Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.2011, Blaðsíða 18

V
ið verðum að fá aðstoð
Seðlabankans til þess
að leysa þetta mál. Það
má ekki bíða fram á síð-
ustu stundu. Að öðrum
kosti verða hlutabréf bankans svo
gott sem verðlaus um páskana,“
sagði Erlendur Magnússon, fram-
kvæmdastjóri hjá Glitni um miðj-
an mars 2008, í tölvupósti til æðstu
stjórnenda bankans, meðal annars
Lárusar Welding. Vísað er til orða
Erlends í kæru Fjármálaeftirlits-
ins til sérstaks saksóknara varð-
andi málefni Glitnis. Með orðum
sínum var Erlendur að vísa til erf-
iðrar lausafjárstöðu Glitnis. Þetta
gerðist rúmlega hálfu ári fyrir fall
Glitnis um mánaðamótin septem-
ber/október sama ár.
Tölvupóstur Erlends sýnir fram
á þá rekstrarerfiðleika sem Glitn-
ir stóð frammi fyrir strax á fyrstu
mánuðum ársins 2008. Eftir þetta
tóku við alls konar reddingar þar
sem starfsmenn bankans leituðu
eftir skammtímalausnum á að-
steðjandi erfiðleikum bankans
hverju sinni: Örlög hans á þessum
tíma voru þá líklega ráðin. Með
slíkum skítareddingum fengu ís-
lensku bankarnir tímabundinn
gálgafrest til að forðast verðfall á
hlutabréfum í bönkunum og ann-
að slíkt.
Nú hefur embætti sérstaks
saksóknara ákært tvo af starfs-
mönnum Glitnis, Lárus Welding
og Guðmund Hjaltason, fyrir um-
boðssvik í einni af slíkum redd-
ingum á erfiðleikum sem bank-
inn stóð frammi fyrir í ársbyrjun
2008. Með lánveitingunni fór Mile-
stone yfir þær heimildir sem fé-
lagið hafði til lántöku hjá Glitni.
Um er að ræða svokallað Vafnings-
mál þar sem Glitnir lánaði Mile-
stone um 10 milljarða króna þann
8. febrúar til að eitt af dótturfélög-
um þess, Þáttur International, gæti
endurgreitt bandaríska fjárfesting-
arbankanum Morgan Stanley lán
sem félagið hafði tekið árið 2007.
Af ákærunni í málinu að dæma var
málið leyst í miklum flýti þar sem
Morgan Stanley hafði gjaldfellt
lánið þremur dögum áður.
Fengu þriggja daga frest
Þann 28. janúar tilkynnti Morgan
Stanley að gjaldfella ætti lán Þáttar
International hjá bandaríska fjár-
festingarbankanum, samkvæmt
ákærunni. Í kjölfarið hófst undir-
búningur hjá Glitni og Milestone
að því að endurfjármagna lánið.
Þetta lán var svo gjaldfellt þann
5. febrúar 2008 og veitti Morgan
Stanley frest til klukkan þrjú þann
8. febrúar til að ganga frá upp-
greiðslu lánsins.
DV hefur fjallað um aðkomu
Bjarna Benediktssonar, formanns
Sjálfstæðisflokksins, að málinu en
hann skrifaði undir veðsetningar-
skjöl í málinu fyrir hönd föður síns,
Benedikts Sveinssonar, og föður-
bróður, Einars Sveinssonar. Í við-
tali við DV í lok árs 2009 bar Bjarni
Benediktsson því við í viðtali við
DV að hann hefði ekki komið
að því að skipuleggja endurfjár-
mögnunina á láninu – aðrir hefðu
séð um það. „Ég kom ekki nálægt
neinni ákvarðanatöku um þá end-
urfjármögnun sem var að eiga sér
stað á þessum tíma. Þess vegna
vissi ég ekki hvaða gerningar lágu
þarna að baki. Ég kom einungis að
þeirri ákvörðun, eða að þeim gern-
ingi, að veðsetja hlutabréfin fyr-
ir hönd þeirra sem á þeim héldu.
Aðrir voru að vinna í endurfjár-
mögnuninni í samvinnu við bank-
ann,“ sagði Bjarni.
Þó skal tekið fram að Bjarni
hafði hagsmuni í Vafningsmál-
inu í gegnum föður sinn og eins í
gegnum móðurfélag olíufélags-
ins N1, BNT, sem átti hlut í Vafn-
ingi. Bjarni var stjórnarformaður
N1 og BNT þegar lánveitingin átti
sér stað og veðsetti hann meðal
annars eignarhlut þess félags fyrir
láninu til Vafnings. Þá liggur fyrir
að Bjarni hafði að hluta til séð um
fjárfestingar föður síns sem átt hef-
ur við veikindi að stríða um nokk-
urra ára skeið. Bjarni sat meðal
annars í stjórn Fjárfestingarfélags-
ins Máttar fyrir hönd föður síns en
þeir Benedikt og Einar áttu það fé-
lag ásamt Milestone.
Lánveitingin afgreidd utan
funda
Svo mikinn flýti þurfti að hafa á
til að afgreiða lánveitinguna og
ganga frá greiðslu lánsins að þetta
var gert utan funda í áhættunefnd
Glitnis en þeir Lárus Welding og
Guðmundur Hjaltason sáttu báð-
ir í þeirri nefnd. Fimm starfsmenn
Glitnis sátu í áhættunefndinni og
voru ákvarðanir um lánveitingar
yfirleitt teknar á fundum nefndar-
innar. Undanþáguheimild var hins
vegar á þessari reglu og gátu tveir
af meðlimum nefndarinnar tekið
ákvarðanir um lánveitingar utan
funda.
Áhættunefnd Glitnis samþykkti
lánveitingu upp á um 10 millj-
arða króna til óstofnaðs félags í
eigu Þáttar International þann
6. febrúar 2008. Áhættunefndin
hafði hins vegar ekki heimilað
lánveitingu til félags utan sam-
stæðu Milestone og því tóku Lárus
og Guðmundur ákvörðun um að
lána milljarðana tíu beint til Mile-
stone. Þessi ákvörðun var því tek-
in utan funda áhættunefndarinn-
ar. Fyrir þetta, meðal annars, eru
þeir ákærðir. Fjórum dögum síð-
ar, þann 12. febrúar, voru lánveit-
ingarnar færðar yfir á félagið Vafn-
ing sem var félag utan samstæðu
Milestone. Bjarni tengist Vafnings-
málinu vegna veðsetningar hans
á eignum þessa félags fyrir láninu
frá Glitni.
„Þurfti bara að gerast þennan
dag“
Í viðtalinu við DV í árslok 2009
undirstrikaði Bjarni hversu mjög
hefði legið á því að ganga frá mál-
inu þennan dag, það er að segja
8. febrúar. Hann sagði að lánveit-
ingin hefði orðið að eiga sér stað
þennan dag. „Þeir [Benedikt og
Einar, innsk. blaðamanns] voru
ekki staddir á landinu og báðu mig
um það fyrir sína hönd að skrifa
undir ákveðinn veðsamning þar
sem þeir voru að veðsetja hluta-
bréfin sín í félaginu [Vafningi inn-
skot blaðamanns] … Þetta var veð-
samningur sem gerður var við
bankann vegna lána sem bankinn
hafði veitt félaginu […] Þegar eig-
endur þessara hlutabréfa í Vafn-
ingi óska eftir því við mig að ég sjái
um að veðsetja hlutabréf þeirra í
félaginu fyrir þeirra hönd þá geri
ég ekkert annað en það og tek eng-
ar aðrar ákvarðanir um neitt ann-
að … Þeir gátu ekki farið í bankann
þennan dag til að veðsetja bréfin
sín í Vafningi. Það var bara verið að
ganga frá endurfjármögnun lána í
bankanum og það þurfti bara að
gerast þennan dag.“
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
„Að öðrum kosti
verða hlutabréf
bankans svo gott sem
verðlaus um páskana.
Greiða átti
lánið fyrir
klukkan þrjú
18 Fréttir 21.–27. desember 2011 Jólablað
n Skítareddingar einkenndu síðustu mánuðina í lífi íslensku bankanna n Ákært í Vafnings-
málinu n Morgan Stanley var harður gagnvart íslensku aðilunum og setti stífa skilmála
Ákærðir fyrir umboðssvik Lárus Welding og Guðmundur Hjaltason voru ákærðir fyrir
umboðssvik í Vafningsmálinu í vikunni. Þeir lánuðu Milestone tíu milljarða þann 8. febrúar
og fór félagið þannig yfir þá heimild sem félagið hafði til lántöku í bankanum.
Nauðungarsala
færist í vöxt
Rúmlega tvö þúsund og tvö
hundruð fasteignir hafa verið
seldar nauðungarsölu í Reykja-
vík, Hafnarfirði og Keflavík frá
bankahruninu 2008. Fjöldinn
hefur nærri fjórfaldast frá árunum
fyrir hrun að því er fram kemur
á Vísi. Árið í fyrra var metár hvað
þetta varðar en þá voru nauð-
ungarsölur í Reykjavík svo dæmi
sé tekið rúmlega 450 talsins eða
helmingi fleiri miðað við árið þar
á undan. Ástandið er hvað verst í
umdæmi sýslumannsins í Kefla-
vík en þar hefur að meðaltali ein
fasteign verið seld nauðungarsölu
á hverjum einasta virkum degi
þessa árs.
Mugison á
Þjóðhátíð
Tónlistarmaðurinn Mugison til-
kynnti á tónleikum sínum í Vest-
mannaeyjum á mánudagskvöld
að gamall draumur um að spila
á Þjóðhátíð muni rætast á næsta
ári, en Mugison komst ekki síðast
þegar honum var boðið að spila
í Herjólfsdal. „Þá var ég búinn
að lofa tengdapabba mínum að
heimsækja hann til Ameríku og ég
hélt að ég hefði móðgað nefnd-
ina með því að segja nei. Ég hef
greinilega misskilið þetta eitt-
hvað,“ sagði Mugison brosandi.
Tónleikarnir á mánudag voru síð-
ustu þakkartónleikarnir á lands-
byggðinni.
Menn en
ekki málefni
Björn Valur Gíslason ritar á blogg-
síðu sína á Smugunni um gamla
þingsályktunartillögu sína um
niðurfellingu á ákæru á hendur
níumenningunum sem á sínum
tíma voru ákærðir fyrir brot gegn
valdstjórninni og stjórnskipan
Íslands. „Tillagan fékk heldur
dræmar undirtektir á þinginu,
m.a. frá Bjarna Benediktssyni, sem
taldi tillöguna ekki þingtæka og
aldeilis fráleitt að þingið sendi út
þau skilaboð að það treysti ekki
ákæruvaldinu.“ Hann tiltekur fleiri
þingmenn, til dæmis Össur Skarp-
héðinsson, sem töluðu á móti til-
lögunni. Björn Valur virðist hissa á
ólíkri málsmeðferð sinnar tillögu
annars vegar og tillögu Bjarna
Benediktssonar um að falla frá
því að leiða Geir H. Haarde fyrir
landsdóm hins vegar. Á honum
má skilja að menn en ekki málefni
skýri muninn á málsmeðferðinni.