Dagblaðið Vísir - DV - 05.09.2014, Qupperneq 32

Helgarblað 5.–8. september 201432 Fólk Viðtal
K
ristján Már var enn fyrir
norðan þegar ég náði tali
af honum í vikunni. Raun-
ar nýtti hann tímann á leið
sinni að eldstöðinni og
ræddi við mig í síma. Leiðin að goss-
töðvunum er ekki auðfarin. Vegslóð-
ar eru lélegir og veðurskilyrði slæm.
Þá dettur símasambandið út reglu-
lega meðan á samtali okkar stend-
ur. „Ég er nú orðinn dálítið þreyttur
og lúinn og veit ekkert hvað ég á eftir
að missa út úr mér,” segir hann með
aðgát í byrjun spjalls. Ég byrja því á
auðveldri spurningu. Hvaðan ertu?
„Veistu, ég þori varla að viðurkenna
það en ég er borinn og barnfædd-
ur Reykvíkingur,” segir hann hlæj-
andi. „Það halda allir að ég hljóti að
vera einhvers staðar utan af landi en
mitt fyrsta heimili var í Vesturbæn-
um á Ásvallagötunni. Síðan ólst ég
upp á Háaleitisbraut og núna bý ég
í Árbæjarhverfinu. Hins vegar á ég
foreldra sem eru landsbyggðarfólk.
Faðir minn er fæddur á Austfjörð-
um en alinn upp á Suðurlandinu og
móðir mín er fædd á Vestfjörðum.
Ég hef stundum sagt að ég sé ætt-
aður að austan, norðan, sunnan og
vestan því þegar ég fer í næstu kyn-
slóð fyrir ofan þá er ég kominn í alla
landshluta. Þetta á örugglega við
um stóran hluta Reykvíkinga, við
erum ættuð héðan og þaðan.“
Sterkar æskuminningar
Þrátt fyrir að vera alinn upp í höf-
uðborginni sótti Kristján Már mik-
ið út á land sem barn. Hann fór til
að mynda oft til ömmu sinnar og
afa í Hveragerði á sumrin. „Það
var nú eiginlega sveitin mín,“ seg-
ir hann en í þá daga var Hveragerði
hálfgert sveitaþorp. „Svo átti ég líka
afa á lífi á Þingeyri á Vestfjörðum
og stundum var skroppið þangað
þegar ég var lítill. Það er með mín-
um fyrstu æskuminningum þegar
var verið að skrölta þessar erfiðu
heiðar á Vestfjörðum. Eftirminni-
legt er að hafa farið á litlum fólksbíl
yfir Þingmannaheiði, sem þótti ein
agalegasta heiðin á Íslandi á þess-
um tíma. Þá þurftum við systkin-
in að lyfta upp fótunum þegar farið
var yfir árnar því vatnið flæddi inn í
bílinn. Svona var nú tilveran á árun-
um upp úr 1960. Þá voru ferðalögin
mjög löng á Vestfirði. Við lögðum af
stað að morgni en vorum ekki kom-
in á áfangastað fyrr en langt var liðið
á nótt. Ferðalag sem tekur kannski
sex klukkutíma í dag tók þá tólf til
fjórtán klukkutíma. Þetta eru mjög
sterkar æskuminningar.“
Borgríkið Ísland
Kristján Már þekkir vel til byggðar-
mála á Íslandi og lætur sig þau
varða. Þess má geta að hann fékk
blaðamannaverðlaun ársins 2007
fyrir upplýsandi fréttir úr hvers-
dagslífi á landsbyggðinni „þar sem
hann á látlausan en áhrifaríkan hátt
varpaði ljósi á ýmsar þær þjóðfé-
lagsbreytingar sem eru að verða á
íslensku samfélagi“. Kristján hefur
áhyggjur af byggðarþróun í landinu
þar sem sífellt fleiri flykkjast á höf-
uðborgarsvæðið og yfirgefa sveit-
ir og þorp úti á landi. „Ég get nefnt
norðanverðan Arnarfjörð sem
dæmi. Þar var fjöldi bæja enn þá
í byggð þegar ég var barn og alltaf
mikið líf á höfuðbólinu Hrafnseyri. Í
dag er þetta allt farið í eyði, meira að
segja Hrafnseyri. Maður hefur fylgst
með sveitum sem voru mjög kraft-
miklar hérna áður fyrr bara leggj-
ast í eyði. Fólk er bara farið. Enginn
er eftir. Það er óskaplega sárt að sjá
þetta og maður spyr sig hvort þetta
sé óhjákvæmileg þróun. Þetta hef-
ur gerst svo hratt að þegar ég var að
byrja í blaðamennsku þá voru hlut-
föllin þannig að einn þriðji hluti
landsmanna bjó á Reykjavíkur-
svæðinu og tveir þriðju utan þess.
Nú hafa þessi hlutföll snúist við. Ég
man eftir forystumanni í stjórnmál-
um sem talaði um að það væri öm-
urleg þróun ef Ísland væri að breyt-
ast í borgríki,“ segir Kristján og það
er ljóst að hann hefur verulegar
áhyggjur af þróun mála. „Því miður
höfum við ekki séð neina almenni-
lega viðspyrnu úti á landi í marga
áratugi ef undan er skilið miðhluti
Austurlands og uppbygging Háskól-
ans á Akureyri.“
Landsliðsmaður í blaki
„Nú erum við á Möðrudalsöræfum
og erum að fara inn í Víðidal. Það er
svolítið skuggasvæði þar í skamma
stund og sambandið gæti slitnað,“
varar Kristján blaðamanninn við á
hinum enda línunnar. Ég nota tæki-
færið og beini umræðunni aftur að
æskuárunum og spyr meðal annars
út í skólagönguna. „Ég held ég hafi
verið óskaplega hlédrægur, feiminn
og stilltur nemandi. Og þó, ég var nú
stundum kallaður til skólastjórans.
En ég var bara ósköp venjulegt barn
Fréttamaðurinn Kristján Már Unnarsson hefur fært þjóðinni nýjar
fréttir af jarðhræringunum við Bárðarbungu undanfarin kvöld. Eldgos hófst í
Holuhrauni undir lok ágústmánaðar og var Kristján meðal fyrstu fréttamanna
á vettvang. Áslaug Karen Jóhannsdóttir sló á þráðinn til Kristjáns Más og ræddi
við hann um málefni landsbyggðarinnar, flugmennskuna, erfiðu málin á ferlin-
um, fyrirmyndirnar og að sjálfsögðu gula vestið sem verið hefur á milli tannanna
á fólki undanfarnar vikur. Þá tekst Kristján Már brátt við algjörlega nýtt hlutverk
í lífinu – afahlutverkið.
Áslaug Karen Jóhannsdóttir
aslaug@dv.is „Ætla
mér ekki
að drepast í
starfinu
„Ég er
umdeildur“