakerfi
leitt af sér mikið brottkast.
Hvað telur þú að best sé að gera til
að koma í veg fyrir það og hver er
þín almenna skoðun á því?
 Friðrik J. Arngrímsson Bless-
aður. Ég er ekki sammála því að
kvótakerfið hafi leitt af sér mikið
brottkast. Ég var til sjós þegar
ekkert kvótakerfi var og einnig í
sóknarkerfi. Brottkastið er sem
betur fer mun minna en áður var.
Atli Fanndal Hvað finnst
þér um hugmyndir þess
efnis að allan fisk verði
skylt að selja á markaði?
Sérstaklega í ljósi ásakanna á
hendur Samherja, sem orðið hafa
til húsleitar í fyrirtækinu?
 Friðrik J. Arngrímsson Illa. Það
er mikilvægt að geta skipulagt
veiðar, vinnslu og markaðsstarf
til að hámarka það sem fæst fyrir
það aflamagn sem við veiðum.
Andri Valur Góðan dag.
Hefur LÍÚ, með beinum eða
óbeinum fjárframlögum,
styrkt AMX, Evrópuvaktina eða
aðra vefi í eigu Vefmiðlunar ehf.
eins og stundum hefur verið haldið
fram?
 Friðrik J. Arngrímsson Nei.
Barði Barðason Vill LÍÚ
engar breytingar á
fiskveiðikerfinu eða aðrar
breytingar? Ef aðrar, hverjar eru
þær í aðalatriðum?
 Friðrik J. Arngrímsson Við viljum
breytingar sem eru til bóta. Til
sátta þá að fara í tímabundin
afnot með samningum við ríkið. Þá
þarf ekki að deila um „eignarhald á
auðlindinni“.
Ingólfur Þorleifsson Telur
þú að notkun flottrolls
innan landhelginnar, allt
upp í fjöru, hafi áhrif á afkomu
stofna eins og sandsílis o.fl.?
 Friðrik J. Arngrímsson Nei – það
þarf hins vegar að gæta að því að
veiðar hafi ekki skaðleg áhrif og
stýra veiðum m.t.t. þess. Ef t.d.
seiði eða smáfiskur er á slóðinni
þá þarf að takmarka veiðar m.t.t.
þess.
Ragnar Tómasson Mörgum
sárnar að sjá hvernig
útgerðarmenn hafa farið
með þá kvóta sem þeim var
úthlutað á sinum tíma. Hvað finnst
þér hafa farið úrskeiðis (ef e-ð)?
 Friðrik J. Arngrímsson Það var
nauðsynlegt að sameina afla-
heimildir á færri skip og því þurftu
margir að selja til að við næðum
fram þeirri hagræðingu við erum
nú að uppskera með betri afkomu.
Egill Sigurþórsson Styrkir
LÍÚ stjórnmálaflokka eða
stjórnmálamenn með
beinum eða óbeinum hætti?
 Friðrik J. Arngrímsson Nei.
Pétur Jónsson Ertu vinstri
maður sem trúir á höft eða
ertu hægri maður sem trúir
á samkeppni?
 Friðrik J. Arngrímsson Ég trúi á
samkeppni. Í sjávarútvegi hafa
þeir sem eiga aflaheimildir að
langstærstum hluta keypt þær í
samkeppni eða unnið sér þær inn í
samkeppni.
Daði Ingólfsson Að þínu
persónulega mati – hver á
fiskinn í sjónum í
fiskveiðilögsögu Íslands?
 Friðrik J. Arngrímsson Auðlindin
tilheyrir okkur öllum en þeir sem
nýta fiskimiðin eiga einnig
stjórnarskrárvarinn rétt. Það er
mikilvægt að þeir umgangist miðin
og stofnana eins og þeir eigi þá og
hugsi til langs tíma um viðgang
þeirra.
Kristinn Örn Jóhannesson
Fengist ekki eðlilegasta
virðið fyrir alla aðila ef
veiðiheimildirnar yrðu boðnar upp
og þannig mesta hagræðingin
innan greinarinnar?
 Friðrik J. Arngrímsson Nei. Það
væri mjög slæm leið vegna þess
að þá myndu aðilar kreista sig í
tilboðum sem kæmi niður á rekstr-
inum. Það myndi líka þýða óvissu
og óstöðugleika.
Andrés Fjeldsted Sjómenn
hafa haldið því fram að
samningsstaða þeirra sé
mjög slæm þegar samið erum hlut
þeirra, auk þess sem verðin séu lág
í samanburði við það sem gerist,
t.d. á Norðurlöndunum. Er þetta
rétt?
 Friðrik J. Arngrímsson Samnings-
staða sjómanna er ekki veik en það
þarf að ná niðurstöðu og þá þurfa
báðir að taka tillit. Það hefur mikið
verið fjallað um verð á uppsjávar-
fiski t.d. í Noregi. Þar er hráefnis-
verð hærra hlutfall af afurðaverði
en hér. Það þarf þó einnig að taka
tillit til fleiri þátta, eins og hvað
stór hluti verðmætanna kemur til
skipta. En það er munur.
Andrés Fjeldsted Í Evrópu
er beinlínis kveðið á um
það að fyrstu viðskipti með
fisk skuli fara fram á frjálsum og
opnum markaði til að sem hæst
verð fáist. Hámarkar það ekki
arðinn sem skapast innanlands?
 Friðrik J. Arngrímsson Nei. Það
sem skiptir máli er hvað við fáum
fyrir fiskinn þegar hann er seldur til
útlanda.
Hjalti Þorkelsson Sæll,
Friðrik. Má ekki hafa hærra
veiðigjald á makrílinn sem
er í raun hrein viðbót við annan
uppsjávarafla og skilar gríðarlegum
tekjum til útgerðanna? Og mætti
ekki hugsa sér þrepaskipt
veiðigjald?
 Friðrik J. Arngrímsson Ég tel að
það fari best á því að um hann gildi
sömu lögmál og um annan fisk. Til
að nýta makrílinn þurfum við skip,
mannskap, vinnslur og þekkingu
eins og við aðrar veiðar. Veiðarnar
hafa skapað þá stöðu sem við Ís-
lendingar höfum gagnvart öðrum
þjóðum ásamt því auðvitað að
makríllinn gekk í lögsöguna.
Sara Hrund Hvað finnst þér
um að meðalaldur
sjómanna sé nú yfir 40 ár,
er ekki kominn tími á nýliðun?
 Friðrik J. Arngrímsson Það hefur
kosti og galla í för með sér. Við
þurfum að skapa störf sem eru
eftirsóknarverð fyrir ungt fólk en
á sama hátt er mikilvægt að nýta
reynsluna og að þeir sem það kjósa
geti varið starfsævinni til sjós. Það
gerist líka með góðum launum
þannig að t.d. sé unnt sé að hafa
góð frí.
Sindri Jónsson Sæll, Friðrik,
það kom fram á DV að þér
þætti of mikið að 70% af
rekstrarhagnaði fyrirtækja í
sjávarútvegi rynni til ríkissjóðs.
Hvað er hæfileg prósentutala að
þínu mati?
 Friðrik J. Arngrímsson Ég sé
hlutina þannig að nánast allur
arðurinn skili sér á endanum í
ríkissjóð með beinum og óbeinum
hætti. Til sátta þarf að finna
sanngjarna tölu þarna og við
erum að bíða eftir að fá viðtal við
stjórnarliðana. Verð því að biðja
þig að bíða eftir svarinu.
Stefán Helgason Hvort
telur þú að sóknarmark
eða aflamark myndi skila
meiri þjóðhagslegum ábata?
 Friðrik J. Arngrímsson Aflamark
– engin spurning. Sóknarmarkið er
slæmt vegna þess að þá fer hugs-
unin meira á magn en verðmæti.
Það er líka vont í blönduðum
veiðum því sóknin beinist þá í þá
fisktegund sem gefur mest og
leiðir til ofveiði á henni.
Jenný Jensdóttir Hvað er
hóflegt veiðigjald sem
hlutfall af EBITDA að þínu
mati?
 Friðrik J. Arngrímsson Þegar
veiðigjaldinu var komið á var það
ákveðið sem 9,5% af reiknaðri
framlegð útgerðarinnar. Ég sá ekki
ástæðu til að hækka það.
Dagbjört Hákonardóttir
Sæll, Friðrik. Hvers vegna
gera flest stærstu sjávarút-
vegsfyrirtækin upp í erlendri mynt?
 Friðrik J. Arngrímsson Blessuð.
Það er vegna þess að tekjurnar
og skuldirnar hjá þessum fyrir-
tækjum eru í erlendum myntum.
Þetta jafnar sveiflur en skilar ekki
auknum tekjum til þeirra eins og
stundum er látið liggja að.
Aðalsteinn Hjelm Nú er
alþekkt að fiskverkendur
sitji ekki við sama borð og
risar eins Samherji (sem veiða
fiskinn og selja sjálfum sér til
áframvinnslu á lægra verði).
Stendur til að laga þetta?
 Friðrik J. Arngrímsson Samherji
vinnur nánast allan fisk sem fyrir-
tækið veiðir á Íslandi eða um borð
í íslenskum skipum sínum. Þannig
verður það vonandi um mjög langa
framtíð.
Ingólfur Þorleifsson Hvers
vegna vilja útgerðarmenn
frystiskipa ekki koma með
afskurð, hausa og hryggi til hafnar
eins og flökin? Það eru sennilega
milljarðar sem fara í sjóinn aftur ef
tekið er mið af veltu þurrkfyrir-
tækja.
 Friðrik J. Arngrímsson Þeir hafa
lengi komið með afskurðinn og
eftir því sem verð á hausum hefur
hækkað þá hefur það aukist að
komið sé með þá. Í grunninn snýst
þetta um að tekjur séu meiri en
gjöld en síðan er aðstaðan mis-
munandi á milli skipa.
Níels Ársælsson Ertu
tilbúinn að standa og falla
með yfirlýsingu þinni um
að Samherji hf. hafi ekki brotið
gjaldeyrislögin?
 Friðrik J. Arngrímsson Ég er
sannfærður um að Samherji hefur
engin lög brotið af ásetningi.
Magnús Kristinsson Sæll,
Friðrik og takk fyrir góð
svör. Hvað eru útgerðir að
borga háa upphæð í formi
veiðigjalds til ríkissjóðs árlega?
 Friðrik J. Arngrímsson Um 4,5
milljarða á þessu fiskveiðiári.
Sindri Jónsson Sæll, Friðrik.
Finnst þér að sjómannaaf-
slátturinn eigi rétt á sér? Á
íslenska ríkið að niðurgreiða laun
sjómanna eða eiga launamál
sjómanna að vera eingöngu
samkomulag útvegsmanna og
sjómanna?
 Friðrik J. Arngrímsson Mér finnst
að sambærilegar reglur eigi að
gilda um sjómenn og aðra sem
sækja vinnu fjarri heimilum. Þeir
ættu að fá dagpeninga eins og
aðrir.
Aðalsteinn Hjelm Styrkir
LÍÚ með einhverjum
beinum hætti íslenska
fjölmiðla, eða samtök sem berjast
gegn inngöngu Íslands í ESB?
 Friðrik J. Arngrímsson Nei. Við
höfum styrkt starfsemi Heims-
sýnar.
Nafn: Friðrik Jón Arngrímsson
Aldur: 53 ára
Starf: Framkvæmdastjóri LÍÚ
Tíund í veiðigjald
Framkvæmdastjóri LÍU segir að 9,5% veiðigjald sé hæfilegt. Hann var á Beinni línu á DV.is á miðvikudag.
Vinsæl
ummæli
við fréttir DV.is í vikunni
„Ég held þau ættu að
harma það að vera
nógu ánægð með
myndina til að birta hana í nafni
fyrirtækisins – ekki harma við-
brögðin við henni – voðalega er
þetta bjánaleg yfirlýsing.“
Íris Margrét Valdimars-
dóttir um yfirlýsingu Gallerís
17 vegna fréttar um umdeildan
myndaþátt verslunarinnar á Facebook.
„Mig langar að bjóða
henni í mat! Erum í
sama hverfi, svipað
gamlar og dætur okkar líka. Ef
hún sér þetta má hún hafa
samband við mig.“
Dagný Ósk Vestmann er ein
fjölmargra sem boðið hafa
einstæðri móður sem glímir við
fjárhagserfiðleika hjálp sína.
„Geir Jón hættur í lögg-
unni og Einar Boom í
englunum. Nú vantar
bara að Davíð Oddsson hætti í
Sjálfstæðisflokknum svo hægt
sé að lýsa yfir fullkomnu kaosi.“
Eva Hauksdóttir um frétt þess
efnis að Einar Boom hafi verið
rekinn úr Hells Angels.
„Ég er afar áhyggju-
full eftir að hafa lesið
hluta viðtals við Sigríði
Björk Guðjónsdóttur lögreglu-
stjóra á Suðurnesjum. Eru
þetta yfirmenn lögreglunnar
á Íslandi sem eiga að vernda
börn okkar og aðra gegn
kynferðisofbeldismönnum?
Ég vona að innanríkisráðherra
yfirmaður Sigríðar lesi þetta
viðtal, ég mun að minnsta kosti
benda honum á það.“
Elín Hirst um frétt þess efnis að
mágkona Guðrúnar Ebbu Ólafs-
dóttur trúi henni ekki.
„Kæra, einstæða
móðir, hefur þér
dottið í hug að finna
þér meðleigjanda með barn
á svipuðu reki – á meðan þú
bíður eftir minna og ódýrara
húsnæði í félagslega kerfinu?
Það og sameiginleg innkaup til
heimilisins gætu gert þér kleift
að veita ykkur mæðgunum
meira. […] Ég geri mér grein
fyrir því að þetta er ekki fram-
tíðarlausn, en gæti hugsan-
lega hjálpað þér að koma
undir ykkur fótunum á meðan
við bíðum eftir að stjórnvöld
átti sig á því að almenningur
lifir ekki á loftinu.“
Linda María Magnúsdóttir
um frétt um einstæðu móðurina
sem veit ekki hvort hún getur
fætt sig og dóttur sína vegna fátæktar.
„Mér finnst þetta bara
heiðarlegt hjá Bubba.
Hvað eru margir sem
sluppu fyrir horn, svona „óvart“
og halda því fram blákalt upp í
opið geðið á fólki, að um hreina
tilviljun hafi verið að ræða.
Bjarni Ben. kvótadrottningin í
Eyjum ofl. ofl.“
Jónas Snorrason um frétt þess
efnis að starfsmaður Glitnis hafi
ráðið honum frá því að taka 100
milljónir að láni fyrir hlutabréfum.
185
23
158
85
6
24