Gerðir kirkjuþings - 1992, Blaðsíða 57
19. gr.
Þegar niður falla bætur samkvæmt 18. gr., á hver sú kona, sem lögheimili á hér á
landi og orðin var 50 ára við lát mannsins, rétt á ekkjulífeyri til 67 ára aldurs, enda
hafí hún átt hér lögheimili a.m.k. þrjú síðustu árin, áður en umsókn er lögð firam, eða
hinn látni hafi átt hér lögheimili a.m.k. þrjú síðustu árin, áður en hann lést.
Ekkjulífeyrir miðast við aldur konunnar, þegar lífeyrisréttur stofnaðist, og
lögheimilistíma þess hjónanna, sem lengri réttindatíma átti. Við ákvörðun
lögheimilistímans, sbr. 1. mgr. 11. gr., skal reikna með tímann fram til 67 ára aldurs.
Sé lögheimilistíminn a.m.k. 40 ár og aldur konunnar a.m.k. 60 ár, greiðist fullur
lífeyrir. Fyrir hvert ár eða brot úr ári, sem vantar á 60 ára aldur, lækkar lífeyririnn
um 5%. Sé lögheimilistíminn skemmri en 40 ár, greiðist hlutfallslega lægri
ekkjulífeyrir.
Ákvæði 1. og 2. mgr. skulu, eftir því sem við getur átt, einnig gilda um ekkjur,
fráskildar konur og ógiftar mæður, ef þær eru orðnar 50 ára, þegar þær hætta að taka
barnalífeyri eða meðlag.
Tryggingaráði er heimilt að veita ekkju ekkjulífeyri frá 50 ára aldri, þótt hún hafí
verið yngri, er maður hennar lést, enda hafi hjónabandið staðið a.m.k. 20 ár.
Ekkjulífeyrir fellur niður, ef ekkja gengur í hjónaband. Fullur árlegur ekkjulífeyrir
skal vera kr. 147.948.
20. gr.
Ef aðrar tekjur ellilífeyrisþega en lífeyrir almannatiygginga fara ekki fram úr
210.989 kr. á ári skal greiða uppbót á lífeyri hans að upphæð 272.208 kr. á ári. Hafi
bótaþegi hins vegar tekjur umfram 210.989 kr. á ári skal skerða uppbótina um 45%
þeirra tekna sem umfram eru. Sama gildir um hjónalífeyri eftir því sem við á.
Ef aðrar tekjur örorkulífeyrisþega en lífeyrir almannatrygginga fara ekki fram úr
210.989 kr. á ári skal greiða uppbót á lífeyri hans að upphæð 279.840 kr. á ári. Hafi
bótaþegi hins vegar tekjur umfiram 210.989 kr. skal skerða uppbótina um 45% þeirra
tekna sem umfram eru. Sama gildir um hjónalífeyri eftir því sem við á.
Einhleypingi, sem nýtur óskertrar uppbótar (tekjutryggingar) skv. 1. og 2. mgr. og
er einn um heimilisrekstur án þess að njóta fjárhagslegs hagræðis af sambýli eða
samlögum við aðra um húsnæðisaðstöðu eða fæðiskostnað, skal að auki greiða
heimilisuppbót kr. 7.711 á mánuði. Eigi hann rétt á skertri tekjutryggingu lækkar
heimilisuppbótin í sama hlutfalli.
Heimilt er að greiða frekari uppbót á elli- og örorkulífeyri, ef sýnt þykir að
lífeyrisþegi geti ekki komist af án þess.
Þá er og heimilt að greiða frekari uppbót á elli- og örorkulífeyri, svo og örorkustyrk,
barnaörorkustyrk og framfærslukostnað skv. 10. gr. laga nr. 41/1983, vegna kaupa á
bifreið sem bótaþega er nauðsyn að hafa vegna hreyfihömlunar ef sýnt þykir að
bótaþegi geti ekki komist af án uppbótarinnar. Sama gildir um rekstur bifreiða eigi
f hlut elli- og örorkulífeyrisþegar og örorkustyrkþegar.
Við ákvörðun um hækkanir bóta samkvæmt 1.-5. mgr. hér að framan skulu
umsóknir rökstuddar t.d. með skattaframtölum og skýrum upplýsingum um hagi
bótaþega, eftir því sem spurningar á eyðublöðum fyrir umsóknir um uppbætur veita
tilefni til. Hliðsjón skal höfð af því, hvort eignum bótaþega hefur verið ráðstafað með
þeim hætti, að það valdi synjun hækkunar.
Að fengnum tillögum tryggingaráðs setur ráðherra reglugerð um framkvæmd
lífeyrishækkana samkv. þessari grein, þar á meðal nánari skilyrði fyrir rétti til
52